birey tanıma teknikleri okullular için

http://www.rehberlikweb.com/index.php?act=Attach&type=post&id=275

Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 1
AĞRI
REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
BİREYİ TANIMA
TEKNİKLERİ VE
UYGULAMA
YÖNERGELERİ
-AĞRI 2003-
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 2
HAZIRLAYANLAR
Tarkan ARSLAN
Rehberlik ve Araştırma
Merkezi Müdürü
Tamer İNAN
Özel Eğitim Hizmetleri Bölüm
Başkanı
Orhan YILDIRIM
Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma
Hizmetleri Bölüm Başkanı
Dilek ERTUĞ
Rehberlik ve Psikolojik Danışma
Uzmanı
Sıracettin KAYAN
Rehberlik ve Psikolojik Danışma
Uzmanı
Şevket SARIHAN
Rehberlik ve Psikolojik Danışma
Uzmanı
Timur TOKER
Rehberlik ve Psikolojik Danışma
Uzmanı
BASKI-DİZGİ
Zeki SÖYLEMEZ
Memur
Volkan KARATAŞ
Hizmetli Memur
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 1
“Eğitimdir ki bir milleti ya özgür, şanlı,, yüce
bir sosyal toplum halinde yaşatır veya bir
milleti esaret ve sefalete terk eder.”
M. Kemal ATATÜRK
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 1
ÖNSÖZ
Günümüz şartları eğitimi birçok yönüyle değişmeye zorlayacak niteliktedir.
Günümüz eğitimcileri de bu anlamda eğitimin beklenti ve amaçlarını karşılamak
durumundadır.
Çağdaş eğitim bireyin; bedensel, duygusal, düşünsel ve sosyal yeteneklerinin
kendisi ve toplumu için gelişmesini amaçlamaktadır. Diğer bir ifadeyle toplumsal ve
çevresel koşullara, sorgulamadan aynen uymak ve sürdürmek yerine etken bireyler
yetiştirmek esas alınmıştır.
Bireyi tanıma hizmetleri; öğrencinin gelişimine ve uyumuna yardımcı olabilmek
için onu tüm yönleriyle tanımanın gerekliliğini gün yüzüne çıkarmaktadır. Etkili eğitim
şüphesiz bireyi tanıma hizmetleriyle mümkün olabilir. Bireyin yetenekleri, özellikleri, güçlü
ve sınırlı yönleri, beklentileri, aile yapısı, ilgileri, başarı durumu, tüm bu özellikler eğitimin
amaç ve işlevine göre yürütülmesi için kullanılmaktadır. Yani bireyin hem kendisine hem de
çevresine faydalı bir birey olması ve bireysel ve toplumsal anlamda etken bir birey
yetiştirmek için öncelikle “bireyi tanıma” esastır. Zor şartlar altında hazırlamış olduğumuz
bu kitap eğitim ortamında Bireyi Tanıma Hizmetleri çerçevesinde Rehberlik ve Psikolojik
Danışma Uzmanları, İdareciler, öğretmen ve öğretmen adaylarının kullanabilecekleri test ve
envanterler bulunmaktadır.
Çalışmalarımızda desteğini bizden esirgemeyen Ağrı Eğitim Fakültesi öğretim üyeleri
Yavuz HATUNOĞLU, Salih ATALAY, Aşkım HATUNOĞLU, Ahmet MANAP, Azmi Bayram
İLBAY, Buket VAZGEÇER, ve adını sayamadığımız eğitim bilimleri bölümü öğretim
üyelerinin tümüne sonsuz şükranlarımızı sunarız.
Tüm eğitim-öğretim faaliyetlerinde faydalı olması dileği ile…
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Çalışanları
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 2
İ Ç İN D E K İ L E R sayfa
Bireyi Tanıma Teknikleri....................................................................................1
A-Bireyi Tanımanın Amacı .................................................................................1
B-Bireyi Hangi Yönden Tanımak Gerekir..........................................................1
1-Bireyin Fiziksel-Biyolojik Özelliklerini Tanıma.........................................2
2-Davranışsal Özelliklerini Tanıma...............................................................2
3-Sosyal-Kültürel ve Ekonomik Koşulları Tanıma ......................................3
C-Bireyi Tanımada Dikkat Edilmesi Gereken İlkeler.......................................3
D-Bireyi Tanımak Üzere Geliştirilen Teknik ve Araçlarda Temel
Yaklaşımlar……………………………………………………………………………..3
1-GÖZLEME DAYALI TEKNİKLER
A-Dereceleme Ölçekleri.......................................................................................4
B-Gözlem Listeleri...............................................................................................8
C-Olay Kayıtları.................................................................................................12
2-KENDİNİ ANLATMA TEKNİKLERİ
A-Öğrenci Tanıma Fişleri..................................................................................14
B-Otobiyografi....................................................................................................19
C-İstek Listesi.....................................................................................................26
D-Problem Tarama Listeleri..............................................................................29
E-Beier Cümle Tamamlama Testi.....................................................................34
F- Kime Göre Ben Neyim...................................................................................44
G-Soru Listeleri- Anketler
1-Okulumuz – Çevremiz Tanıma Anketi................................................46
2-Boş Zamanlarını Değerlendirme Anketi..............................................49
3-Okuldan Kaçma İle İlgili Anket............................................................52
4-Sınav Kaygısı Ölçeği..............................................................................55
5-Eleştiri Anketi........................................................................................61
6-Verimli Çalışmayı Biliyor musunuz? Anketi.......................................63
7-Başarısızlık Nedenleri Anketi.............................................................66
8-Devamsızlık Nedenleri Anketi............................................................69
9-Okul Ortamını Değerlendirme Anketi................................................72
10-Okullarda Kopya Anketi....................................................................76
11-Yıl Sonu Değerlendirme Anketi........................................................78
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 3
3- BAŞKALARININ KANILARINA DAYALI TEKNİKLER
A-Sosyometri.....................................................................................................81
B-Rol Dağıtım Tekniği......................................................................................87
C- Kimdir Bu? Tekniği.....................................................................................89
4- ETKİLEŞİME DAYALI TEKNİKLER
A-Görüşme (Mülakat)........................................................................................92
B-Ev Ziyaretleri.................................................................................................94
C-Psikodrama....................................................................................................95
D-Sosyodrama...................................................................................................100
E-Oyun Terapisi...............................................................................................101
5-DİĞER TEKNİKLER
A-Görme Kusurları Nasıl Taranır?.................................................................104
B-Aile ................................................................................................................111
C-Bibliyoterapi.................................................................................................111
D-Zaman Çizelgesi...........................................................................................112
E-Hatıra Kayıtları (Anı Defteri).....................................................................114
F-Akademik Benlik Kavramı Ölçeği ..............................................................115
KAYNAKÇA.....................................................................................................131
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 1
BİREYİ TANIMA TEKNİKLERİ
Çağdaş eğitim insanı kendisi ve toplum için yetiştirir.Bu anlayış bireyi
bedensel,ruhsal,toplumsal yönleri ile bir bütün olarak ele almakta, bireyin kendisi ve toplum
için en uygun biçimde tüm olarak gelişmesinde büyük sorumluluğu bireye bırakmaktadır.
Bireylere götürülecek eğitim hizmetleri doğrudan doğruya topluma ve toplumun
kalkınmasına yansıyacak hizmetler niteliğindedir.Bu tür eğitim hizmetlerinden olan rehberlik
hizmetleri, bireyin kendini ve sahip olduğu olanakları, seçenekleri görebilmesi,
değerlendirebilmesi sürecidir. Rehberliğin amacı bireydir, onun yeteneklerini, ilgilerini,
gereksinimlerini ve elde bulunan olanaklarını anlamasını ve bu şekilde kendini tanıması ve
kendisine uygun biçimde davranabilmesi için bireye yardım eder. Bireye yardım edebilmek
için onu tanımak gereklidir. Bireyi tanıma genel olarak bir insanın genel olarak bir insanın
hangi özelliklere ne ölçüde sahip olduğunu bilmek demektir. Ayrıca bireyin kendisini
tanıması ve gizil güçlerini geliştirmesi içinde bireyin özelliklerini ayrıntılı olarak bilinmesi
gerekir.
Her birey kendine özgü varlıktır. Bu nedenle insanlar bir çok özellik yönünden
birbirinden ayrılır. Bunda farklı kalıtsal özelliklere sahip bireylerin farklı çevrelerde
yetişmeleri etken olmaktadır denilebilir. Bireyler çeşitli yönlerden birbirlerinden farklı
oldukları gibi, bir bireyin sahip olduğu çeşitli özelliklerde farklı derecelerde olabilmektedir.
İnsan davranışlarının en önemli özelliklerden birisi, bunların çok nedenli ve karmaşık
oluşudur.
A- Bireyi Tanımanın Amacı
Bireyi tanımanın amacı; onun gelişmesine ve uyumuna yardımcı olabilmektir. Ayrıca
eğitim ortamından da yeterli düzeyde yararlanması için de bireyi tanımaya gereksinim vardır.
Çünkü her öğrencinin kendine özgü gelişim düzeyi gereksinimleri, sorunları, istekleri, güçlü
ve sınırlı yönleri vardır. Bireyin kendini gerçekleştirmesi ve gelişimine uygun olanakların
sağlanması bakımından bunların bilinmesi yararlıdır. Eğitimde rehberlik yoluyla bireyi
tanımanın amacı; bireyler arası farklılıkları ortaya çıkarmak ve her bireyin bu farklılıkları
oluşturan özellikleri yönünden sürekli ve tüm halinde gelişmelerine yardım olanağı
sağlamaktır.
B- Bireyi Hangi Yönden Tanımak Gerekir?
Bireyi tanıma onun kişilik özelliklerini bilmekle mümkündür. Kişilik çok kapsamlı bir
kavram olup; bireyin biyolojik ve psikolojik, kalıtsal ve bütün özelliklerini,güdülerini,
duygularını, isteklerini, alışkanlıklarını ve davranış kalıplarını içine alır.
Bu özellikleri şu şekilde genelleyebiliriz:
1. Doğuştan getirdiği kalıtsal özellikler,
2. Yetiştiği sosyal çevreden kazandığı özellikler,
a) Bireyin içinde bulunduğu kültüre özgü ortak görgü ve değerler.
b) Bireyin yalnız kendine özgü olan bireysel görgü ve değerler.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 2
Bunları genel bir şekilde formüle edersek:
Fiziksel-Biyolojik + Psikolojik + Sosyo-Kültürel =
Özellikler Özellikler Özellikler
DAVRANIŞ
Davranışın
Gözlemlenmesi
Ve Ölçülmesi
Görüldüğü gibi bu özelliklerin tümü ve bu özelliklerin birbirleriyle ilişkisi bireyin
kendine özgü kişilik örüntüsünü oluşturur. Bu özelliklerin bir kısmı gözle görülebilir,
araçlarla ölçülebilir. Fiziksel- biyolojik özellikler (boy, kilo, beden sağlığı, biyo-kimyasal
yapısı) bu özelliklerdendir.
Zeka yetenekler, ilgiler, güdüler, bilgi ve beceri gibi psikolojik özellikler, sosyokültürel
özelliklerden alışkanlıklar, tutum ve değerler, inançlar tercihler, dolaylı bir şekilde
ölçülebilir, gözlenebilir yada tanımlanabilir. Bunlar daha çok psikolojik kuruntu halindedir,
ancak davranışlar ölçme yoluyla yordanabilir, tanınabilirler.
Bireyin, tanınması gereken özellikler şöyle sıralanabilir.
l- Bireyin Fiziksel Biyolojik Özelliklerini Tanıma
A-Beden Yapısı
B- Beden Sağlığı (boy, ağırlık, sağlık, özür ve engelleri geçirdiği hastalıklar, ve vb.)
ll- Davranışsal Özelliklerini Tanıma
A- Genel ve özel yetenekleri,
B- İlgileri (sevip sevmediği dersler ve etkinlikler)
C- Güdüleri
D- Bilgi ve beceri düzeyi (okul öz geçmişi, okul öncesi, ilköğretim, lise ve dengi okul
dönemlerinde akademik başarı ve başarısızlıkları, çeşitli konu alanlarında zayıf ve
güçlü yönleri, vb.)
E- Tutum ve değerleri. (Değer sistemi ve düşünceleri)
F- Tercih ve beklentileri. (yöneldiği alanlar ve okullar, iş ve meslekler, iş deneyimi,
evlenme planları, genel olarak yaşam için çabaları, istekleri, vb.
G- Benlik tasarımı. ( kendini nasıl gördüğü, nasıl algıladığı, bu görüş ve algısına göre
çevreye nasıl tepki verdiği.)
H- Duygusal ve sosyal uyumu. (psikolojik gereksinimleri, alışkanlıkları, uyum
örüntüsü, okul ve okul dışında arkadaş çevresi ve ilişkileri.)
Kişilik
Yapısı
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 3
lll- Sosyo Kültürel Ve Ekonomik Koşulları Tanıma
A- Ailenin yapısı (geniş aile- çekirdek aile, ataerkil aile, demokratik aile vb.)
B- Ailenin eğitim anlayışı ve tutumları, çocuklarına ilişkin beklentileri.
C- Ailenim sosyo-kültürel, ekonomik durumu .(ailenin öz geçmişi, anne babanın
çevresi ile ilişkileri vb.)
D- Çevredeki öğrenim olanakları, meslek alanları ve çalışma olanakları.
C- Bireyi Tanımada Dikkat Edilmesi Gereken İlkeler
1. Bireyi tanımanın asıl amacı, onun kendisini tanımasına yardımcı olmaktır.
2. Okullarda tanıma hizmetleri tüm öğrencilere yönelik olmalıdır.
3. Öğrenci tanıma hizmetleri mutlaka takım halinde birlikte çalışmayı gerektirir.
4. Öğrenci tanıma hizmeti süreklidir.
5. Tanıma hizmetleri ile bireyler hakkında toplanan bilgiler geçerli ve güvenilir
olmalıdır.
6. Bireyleri tanıma hizmetlerinde kullanılan psikolojik ölçme araçlarından elde edilen
sonuçları çok dikkatli kullanmak gerekir.
7. Okullarda öğrenciler hakkında toplanan özel ve gizli olmayan bilgilerden
öğrencilerin yanı sıra öğretmenlerin, yöneticilerin ve hatta velilerin de yararlanması
sağlanmalıdır.
8. tanıma hizmetlerinde bireylerin bütün yönleri ile tanınması bir ilke olarak
benimsenmelidir.
D- Bireyi Tanımak Üzere Geliştirilen Teknik Ve Araçlarda Temel Yaklaşımlar
Bireyi tanımak üzere kullanılan çeşitli teknik ve araçlar belli başlı üç yaklaşıma
dayanmaktadır.
1. Bilginin kaynağı olarak bireyin kendisine başvurmak:
Bu gruba bireyin kendisini anlatması ilkesine dayalı olarak geliştirilmiş birtakım
ölçme araçları (örn. otobiyografi ) ve bireye sözlü yada yazılı olarak yöneltilen sorular
yoluyla onun hakkında bilgi toplamaya dayalı bazı teknikler (görüşme, anket, envanterler)
girer.
2. Bireyin başkaları tarafından incelenmesi yoluyla bilgi toplamak:
Başkalarının bireyi incelemesi ve anlaması ana ilkesine dayanan bazı teknikler( örn.
gözlem ) ile bireyin başka insanlar üzerinde bıraktıkları izlenimleri değerlendirme ve bireyi,
onu tanıyanların anlatması esasına dayanan bazı teknikler, ( derecelendirme ölçekleri,
biyografi, kimdir bu, sosyometri tekniği, gibi)
3. Bir test durumu içinde belirli uyarıcılar karşısındaki tepkiler saptama yoluyla bilgi
toplamak:
Bireyin bir uyarıcılar takımına verdiği tepkilerin gözlenmesi, ölçülmesi ve
değerlendirilmesi yöntemine dayanır. Bu gruba genel ve özel yetenekleri ölçmek üzere
hazırlanmış standart testler, öğretmen yapısı (bilgi ve beceriyi ölçen) testler ile onun kişilik
yapısını, duygusal yaşamını ölçmek üzere geliştirilmiş “projektif ölçme araçları” dediğimiz
yansıtıcı testler ve kişilik testleri girer.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 4
BİREYİ TANIMA TEKNİKLERİ
1-) GÖZLEME DAYALI TEKNİKLER
A- DERECELEME ÖLÇEKLERİ
KULLANILIŞ AMACI: Doğal şartlar altında yapılan gözlem sonuçlarının
düzenli olarak saptanması amacıyla kullanılmaktadır.
Dereceleme ölçekleri, genellikle bir kişinin kişilik özeliklerini ya da belirli bir alandaki
durumunun bir ölçüye göre değerlendirilmesini sağlamaktadır.
Dereceleme ölçeği geliştirmede kişinin hangi özellikleri derecelendirilmek isteniyorsa o
özellikle ilgili yeterince soru cümlesi kullanılmaktadır.
Daha çok bireyin başkası tarafından gözlenmesi ve bunun derecelendirilmesidir.
Derecelendirme ölçekleri nerelerde kullanılır?
• Bireyleri tanıma amacıyla eğitim ve sanayi alanında,
• Kişilik tutum gibi davranışların sayısallaştırılmasında,
• Seçme sınavlarının bir boyutu olan görüşmenin sayısallaştırılmasında kullanılır.
Derecelendirme ölçeklerinin çeşitleri
a. Sayısal
b. Grafiksel (kendi arasında yatay ve dikey olarak ikiye ayrılır)
c. Betimsel-grafiksel
Derecelemede Dikkat Edilecek Noktalar :
*Dereceleme yoluyla az sayıda özellik değerlendirilmeye çalışılmalıdır. Bir listede
fazla sayıda özellik değerlendirilince hata yapma ihtimali artmaktadır.
*Gözlenmiş olması beklenen davranışlar derecelendirme ölçeğinde açık seçik
anlatılmalıdır.
* Derecelemeyi yapanlar, bilmedikleri dereceleri kesinlikle işaretlememelidir.
* Küme üyelerinin tümü bir özellik ya da nitelik bakımından değerlendirildikten sonra,
ikinci bir özellik ya da niteliğin derecelendirilmesine geçilmelidir.
* Aynı özelliği birden çok kişi dereceleyince sonuç daha sağlıklı olmaktadır.
∗ Derecelemeyi ön yargılarının etkisinde kalmayan kişiler yapmalıdır.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki bütün öğrencilere
uygulanabilir.
UYGULANIŞI: Derecelendirme ölçekleri öğrenciye sınıf öğretmeni, okul rehber
öğretmeni ya da bir başka yetkili tarafından veya öğrenci tarafından kendine
uygulanabilmektedir.
DEĞERLENDİRME VE YORUMLAMA: Dereceleme yapıldıktan sonra sonuçlar
“Dereceleme Ölçeği Sonuç Yazım Çizelgesi”üzerinde gösterilir.
Çizelge üzerinde derecelemeler : Yetkin, Çok iyi, İyi, Orta ve zayıf şeklinde derecelendirilir. Bu
derecelendirme yapılırken bir puan aralığı belirlenir. Bu puan aralığı dereceleme ölçeğinde yer alan soru
sayısı kadardır.Örneğin 1-7:zayıf 8-14: orta 15-21: iyi 22-28: çok iyi 29-35: yetkin gibi.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 5
Dereceleme Ölçeği Sonuç Yazım Çizelgesi Örneği
ÖĞRENCİNİN D A V R A N I Ş L A R
ADI VE SOYADI
1 2 3 4 5 6 7
TOPLAM SONUÇ
Ahmet ALTIN 2 3 3 1 2 1 1 (8 –14)
13 Orta
Sabri ALDEMİR 1 1 2 5 3 3 5 (15 – 21)
20 İyi
ELİF TAŞDEMİR 3 3 4 5 5 3 2 (22 – 28)
25 Çok iyi
Erhan KULAKSIZ 1 1 1 1 1 1 1 (1 – 7)
7 Zayıf
Ayşe BUDAK 5 5 5 4 4 5 4 (29 – 35)
32 Yetkin
LÜTFEN SINIFI
“BİREYLER” OLARAK
DÜŞÜNELİM, SINIF
OLARAK DEĞİL…
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 6
MATEMATİK YETENEĞİNİ DERECELEME ÖLÇEĞİ
A- Sayı Kavramı (Sayı sisteminin yapısı ve dört işlemin temel işlevleriyle bunlar arasındaki
ilişkiyi adlandırma).
1- Çok zayıf ( )
2- Zayıf ( )
3- Orta ( )
4- İyi ( )
5- Çok iyi ( )
B- Problem Çözme Yeteneği.
1- Çok zayıf ( )
2- Zayıf ( )
3- Orta ( )
4- İyi ( )
5- Çok iyi ( )
C- Sonucu Doğruya Yakın Bir Şekilde Kestirebilme.
1- Çok zayıf ( )
2- Zayıf ( )
3- Orta ( )
4- İyi ( )
5- Çok iyi ( )
D- Zihinden Hesaplama.
1- Çok zayıf ( )
2- Zayıf ( )
3- Orta ( )
4- İyi ( )
5- Çok iyi ( )
E- Çevresindeki varlıkların, eşyanın şekilleriyle görevleri arasındaki ilişkiyi sezme.
1- Çok zayıf ( )
2- Zayıf ( )
3- Orta ( )
4- İyi ( )
5- Çok iyi ( )
F- Geometrik şekil ve cisimlerin alan ve hacimlerini hesaplayabilme.
1- Çok zayıf ( )
2- Zayıf ( )
3- Orta ( )
4- İyi ( )
5- Çok iyi ( )
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 7
DERECELEME ÖLÇEĞİ ORTALAMA SONUÇ YAZIM ÇİZELGESİ
ÖĞRENCİNİN D A V R A N I Ş L A R
ADI VE SOYADI
TOPLAM SONUÇ
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
..........................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 8
B-GÖZLEM LİSTELERİ
KULLANILIŞ AMACI: Öğrenci hakkında daha objektif davranabilmek ve onu
daha iyi tanımak gelişimini daha yakından takip edebilmek amacıyla çeşitli zamanlarda
bireyin anlamlı davranışlarını, becerilerini, tutumlarını, alışkanlıklarını öğretmen, idareci, ve
arkadaşlarıyla ilişkilerini anlarız.
Gözlem, tesadüfi ve organize edilmiş(planlı, programlı) olmak üzere ikiye ayrılır.
Tesadüfi gözlemde gözlemcinin önceden organize ettiği veya amaçladığı bir durum ve
ortam yoktur.
Organize edilmiş gözlemde ise kimin, nerede ve nasıl gözleneceği, gözlem yaparken
hangi formun kullanılacağı önceden belirlenmiştir.
Gözlem Kuralları:
Gözlemci:
1-Tarafsız ve objektif olmalıdır.
2-Gözlem için tüm hazırlıkları önceden yapmış olmalıdır.
3-Gözlem konusunda bilgi bakımından yetişmiş , kendini hazırlamış olmalıdır.
4-Duyu organları kusursuz olmalıdır.
5-Birden çok davranış ve olaylara dikkat edebilmelidir.
6-Gözlenmiş davranımları yorumlarken tek bir olaya dayanarak hüküm vermeyecek
ilmi tavır ve anlayışa sahip olmalıdır.,
7-Gözlem önceden organize edilmeli ve sınırları belirlenmelidir.
8-Psikoloji ve pedagoji konularında yeterli bilgiye sahip olmalı.
9-Gözlenen davranışa olması gerektiği açısından bakmayıp olduğu gibi
gözlenmelidir.
10-Öğrencinin davranışlarını ve özelliklerini bir bütün olarak gözlemelidir,
parçalardan kişiliğin tüm yapısı hakkında bir yargılama yapılmamalıdır.
11-Gözlemi mümkün olduğu kadar değişik yer ve durumlarda yapmalıdır.
Öğrencilerin okulda,sınıfta, oyun yerinde,otobüste, caddede, gezide, sinemada, tiyatroda,
akranlarıyla ilişkilerinde, kızlarla erkeklerin kendilerinden küçüklerle, büyüklerle
bulundukları zamanki davranışları tek tek gözlenmeli kaydedilmelidir.
12-gözlemi geniş bir zamana yaymalıdır. Kısa süreli yapılan gözlemlerle bir yargıya
varılmamalıdır. Yargılar her zaman değişikliğe açık tutulmalıdır.
13-Gözlemci gözlenen kişinin söylediklerine, yazdıklarına değil bizzat yaptıklarına
bakmalıdır.
14-Gözlemci gözlediği kişinin anlamlı davranışlarını kaydetmelidir.
15-Kayıtlar kısa, açık ve sonradan hatırlanabilecek şekilde olmalıdır.
16-Gözlemci bu amaçla hazırlanmış dereceleme ölçeği kullanmalıdır.
17-Gözlemci gözlenenin gösteriş için yaptığı davranışla gerçek davranışını birbirinden
ayırmalıdır.
18-Gözlem sonuçları öğrencileri damgalama aracı olarak kullanılmamalı, sonuç gizli
tutulmalıdır.
19-Gözlemci, öğrencileri sadece bireysel durumlarla değil grup içinde de gözlemelidir.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki bütün
öğrencilere uygulanabilir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 9
UYGULANIŞI: Gözlem sınıf öğretmeni, okul rehberlik ve psikolojik
danışmanlık uzmanı tarafından yapılabilir. Psikoloji ve pedagoji konularında yeterli
bilgiye sahip olan kişilerin uygulaması daha uygun olur.
DEĞERLENDİRME VE YORUMLAMA:
(Gözlem Listesi –1-)Öğretmen bu ve bu sorulara ekleyeceği daha başka sorulara göre
öğrencinin sosyal uyumunu gözleyip karşısındaki boşlukları
Evet Bazen Hayır
şeklinde işaretleyerek öğrencinin ne dereceye kadar okula ve sınıfa sosyal uyumunu
gerçekleştirebildiğini anlayabilir.
Aşağıdaki sorulardan birinci sütundaki işaretler çok ise çocuğun sosyal uyumunun iyi
olmadığı, ortadaki sütundaki işaretler çok ise orta bir sosyal uyumunun olduğu, Sağdaki
üçüncü sütunda bulunan işaretler çok ise sosyal uyumunun iyi olduğu kanısına varmak
mümkündür.
Bunlara puanlar da verilebilir. Birinci sütundaki işaretlere (-2) , ikinci sütundaki
işaretlere (+1) , üçüncüdekilere de ( +2 ) puan vererek öğrencinin gözlem sonucunda
belirlediğimiz sosyal uyumunu puanla ölçmüş oluruz. Buna göre eğer bir çocuk birinci
sütunda 15, ikincide 8, üçüncüde 7 işaret almışsa puanı (-30+8+14= -8) dir. Böyle bir
öğrencinin sosyal gelişiminin üzerinde durmak gerektiği ortaya çıkar.
(Gözlem Listesi-2-) Gözlem sonuçlarının değerlendirilmesi iki şekilde yapılmaktadır.
Bunlardan biri, gözlemi yapan kişinin gözlem sonuçlarını betimlemesi, yani yorumlamasıdır.
İkincisi ise; “evet”, “hayır”, “bazen”, “var”, “yok” biçimlerinde kısa yoldan
cevaplandırılabilecek sorularla oluşturulan gözlem sonuçlarının ölçeği üzerinde
gösterilmesidir.
BAŞARININ
ÖĞRENCİNİN DÜNÜ
İLE BU GÜNÜ
ARASINDAKİ FARK
OLDUĞUNU; AHMET
İLE MEHMET’İN
KARŞILAŞTIRILMASI
OLMADIĞINI
BİLELİM…
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 10
GÖZLEM LİSTESİ(1)
1 Çocuklarla oynadığı görülüyor mu? Hayır Bazen Evet
2 Genel olarak kaç kişilik gruplar içinde oynar? 1-3 4-10 Çok
3 Arkadaşları kendisi ile oynamayı severler mi? Hayır Bazen Evet
4 Bir grubun başı veya ebesi olduğu görülüyor mu? Hayır Bazen Evet
5 Teneffüslerde sınıfa veya bir köşeye kapanarak kendi
kendine kaldığı olur mu?
Evet Bazen Hayır
6 Arkadaşları ile konuşurken bağırır veya çok çekimser
davranır mı?
Evet Bazen Hayır
7 Arkadaşları ile şakalaşır mı? Hayır Bazen Evet
8- Arkadaşları şakalarına cevap verirler ve şakalarını kabul
ederler mi?
Hayır Bazen Evet
9 Şakalarının sonunun kavgaya veya tatsız bir duruma gittiği
olur mu?
Evet Bazen Hayır
10 Sık sık başkalarının yaptıklarını kopya eder mi? Evet Bazen Hayır
11 Arkadaşlarının hareketlerini taklit ederek onlarla alay eder
mi?
Evet Bazen Evet
12 Sınıf içinde herhangi bir grubun veya çetenin üyesi mi? Hayır Bazen Evet
13 Elebaşılık yaptığı görülür mü? Hayır Bazen Evet
14 Başkalarını körü körüne takip ettiği olur mu? Evet Bazen Hayır
15 Başkalarına yardım etmeyi sever mi? Hayır Bazen Evet
16 Gerektiğinde başkalarından yardım almayı kabul eder mi? Hayır Bazen Evet
17 Kendinin olan bir araç veya gereci başkalarıyla
paylaşmayı sever mi?
Hayır Bazen Evet
18 Kendinde olmayan bir şeyi arkadaşları ona vermeye
gönüllü davranırlar mı?
Hayır Bazen Evet
19 Arkadaşlarının kendisi ile alay ettiğinden şikayetçi olur
mu?
Evet Bazen Hayır
20 Bir oyunda sıranın kendine gelmesini sabırla bekleyebilir
mi?
Hayır Bazen Evet
21 Sınıfta bir şey dağıtılırken önce almak için hemen fırlar
mı?
Evet Bazen Hayır
22 Arkadaşlarının hatalarını hemen şikayet eder mi? Veya
hemen onların yüzüne vurur mu?
Evet Bazen Hayır
23 Başkalarının samimi tenkitlerinden rahatsız olur veya
kabullenmekte zorluk çeker mi?
Evet Bazen Hayır
24 Başkalarının oyuncaklarını ellerinden çekip alır mı? Evet Bazen Hayır
25 Başkalarının yaptıklarını küçük görür mü? Evet Bazen Hayır
26 Başkalarının yaptıklarını kırar veya bozar mı? Evet Bazen Hayır
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 11
GÖZLEM LİSTESİ (2)
Okul : Tarih :
Sınıf : Testi Uygulayan :
Evet
Bazen
Hayır
1- Arkadaşlarıyla oynadığı görülüyor mu?
2- Genel olarak arkadaş gruplarıyla mı oynar?
3- Arkadaşları kendisiyle oynamayı sever mi?
4- Bir grubun başı olduğu görülür mü?
5- Teneffüslerde ve diğer dinlenme zamanlarında sınıfta veya
bir köşeye kapanarak kendi kendine kaldığı oluyor mu?
6- Arkadaşlarıyla konuşurken bağırır veya çok çekimser
davranır mı?
7- Arkadaşları ile şakalaşır mı?
8- Arkadaşları şakalarına cevap verirler ve şakalarını kabul
ederler mi?
9- Şakaların sonu kavgaya veya tatsız bir duruma kadar
gider mi?
10- Başkalarının yaptıklarını sık sık taklit eder mi?
11- Arkadaşlarının hareketlerini taklit ederek onlarla alay eder mi?
12- Sınıf içinde her hangi bir akran grubunun veya çetenin
üyesi mi?
13-Elebaşılık yaptığı görülür mü?
14- Başkalarını körü körüne takip ettiği görülür mü?
15- Başkalarına yardım etmeyi sever mi?
16- Gerektiğinde başkalarından yardım almayı kabul eder mi?
17- Kendinin olan bir araç veya gereci başkalarıyla paylaşmayı
sever mi?
18- Kendinde olmayan bir şeyi arkadaşları kendine karşı
vermeye gönüllü davranırlar mı?
19- Arkadaşları kendisiyle alay ettiğinde şikayetçi olur mu?
20- Bir oyunda sıranın kendisine gelmesini sabırla bekler mi?
21- Sınıfta bir şey dağıtılırken önce almak için hemen yerinden
fırlar mı?
22- Arkadaşlarının hatalarını hemen şikayet eder mi? Veya
onların hemen yüzüne vurur mu?
23- Başkalarının samimi tenkitlerinden rahatsız olur veya
kabullenmekte zorluk çeker mi?
24- Başkalarının yaptıklarını küçük görür mü?
25- Başkalarının oyuncaklarını ellerinden çekip alır mı?
26- Başkalarının yaptıklarını kırar veya bozar mı?
27- Oyunda veya grup çalışmalarında mızıkçılık yapar mı?
28- Bir grup içinde çalışması istendiğinde bu grupta
çalışamayacağını söylediği oluyor mu?
29- Töre dışı hareketleri oluyor mu?
30- Sınıfın düzenine ve disiplinine uymadığı zamanlar oluyor mu?
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 12
C-OLAY (ANEKDOT) KAYITLARI
KULLANILIŞ AMACI: Belli bir ortamda gözlenen öğrencinin anlamlı
davranışlarını özlü ve nesnel bir biçimde betimlemek amacıyla kullanılır.
Vaka kayıtları ile elde edilen bilgiler, bireylerin doğal bir ortamda gözlenen gerçek
davranışlarını ortaya koyması bakımından değerli bilgilerdir.
Vaka kayıtları diğer ölçme araçları ile elde edilen sayısal verileri daha anlamlı hale
getirmeye yarar ve yorumlamaya ve daha etraflı anlamaya hizmet eder.
Öğretmenler, sadece istenmeyen davranışlarının yazımı gibi bir eğilime kendilerini
kaptırmamalıdırlar.
Olay yazımının yararlı olması için unutulmaması gereken bir nokta da gözlenen
olayın zaman geçirilmeden yazılmasıdır.
Vaka kaydında sıradan olmayan, dikkati çeken farklı ve “tipik davranışlara ilişkin
gözlemler” kaydedilmesi uygun olur.
VAKA KAYITLARININ YARARLARI
• Öğrenciyi her zaman gözlemleme fırsatı verir.
• Öğrenciyi her yerde gözlemleme fırsatı verir.
• Daha objektif bilgi sunar.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki bütün
öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI: Sınıf öğretmeni, okul rehberlik ve psikolojik danışmanlık
uzmanı tarafından uygulanır.
DEĞERLENDİRME VE YORUMLAMA: Gözlem sonuçları, sayısal
ölçmelerle ortaya çıkarılamayan verilerin elde edilmesini sağlamaktadır; öğretmenin ilgisini,
öğrencinin davranışlarına yöneltmektedir.
Yazılan olayın yorumlanması ve olaya ilişkin olarak önerilerde bulunulması
gerektiğinde ön yargılardan uzak kalarak salt olaydan yola çıkılmalıdır.
Eğer okulda rehberlik uzmanı varsa ve gözlenen olayla ilgili olarak öğrenciye uzman
yardımı yararlı görülüyorsa öğretmen, yazılan bir olayın bir örneğini rehberlik uzmanın
odasındaki öğrenci dosyasına konmak üzere uzmana verilir. Rehberlik hizmetlerinin sınıf
rehber öğretmenlerince yürütülmesi durumunda ise, bu yazıların bir örneği, sınıf rehber
öğretmeninin, öğrenci gizli dosyasında tutuluyor
OLAY YAZIMI FORMU ÖRNEĞİ
ADI :Gülay SINIF : 7 NO:834 TARİH :07.12.2001
SOYADI : İNCEKARA ŞUBE : F YER :Sınıf , Tarih Dersi
DAVRANIŞ : Gülay'ı bugün sözlü yoklamaya kaldırdım ve kendisinden Tanzimat Fermanının
ilanını anlatmasını istedim. Gülay’ın derse kalkması ile sınıfta birden bir sessizlik oldu ve
öğrenciler dikkat kesildiler. Gülay gözünü bir noktaya dikerek konuyu hiç duraklamadan ve
noksansız anlatıyordu. Cümleleri çok düzgündü, olayları sıralı ve düzgün ifade ediyordu. Bir
ara öğrencilerin bazıları kitabı izleyip yavaş sesle, “nokta, virgül, satırbaşı, sayfayı çevir”
demeye ve hafiften gülüşmeye başladılar. Bir süre sonra bu sözler Gülay’ın işiteceği düzeye
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 13
yükseldi ve Gülay birden bire durdu. “Efendim, ben derse çok iyi hazırlanmıştım. Kitabı
birçok defalar okudum. Bu arada bilmeyerek ezberlemişim.”dedi ve ağlamaya başladı.
GÖZLEMCİ: Volkan KARATAŞ
YORUM: Gülay çok çalışkan, sınıfın en iyisi olma çabasında olan bir öğrenci. Sözlü ve yazılı
yoklamalarda, deste anlattıklarımı ve kitapta yazılanları aynen verebiliyor. Ancak bunu
ezberleyerek yapıyor. Buna karşılık sınıfta sorduğum sorulara cevap veremiyor ve tartışmalara
katılmıyor. Sanırım akıl yürütme gücü belleği kadar güçlü değil.
ÖNERİ:Gülay’ın okul danışmanına gönderilmesi uygundur.
OLAY YAZIMI FORMU
ADI :................................. TARİH :......................................
SOYADI :...................................... YER :.......................................
DAVRANIŞ :.....................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
GÖZLEMCİ:..............................................
YORUM:...........................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
ÖNERİ:...............................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ÇOCUKLAR İHTİYAÇLARININ KARŞILANMASINI
SAĞLAYACAK BAŞKA BİR YOL BİLMEDİĞİ İÇİN UYGUNSUZ
DAVRANIŞLARA BAŞVURMUŞ OLABİLİRLER…
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 14
OLAY YAZIMI ÖZETLEME FORMU
ADI SOYADI :................................... SINIFI :................................
NO :................................
TARİH YER GÖZLEMCİ DAVRANIŞ YORUM
2- KENDİNİ ANLATMA TEKNİKLERİ
A-ÖĞRENCİ TANIMA FİŞLERİ
Öğrenci kişisel dosyasında bulunması gereken bilgilerin bir bölümü kısa sürede tanıma
fişli aracılığıyla öğrencinin kendisinden yada yakınlarından sağlanabilir. Ancak bu yolla bilgi
elde etmeden önce öğrencinin ve velisinin güveni sağlanmış olmalıdır. Yoksa alınan bilgiler
içtenlik taşımayabilir. Öğrenci tanıma fişi fişin doldurulduğu tarihi öğrencinin kimliğini ve
fotoğrafını veli ev adresini aile yapısı ve ilişkilerini ekonomik durumunu bedensel gelişimi ve
sağlığını toplumsal gelişimini duygusal gelişimini ilgilerini geleceğe yönelik planlarını ve
mesleki eğitimini başarı durumunu ve okul dışı etkinliklerini yansıtacak biçimde düzenlenir.
Her okul kendi öğrencilerinin özelliklerini göz önüne alarak bir öğrenci tanıma fişi
geliştirebilir.
Öğrenci tanıma fişinden rehberlik çokça ve daha güvenli yararlanabilmesi için
öğrencinin fişteki soruları nasıl cevaplayacağı açıklanır. Sorular herkesin aynı anlamı
çıkaracağı ve rehberlikte işe yarayacak cevapları almayı sağlayacak bir anlatıma kavuşturulur.
Soruların öğrencilerden alınacak bilgilere yönelik cevaplayanı sıkmayacak biçimde
düzenlenmesine özen gösterilir. Uzun cevaplar gerektirecek sorulardan kaçınılır,gerekirse bu
sorular en aza indirilir.
Bölümlerin ve soruların sıralanışında mantıksal bir yol izlenir. Bu araçla bilgi
toplamanın en büyük sakıncası,toplanan bilgilerin güvenilir olmayabileceğidir. Onun için bu
yolla elde dilen bilgilerin doğruluklarını başta teknik ve araçlarla da denedikten sonra
öğrencinin kişisel dosyasındaki ilgili bölümlere özet olarak işlenmesi gerekir.
Başarının aynı zamanda bireyin kendisi ve çevresiyle uyumlu
yaşayabilmesi; kendini gerçekleştirmek için belirlediği
hedeflere ulaşırken gösterdiği çabalardan olumlu sonuç
almasıdır.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 15
ÖĞRENCİ TANIMA FİŞİ
ÖĞRENCİNİN
Adı Soyadı :........................................... No : ................... Sınıfı : .......................
Cinsiyeti :.............. Doğum yeri yılı : ........................... Kan Grubu : ...............
Adres –telefon no :...................................................................................................
................................................................................................................................
ÖĞRENCİ VELİSİNİN :
Adı soyadı : ........................................... Yakınlığı : ............................ Öğrenim düzeyi : ...............................
Adresi :(ev)..........................................................................................................................tlf:.........................
:(iş)...........................................................................................................................tlf:.........................
Aile Durumu
Adı Soyadı
Sağ mı
Öz mü
Yaş
Öğrenim
Durumu
Mesleği – Tlf.
ANNE
BABA
KARDEŞ 1
KARDEŞ 2
KARDEŞ 3
KARDEŞ 4
KARDEŞ 5
Evde aile dışında kimler oturuyor ?
Ailenin aylık toplam geliri ? Ev kira ise
Kira bedeli ?
Kendisine ait çalışma odası var mı? Çalışmasına yardım
Edecek kimse var mı ?
Ailesi hakkında
Diğer bilgiler ?
Boy Kilo Beden özrü Görme İşitme Geçirdiği Önemli Hastalıklar
Sağlık ile ilgili diğer bilgiler
İçe Dönük
Müdür ?
Sorumluluk
Duygusu var mı ?
Kendine
güveni var mı?
Başkalarına
Saygılı mı?
Yalan
Söyler mi ?
Düzenli ve
temiz mi?
Arkadaşlık ilişkilerin
de başarılı mı?
Boş zaman ilgileri ? Belirgin yetenekleri var mı ? Belirgin gelişme sorunları var mı?
YÖNELMEK İSTEDİĞİ ALAN VE MESLEKLER KATILDIĞI EĞİTSEL KOLLAR
FOTOĞRAF
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 16
ÖĞRENCİ TANIMA FİŞİ (2)
ÖĞRENCİNİN
VELİSİNİN
Adı soyadı Adı soyadı
Sınıfı Yakınlık derecesi
Numarası Yaşı
D. Tarihi Öğrenim düzeyi
D. Yeri Mesleği
Ev adresi İş adresi telefon
Telefon
Bu okula gelmeden
önceki okulunuz?
Sınıf öğretmenleriniz ?
1-.....................................................................
Yıl 2-.....................................................................
AİLE DURUMUNUZ ANNENİZ BABANIZ
ADI SOYADI?
SAĞ-ÖLÜÜNEDENİ-TARİHİ?
ÖZ-ÜVEY?
İŞİ-ÇALIŞTIĞI YER?
SAĞLIK DURUMU?
ÖĞRENİM DURUMU?
İŞ TELEFONU?
AİLENİN GEÇİMİNİ KİM SAĞLIYOR?
EV SİZİN Mİ/KİRA MI ?
KARDEŞLERİNİZ (BÜYÜKTEN KÜÇÜĞE DOĞRU SIRALAYINIZ)
Adı Soyadı Cinsiyeti D. Tarihi D. Yeri Öğr. Durumu Sağlık Durumu İşi
ÖĞRENİM GİDERLERİNİZİ KİM KARŞILIYOR?
HARÇLIK ALIYOR MUSUNUZ?
OKUL DIŞINDA BİR İŞTE ÇALIŞIYOR MUSUNUZ?
ÇALIŞTIĞINIZ İŞLER?
AİLENİZ OKUL MASRAFLARINI KARŞILIYOR MU?
BU MASRAFLARA KATKIDA BULUNAN VAR MI?
VARSA AİLEVİ VE MALİ PROBLEMLER?
LÜTFEN ARKA SAYFAYA GEÇİNİZ!
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 17
SAĞLIK DURUMUNUZ?
ÖZELLİKLERİ 1. YIL 2. YIL 3. YIL
BOY
AĞIRLIK
GENEL SAĞLIK DURUMU
GÖRME (GÖZ)
İŞİTME (KULAK)
KONUŞMA (DİL)
ORTOPEDİK
GEÇİRDİĞİ HASTALILAR
GEÇİRDİĞİ KAZALAR
ÖĞRENİM TARİHÇENİZ
OKULLAR İLKÖĞRETİM 1. KADEME İLKÖĞRETİM 2.
KADEME
OTURDUĞUNUZ YER
GİRDİĞİNİZ YIL
AYRILDIĞINIZ YIL
KALDIĞINIZ SINIFLAR
ÖĞRENİM DURUMUNUZ VE İLGİLERİNİZ
SEVDİĞİNİZ DERSLER
SEVMEDİĞİNİZ DERSLER
BAŞARILI OLDUĞUNUZ DERSLER
BAŞARISIZ OLDUĞUNUZ DERSLER
KATILDIĞINIZ EĞİTSEL KOLLAR
ALDIĞINIZ ÖDÜL VEYA BELGELER
DERS DIŞI OKUMA SİNEMA RESİM EL-İŞİ KOLLEKSİYON
FAALİYETLER SPOR TİYATRO MÜZİK EV-İŞİ TATİL
EVDE SİZE AİT BİR ODANIZ VAR MI?
ODA YOKSA ÇALIŞMAK İÇİN AYRI YER VAR MI?
DERS ÇALIŞMA DA SİZE YARDIM EDENLER?
VARSA RUHSAL VEYA EĞİTSEL PROBLEMLER?
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 18
ÖĞRENCİ TANIMA FİŞİ (3)
______________________________________________________________________________________
Görüşülenin Adı Soyadı :............................................ Sıra No :...........................................
Cinsiyeti :............................................ Görüşme Tarihi :...........................................
Görüşmenin Yapıldığı Yer :............................................ Ham Puan Toplamı :...........................................
Dereceleyenin Adı Soyadı :............................................ Standart Puan :...........................................
______________________________________________________________________________________
DAVRANIŞLAR
HAM
PUANI
PUAN
0
1
2
3
4
5
Davranışlr
ham puan
Toplamı
Fiziksel
görünüş
ve giyim
İnce yapılı bozuk
sağlıksız saç ve
giyinişi anormal.
Dikkat çeken
organik özrü var
saç ve giyimi
bakımsız.
Dikkat çekme
yen organik
özrü var saç,
giyim dengesiz.
Sağlıksız
görünüşlü saç
normal giyiniş
dengesiz.
Sağlıklı organik
özrü yok saç ve
giyinişi normal.
Sağlıklı özrü
yok saç ,giyim
düzenli görün
üş yetkin
................
Nevrotik
durum
Aşırı terliyor
tırnak ısırıyor
parmak emiyor
sinirli
Bakışlar anormal
yerinde
oturmuyor
ilgisiz durgun
Sormadan
söylüyor yüz
kızarıyor ve
beyazlıyor tiki
var.
Davranışlarında
anormallik yok
yüz kızarması
ve beyazlaması
var.
Dikkat çeken
davranış
Bozukluğu yok
duygusal sinirli
değil.
Davranış
normal dengeli
duygularına
egemen
................
Nezaketlik
durumu
Sormadan
söylüyor saygısız.
Sözünü kesiyor
soruya cevap
vermiyor.
Kuralları bili
yor ama
uymuyor ses
tonunu
ayarlayamıyor
Kuralları bili
yor ama bazen
uyuyor bazen
uymuyor
Kuralları bili
yor ve bunlara
uyuyor.
Kuralları bili
yor yetkin bir
biçimde yeri ne
getiriyor.
................
Tutum ve
ilgi
Toplum.
Kurallara
teknolojiye ilgi
çok zayıf.
Toplum.
Kurallara
teknolojiye ilgi
çok az.
Toplum.
Kurallara
teknoloji ye
ilgisi orta.
Toplum.
Kurallara
teknoloji ye ilgi
iyi .
Toplum.
Kurallara
teknoloji ye ilgi
olumlu.
Toplum.
Kurallara
teknoloji ye ilgi
çok iyi
................
Uyum
yeteneği
Görüşme
ortamına uyumu
çok zayıf.
Görüşme
ortamına uyumu
zayıf.
Görüşme
ortamına
uyumu orta
düzeyde.
Görüşme
ortamına
uyumu ortanın
üstünde
Görüşme
ortamına
uyumu iyi.
Görüşme
ortamına
uyumu çok iyi.
................
Duygusal
durum
Çok sinirli
kötümser.
Ürkek çekingen
ve heyecanlı
Kendine güveni
zayıf/aşırı
güveni var.
Kendine
güveniyor ama
sinirli.
Kendine
güvenli davr.
denetimli
iyimser.
Güvenli
dengeli, duygu
denetliyor
iyimser.
................
Kavrama
yeteneği
Soruları hiç
anlamıyor.
%50 anlıyor
cevaplar tutarsız.
Soruları anlı yor
cevapları
tutarsız.
Anlıyor,tutarlı
ama doyurucu
değil.
Anlıyor,tutarlı
ve doyurucu.
İyi anlıyor
eleştirisel doğru
cevap veriyor.
................
Düşünme
yeteneği
Soru cevap
arasında ilişki
yok.
Cevap karışık ne
demek istediği
anlaşılmıyor
Düşüncelerde
mantıksal akış
yok bağlantı da
yok.
Cevap veriyor
neden sonuç
ilişkisi yok.
Belli kalıplar
dışında
düşünme
alışkanlığı var
cevap iyi.
Eleştirisel
düşünme
yeteneği
gelişmiş
cevaplar tutarlı.
................
Konuşma
yeteneği
Cümleleri yanlış
kuruyor telaffuzu
çok bozuk.
Cümle bozuk
yöresel deyişlere
yer veriyor
Cümle düzgün
yöresel
deyişlere yer
veriyor
Cümle düzgün
ancak akıcı
konuşma yok.
Cümle düzgün
akıcı,doğru
telaffuz ediyor.
Cümle düzgün
akıcı,doğru
telaffuz şive ha
tası hiç yok.
................
Meslek
bilgisi
ÇOK
ZAYIF
ZAYIF
ORTA
ORTANIN
ÜSTÜNDE
İYİ
ÇOK İYİ
................
TOPLAM == ................
0 = çok zayıf 21-30 = ortanın üstünde
1-10 = zayıf 31-40 = iyi
11-20 = orta 41-50 = çok iyi
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 19
B-OTOBİYOGRAFİ
Otobiyografi bir kimsenin geçmişteki ve şimdiki yaşamı ile gelecek hakkındaki
beklentilerini yazılı olarak anlatmasıdır. Kişinin şimdi özelliklerinin, genel gelişim sürecinin bir
parçası olduğu ve bu özelliklerinin geçmiş olaylardan kaynaklandığı sayılması, otobiyografi
tekniğinin temelini oluşturur. Otobiyografide kişi geçmişte ne gibi gereksinmeleri olduğunu, bunları
nasıl ifade ettiğini, nasıl duyurduğunu, çevrenin beklentileri ne ölçüde ve nasıl karşılandığı
güçlüklerle nasıl baş ettiğini, kimlerden destek gördüğünü kimlerle çalıştığını yansıtabilir.
KULLANILIŞ AMACI: Otobiyografinin uygulanmasındaki amaç, öğrencilerin duygu,
düşünce ve istekleriyle, çevre ve olaylarla ilgili düşünceleri serbestçe anlatmasını sağlamak ve
kendi yaşantısı üzerinde düşünmesini sağlamaktır.
KİMLERE UYGULANIR:İlköğretim ikinci ve üçüncü sınıflarda yapılandırılmış olarak,
diğer üst sınıflara ise serbest olarak uygulanır. İlköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki bütün
öğrencilere uygulanabilir. İlkokul 2 ve 3. sınıflara yapılandırılmış olarak diğer üst sınıflara
ise serbest olarak uygulanır.
Bu teknik, sınıflardaki öğrencilerin bulundukları çağ gereği istek ve duygularındaki
olabilecek sık değişiklikleri bilmek ve onu tanımada devamlılık sağlamak amacıyla her yıl birinci
öğretim ortalarında uygulanır.
UYGULANIŞI:Otobiyografi iki şekilde yazdırılır. Birincisi serbest yazımdır. Bireye
kendini bildiği andan itibaren yaşamını kısaca yazması istenir. İkincisi konuya bağlı olan
otobiyografidir. Bu yöntemle bireye sözünü etmesi istenilen konular verilir ve yaşam öyküsünü bu
konular çerçevesinde yazması istenir. Bizim uygulayacağımız teknik ikincisi olacaktır.
Otobiyografi uygulanmasından önce öğrencileri neler anlatabileceği hatırlatmaya yardımcı
olabilecek bir form açıklanır. Gerekirse tahtaya çıkarılır.Otobiyografi yazımına başlamadan önce
öğrencilere konunun önemini belirten bir konuşma yapılmalıdır. Özellikle yazılan özel olayların
gizli tutulacağı konusunda öğrenciye güven verilmelidir. Ayrıca otobiyografinin uzunluğu 1 ders
saatini geçmemelidir.
DEĞERLENDİRME VE YORUMLAMA: Uygulama sınıf öğretmeni tarafından tek
tek okunarak değerlendirilir. Öğrenciyi rahatsız eden durumlar tespit edilir ve öğrenci için
hazırlanan özel bilgi kartına işlenir. Aşağıdaki soruları cevapladığınızda otobiyografilerin
yorumlanmasında yardımcı olabileceği düşünülmektedir.
1. Yazı Nasıl Bir İzlenim Uyandırmaktadır: Öğrencinin kendine ilişkin konuları anlatırken
üslubundaki ton değişmelerine dikkat ediniz. Öğrencilerin bıraktığı genel izlenim nedir?
Mutlulukları......... ? Öğrencinin ruh sağlığı yerinde mi gözüküyor? “sevgi” nefret, anne baba
gibi duygu yüklü sözcüklerin nasıl kullanıldığına dikkat ediniz ? Kağıdın düzgün ya da
gelişi güzel oluşunun bireyin davranış görüntüsü ile yakın bir ilişkisi yoktur.
2. Öğrencinin geçmesi hakkındaki bilgilerinize göre yazıda yer vermediği önemli olaylar ve
kişiler var mıdır? Bir otobiyografinin bütün ayrıntılarını içermesi beklenemez. Ama adlanan
konular, önemli ve daha sonda bir görüşme sırasında üzerinde durulmaya değer ip uçları
olabilir. Eğer öğrenci aile bireylerine değinmemişse yada bilinen bir olayı, yada yazmaktan
kaçınmışsa bu tür atlamalar dikkatlice incelenmelidir. Öğrenciler yaşamlarının sakin ve iyi
geçen dönemleri hakkında kısa şeyler yazmalı, daha çok kendileri işin önemli olan konular
üzerinde durma eğilimi gösterirler.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 20
3. Otobiyografinin uzunluğu ne kadardır? Bir otobiyografinin uzunluğu ve kısalığı, şu
etkenlere bağlı olarak değişebilir : 1- Öğrencinin yazmaya istekli oluşu, 2- Yazıda belli bir
planın izlenip izlenmediği, 3- Bireyin anlatımındaki akıcılık, 4- Öğrencinin problemlerinin
çözümüne yardıma gereksinmesi olduğu konusunda ki inancının derecesi. Otobiyografinin
ideal uzunluğu hakkında yapılan öneriler iki yüz sözcük ile beş bin sözcük arasında
değişmektedir.
4. Yazı nasıl düzenlenmiştir? Eğer öğrencilerin izleyicileri bir plan verilmişse yazının
düzeninden yorum için bir takım ip uçları çıkarma olasılığı azalır. Yine de verilen plandan
yapılmış olan herhangi bir değişikliğin dikkate alınması gerekir.
5. Anlatılan düzey nedir? Eğer öğrenci otobiyografiden hiçbir yarar ummuyorsa baştan savma
bir biçimde yazabilir. Savunmalar içinde olan öğrenciler kendi gelişimlerini yazarken
derinliğe gitmekten kaçınabilirler. Yüzeysel ve kaçamaklı yazarlar, sorunlarını ve
kaygılarını saklamak isteyen veya açığa vurmaktan kaçınan öğrencileri nitelendiren bir
özelliktir.
6. Yazıda tutarsızlıklar var mıdır? Burada anlatılmak istenilen tutarsızlık, öğrencinin kendi
yaşantıları ve çeşitli olaylar konusunda kasıtlı olarak yaratmaya çalıştığı yanıltıları ve
bilinçsiz olarak yaptığı hataların ifade etmektedir.
Öğrenci, güven verici bir ortamda ve sorunlarına çözüm bulunacağına inandığı zaman kendini
doğru bir biçimde açığa vurabilir. Ancak bu koşullarda yazılmış bir otobiyografi bireyi tanımada etkili bir
araç olabilir. Otobiyografi ile elde edilen bilgiler başka kaynaklardan edinilen bilgilerle denetlenmeli ve
desteklenmeli.
Otobiyografi İçin Öğrencilere Hatırlatmada Kullanılacak Bazı Konular
1. Ailenizden biraz bahseder misiniz?
2. Sizi çok etkileyen olaylar ve bunların etkileme sebepleri.
3. Hayatınız boyunca geçirdiğiniz önemli hastalıklar.
4. Bu güne kadar ki öğrenim hayatınızda etkisinde en çok kaldığınız öğretmen ve bunun
nedenleri.
5. En çok hoşlandığınız dersler konular ve nedenleri.
6. En çok sevdiğiniz renkler ve eşyalar. Bu sevmenin özel nedenleri var mı?
7. Hiç sevmediğiniz dersler ve nedenleri.
8. Kişiliğinizle bütünleşmiş hobileriniz neler?
9. Çocukluğunuzda en çok sevdiğiniz ve oynadığınız oyunlar.
10. En çok sevdiğiniz arkadaşlarınızı bize tanıtınız.
11. Çocukluğunuz da benzemek istediğiniz kişi ve nedenleri.
12. Hayattaki hedefleriniz beklentileriniz. Gelecekte düşündüğünüz okul ve meslekleri.
13. Bu hedeflere giderken sizi engelleyecek konular var mı nelerdir?
14. Bu hedeflere ulaşabileceğinize inanabiliyor musunuz.?
15. Bu hedeflere giderken kullanacağınız metotlar nelerdir niçin?
16. Sizi çok tedirgin eden ve “bunlardan kurtulsam kendimi çok iyi hissederim” dediğiniz
durumlar var mı neler?
NOT: Kişiliği anlama ve değerlendirmede ilk başvurulan yol otobiyografi ..... olmuştur. Bu
yöntemle, kişinin kişiliğinin belli yanların ve alışkanlık haline gelmekte olan davranışlarını ve
kısaca hikayesini bildiği gibi yazması istenir.
Yukarıdaki maddeler tahtaya yazdırılacak ve öğrencilerin bu konular doğrusunda
otobiyografilerini yazmaları istenecek.
1. Yaşamınız boyunca etkisi altında kaldığınız olaylar nelerdir?
2. Okulda sizi devamlı tedirgin eden sorunlarınız nelerdir?
3. Ailenizde sizi tedirgin eden sorunlarınız nedir?
4. Ailenizin nasıl davranmasını istersiniz?
5. İlgilendiğiniz konular geleceğe dönük planlarınız nelerdir?
6. Geçmişinizle ilgili neler söyleyebilirsiniz?
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 21
Otobiyografi Yorumlanırken Şunlara Dikkat Edilmelidir.
Yazının vermek istediği mesaj olumlu mu ? Olumsuz mu ? Anlatılan konular arasında fikir
bağlantısı olup olmadığı yazım şekli,büyüklerine (anne-baba) karşı tavrı vs. test sonuçları ile
karşılaştırılmalı ,yapılacak yorumlama buna göre olmalıdır.Otobiyografi birey hakkında var olan
bilgilere yeni bir şeyler katacağı ve bu bilgilere gerçekten ihtiyaç duyulduğu zaman
uygulanmalıdır.Sık sık otobiyografi yazdırmak uygun değildir.Çünkü yorumu bakımından subjektif
olduğu gibi geçerliliği de pek düşüktür. Diğer bilgi toplama teknikleri ile değerlendirilmektedir.
Otobiyografi sonuçları uygulanan kimdir bu ,sosyometri vb. test sonuçları ile
karşılaştırılmalı, yapılacak yorumlama buna göre olmalıdır.
Eğer yazı kronolojik bir düzende yazılmışsa,bireyin özellikle atladığı ve yazmaktan
kaçındığı olaylar ve yıllar çabuk fark edilir. Bireysel danışmada bu boşluklara ilişkin sorular
yöneltilmelidir.
Otobiyografi yazmadan önce elde edilen bilgilerin ne amaçla kullanılacağı bireylere
açıklanmalı, sonuçların gizli tutulacağı konusunda güven verilmelidir.
Otobiyografi Örnekleri:
OTOBİYOGRAFİ (1)
Adınız Soyadınız:
Sınıfınız:
Numaranız:
Sevgili arkadaşlar,
Sizi daha iyi tanıyabilmemiz ve okul başarınızda yardımcı olabilmemiz için;
a. Geçmişte yapmak istediklerinizi ve bu konuda karşılaştığınız engelleri,
b. Sizi sevindiren ve üzen olayları,
c. Yaparken zevk aldığınız ve almadığınız etkinlikleri,
d. Gelecekteki beklentilerinizi, belirten bir kompozisyon yazmanızı istiyoruz.
(Yazmaya lütfen bu sayfadan başlayınız, gerekirse arka sayfayı da kullanabilirsiniz)
Teşekkür Ederiz.
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 22
OTOBİYOGRAFİ (2)
Adınız Soyadınız :
Sınıfınız :
Numaranız :
Sevgili Arkadaşlar,
Sizleri daha iyi tanıyabilmemiz ve okul başarınızda yardımcı olabilmemiz için;
*Ailenizin ekonomik durumunu,
*En yakın arkadaşınızı ,
*Sevdiğiniz etkinlikleri,
*Hayatınızda sizi en çok etkileyen olay,
*Sevdiğiniz yönlerinizi,
*Aile içinde kendinizi nasıl değerlendiriyorsunuz?
*Geleceğe ilişkin düşünceleriniz,
*Başka belirtmek istediğiniz konularla ilgili bir kompozisyon yazmanız istenmektedir.
(Yazmaya lütfen bu sayfadan başlayınız, gerekirse arka sayfayı da kullanabilirsiniz)
Teşekkür Ederiz
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 23
OTOBİYOGRAFİ (3)
Adınız, Soyadınız :
Sınıfınız :
Numaranız :
Sevgili arkadaşlar,
Sizleri daha iyi tanıyabilmemiz ve okul başarınızda yardımcı olabilmemiz için aşağıdaki
sorulara lütfen samimi yanıtlar veriniz.
1-Kendi kendinizi nasıl tanımlarsınız? Size göre yeterli ve yetersiz yönleriniz nelerdir?
2-Yaşamınız boyunca etkisi altında kaldığınız olaylar nelerdir?
3-Aile ve okulda sizi sürekli tedirgin eden problemleriniz nelerdir?
4-Kişiliğinizi yeterli buluyor musunuz, eğer bulmuyorsanız kimleri sorumlu tutuyorsunuz ?
5-Ailenizin size nasıl davranmasını isterdiniz?
6-Geçmişinizle ilgili sizi rahatsız eden olaylar varsa bunlar neler ?
7-Geleceğinize ilişkin düşünceleriniz nelerdir ?
(Yazmaya lütfen ön sayfadan başlayınız, gerekirse arka sayfayı da kullanabilirsiniz)
Teşekkür Ederiz
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 24
OTOBİYOGRAFİ (4)
Adınız Soyadınız :
Sınıfınız :
Numaranız :
Sevgili arkadaşlar,
Sizleri daha iyi tanıyabilmemiz ve okul başarınızda yardımcı olabilmemiz için lütfen
aşağıdaki sorulara içten yanıtlar veriniz.
Teşekkür Ederiz.
1-Okul öncesi yaşamınız
a-Nerede doğdunuz?
b-İlk eviniz nasıldı?
c-Yaşadığınız diğer yerler
d-Ailenizdeki belirgin özellikler
e-Ailenizde en çok sevdiğiniz kişiler :
2-Okul Yaşamınız
a-Okulda ilk günkü duygularınız
b-En çok sevdiğiniz dersler
c-Sevmediğiniz dersler
d-En sevdiğiniz arkadaşınız
e-Sevdiğiniz oyunlar
f-0kulda en çok hoşunuza giden olaylar
g-0kulda hiç sevmediğiniz şeyler
h-Sizce iyi bir öğretmenin özellikleri neler olmalı?
3-Geleceğe ait düşünceleriniz
a-0kulunuzu bitirince ne yapmayı düşünüyorsunuz ?
b-İş ve meslek konusundaki düşünceleriniz
c-Gelecekle ilgili düşüncelerinizi olumsuz etkileyen bir olay
Bunların dışında yazmak istedikleriniz:
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 25
OTOBİYOGRAFİ (5)
A- ) KİMLİK BİLGİSİ :
Adınız Soyadınız :..................................................................................................................
Sınıfınız :...................................................................................................................
Doğum Yeriniz :...................................................................................................................
Doğum Tarihiniz :..................................................................................................................
Baba Adı Soyadı :..................................................................................................................
Anne Adı Soyadı :..................................................................................................................
B- ) OKUL ÖNCESİ YAŞAM :
İlk eviniz ve yaşadığınız yerler :..............................................................
................................................................................................................................................
Aileniz ve aile bireylerinin en belirgin özellikleri :..............................................................
................................................................................................................................................
Ailenizde en çok ve en az sevdiğiniz kişi :...............................................................
En iyi arkadaşınız kimdi :...............................................................
Çok hoşlandığınız ve unutmadığınız olay :................................................................
Çok üzüldüğünüz ve etkilendiğiniz olay :................................................................
C- ) OKUL BAŞLADIKTAN SONRAKİ YAŞAM :
Okula başladığınız ilk günkü izleniniz :................................................................
En çok ve en az sevdiğiniz dersler :.................................................................
Sevdiğiniz ve sevmediğiniz işler :..................................................................
Size göre iyi bir öğretmen nasıl olmalıdır :..................................................................
Okula ait belirtmek istediğiniz şeyler :.................................................................
D- ) GELECEĞE İLİŞKİN DÜŞÜNCELERİNİZ :
Okulu bitirdikten sonra ne yapmayı düşünüyorsunuz : .........................................................
İş ve meslek konusundaki düşünceleriniz :..........................................................
Kendinizi ve meslekleri yeterince tanıyor musunuz :..........................................................
Başka söylemek istediğiniz şey var mı :...................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 26
C-İSTEK LİSTESİ
KULLANILIŞ AMACI: Çocuk ya da gencin doyurulmamış ihtiyaçlarını, açığa
vuramadığı duygularını, umut ve beklentilerini ortaya çıkarmak amacıyla hazırlanmıştır.
Kişi belirttiği dilek ve istekleri üzerinde etraflıca konuşmak isteyebilir. Kişiyle danışma
yapılarak, kişinin kendisini daha iyi anlamasına, iç görü kazanmasına yardımcı olunmuş olacaktır.
Tekniğin kullanılmasındaki asıl amaç ta budur.
Çocuk ya da gencin doyurulmamış ihtiyaçlarını, açığa vuramadığı duygularını, umut ve
beklentilerini ortaya çıkarmak amacıyla düzenlenen sorulardan oluşmaktadır. Bu sorular daha çok
düşsel durumlar içermektedir. Örneğin, “İstediğiniz kadar paranız olsaydı ne yapardınız?, “Her türlü
imkanlarınız olsaydı hangi mesleğe girmek isterdiniz?” sorulardan oluşmaktadır.
İstek listesi öğrenciden tamamlanması istenen annem .............., babam ...................
biçimindeki eksik cümlelerle de oluşturulabilmektedir.
İstek listesi aynı zamanda tamamlanmamış cümlelerden de oluşturulabilmektedir.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim düzeyindeki
bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : İstek Listesi, ister soru cümleleriyle, ister tamamlanmamış cümlelerden
oluşmuş olsun öğrencinin kendi istekleri doğrultusunda cevaplandırılması beklenir. Onun için liste
bir güven ortamı hazırlandıktan sonra öğrencilere doldurulmalıdır.
DEĞERLENLENDİRME VE YORUMLANMA : Soruları vermek kadar,
cevapların incelenip tahlil edilmesi de önemlidir Kişi belirttiği dilek ve istekleri üzerinde etraflıca
konuşmak isteyebilir. Kişiyle danışma yapılarak, kişinin kendisini daha iyi anlamasına, iç görü
kazanmasına yardımcı olunmuş olacaktır. Tekniğin kullanılmasındaki asıl amaç ta budur.
ESKİ BİR İBRANİ HİKAYESİ
Bir zamanlar dağda , kızgın güneşin altında, mermer taşlarını yontmaktan bezmiş
bir mermer yontucusu varmış. “Bu hayattan bıktım artık. Yontmak! Devamlı mermer
yontmak. Öldüm artık!Üstelik birde bu güneş, hep bu yakıcı güneş! AH! Onun yerinde
olmayı ne kadar çok isterdim, orada yükseklerde her şeye hakim olacaktım, ışınlarımla
etrafı aydınlatacaktım”. Diye söylenir durur yontucu. Bir mucize eseri olarak dileği kabul
olunur ve yontucu o an güneş olur. Dileği kabul edildiği için çok mutludur. Fakat ışınlarını
etrafa tam yaymaya hazırlandığı sırada ışınlarının bulutlar tarafından engellendiğini fark
eder. “Basit bulutlar benim ışınlarımı kesecek kadar kuvvetli olduklarına göre benim güneş
olmam neye yarar! Diye isyan eder. Mademki bulutlar güneşten daha kudretli bulut olmayı
tercih ederim.O zaman hemen bulut olur. Dünyanın üzerinde uçuşmaya başlar, oradan
oraya koşuşur, yağmur yağdırır fakat birdenbire rüzgar çıkar ve bulutları dağıtır! “Ah
rüzgar geldi ve beni dağıttı, demek ki en kuvvetlisi o öyleyse ben rüzgar olmak
istiyorum” diye karar verir. Ve dünyanın üzerinde eser durur, fırtınalar estirir, tayfunlar
meydana getirir. Fakat birdenbire önünde kocaman bir duvarın ona mani olduğunu
görür.Çok yüksek ve çok sağlam bir duvar. Bu bir dağdır. “Basit bir dağ beni durdurmaya
yettiğine göre benim rüzgar olmam neye yarar”. Der o zaman dağ olur ve o anda bir şeyin
ona durmadan vurduğunu hisseder. Kendinden daha güçlü olan bir şeyin, onu içinden oyan
şeyin… bu… küçük bir mermer yontucusudur…
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 27
İSTEK LİSTESİ(1)
Adı Soyadı:......................................................................Sınıfı/ No :.................................Tarih: .....................
Sevgili öğrencimiz;
Aşağıda sizden yanıtlamanız istenen 3 soru bulunmaktadır. Bu sorulara ilişkin
düşüncelerinizi her sorunun altındaki boş yerlere yazabilirsiniz. Bu soruların okul çalışmalarıyla
hiçbir ilgisi yoktur. Bu bir sınav değildir. Amaç sizleri daha iyi anlamak,tanımak ve size kendinizi
tanıtmaktır. Yanıtlarınız gizli tutulacaktır. Soruları lütfen içtenlikle cevaplayınız.
SORULAR
1- İstediğiniz kadar paranız olsaydı neler yapardınız ? :
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
2- Her türlü olanaklarınız olsaydı hangi mesleğe girmek istersiniz ?:
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
3- Masallardaki gibi bir peri dile benden ne dilersin deseydi sizin 3 dileğiniz ne olurdu?
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 28
İSTEK LİSTESİ(2)
Adı Soyadı:......................................................................Sınıfı/ No :.................................Tarih: .....................
Sevgili öğrencimiz:
Bu liste istek ve yakınmalarınızı öğrenmek amacıyla size verilmektedir. Aşağıdaki eksik
cümleleri istekleriniz doğrultusunda tamamlayınız. Cevaplarınız gizli tutulacaktır. Cümleleri ilk
aklınıza geldiği gibi yazınız.
Annem :...........................................................................................................................................
Babam :...........................................................................................................................................
Kardeşim:...........................................................................................................................................
Sınıfım:...........................................................................................................................................
Arkadaşlarım:........................................................................................................................................
Derslerim:...........................................................................................................................................
Okulum:...........................................................................................................................................
Öğretmenlerim:......................................................................................................................................
Okul Müdürüm:.....................................................................................................................................
Sınavlar:............................................................................................................................................
Günlerim:............................................................................................................................................
Dinlenme İsteği:....................................................................................................................................
Değerlendirmeler
:................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
..................
Yukarıdaki isteklerimden başka birde şunları istiyorum :
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
........................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 29
D-PROBLEM TARAMA LİSTELERİ
KULLANILIŞ AMACI: Öğrencilerin belli başlı problemlerini ihtiyaçlarını belirlemek
onlara yardım etmek amacıyla hazırlanmış listelere problem tarama listesi denir. Öğrencilerin
sağlık, okul, öğretmen, ders, aile, toplumsal ilişkiler, kız-erkek arkadaşlığı, mesleki gelecek ve
kişiliklerine ilişkin problemlerini kendi görüşleriyle ortaya çıkarmak ve bu problemlerin giderilmesi
için çözüm yollarını belirlemek amacıyla uygulanır. Kendini anlatma sınıfına girer.
Öğrencilerin sağlık beden,gelişimi okul ev, aile, meslek, gelecek, kız – erkek ilişkileri
toplum, kişilik gibi değişik problemleri bu listelerde tespit edilir listelerin güvenilir olması ve ilgiler
tarafından içtenlikle doldurulması ve listelerin hazırlanırken bütün yönergeye uyulması
gerekmektedir.
Problem tarama listeleri en çok ;
Okulun ders programlarıyla okul rehberlik programlarının hazırlanmasında ve
düzenlenmesinde
Öğretmenlerin öğrencileri ve öğrencilerin ilgi ve yeteneklerini tanımalarında derslerini buna
göre ele almalarında ; buna göre yardımda bulunmalarında
Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerini ihtiyaçlarını problemlerini tanımalarında büyük
yarar sağlar.
Öğrenci problem tarama listeleri öğrencinin kendisi hakkında vereceği bilgilere dayanan bir
tekniktir. Bu ham bilgilerin uygun bir biçimde değerlendirilip yorumlanması gerekir.
Değerlendirme ve yorumlamanın sağlıklı olması için bu tekniğin uygulama öncesi uygulama sırası
puanlama yapılırken ve yorumlanırken bazı önemli noktalara uyulması gerekmektedir.
Problem tarama sonucunda elde edilen verilerin güvenirliği, her öğrencinin problemlerini
içtenlikle işaretlemiş olmasına bağlıdır.
Bunu sağlamak için okulun problemleri saptanmak amaçlandığında öğrencilere isim
yazdırmadan problemleri belirtmeleri istenebilir. Öğrencilerin kendileriyle ilgili problemler tespit
edilmeye çalışıldığında ise isim yazdırmak ve öğrencilerin belirttikleri problemlerine ilişkin onlarla
psikolojik danışma yapmak ve problemlerinin çözümüne yardımcı olmak gerekir.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim düzeyindeki
bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Öğrencilere Problem Tarama Listesi dağıtılır ve kendilerinde
gördükleri problemleri ya liste üzerine veya ayrıca verilebilecek cevap kağıtlarına işaretlemeleri
istenir.
Uygulama öncesi yapılacak işler : Problem tarama listesinin hangi amaç için kullanılacağı
nasıl bir yol izleneceği listenin hangi sınıf öğrencilerine uygulanacağı önceden belirlenmelidir.
Listelerin öğrencilere teker teker mi yani uygulama tarzı seçilmelidir. Ayrıca listeleri kimler
tarafından nerede,ne zaman ve ne kadar sürede uygulanacağı belirtilmelidir.
Uygulama sırasında yapılacak işler : Listenin yanıtlanmasında uygulama sırasında
alınacak önlemlerin önemi büyüktür. Uygulamanın öğrencilerin tarafından tanınan ve bu konunun
uygulanmasını bilen kişiler tarafından öğrencilerin sıkılmayacakları bir ortam yapılması ve
yanıtlanmasında yarar vardır.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 30
Uygulama ve değerlendirme : Öğrencilere problem tarama listesi verilir ve öğrenci
kendisine uygun gelen problem maddesinin karşısına (X) işaretini koyar ve kendisinde bulunmayan
problem maddesine dokunmaz. Daha sonra başka bir kağıda problem maddelerinin karşısına
işaretlenen problem maddeleri çetelen,ir.(////....) ve kaç tane olduğu toplanır.
DEĞERLENLENDİRME VE YORUMLANMA : Değerlendirme işleminde
çizelgedeki dikey toplamlar sınıf genelinin problemleri, yatay toplamlar ise kişinin problemlerini
göstermektedir.
Belirtilen Problemler ;
0 – 10 arası ise az,
11 – 21 arası ise biraz,
22 – 32 arası ise orta,
33 – 43 arası ise çok,
44 – 53 arası ise çok fazla problemli demektir.
Bir öğrencinin işaretlediği problem olabilecek nedenlerin toplamı 22 – 32 ve yukarısı ise o
öğrenciye problemleri doğrultusunda rehberlik yapılabilir. Sınıftaki problemli öğrencilere de
işaretledikleri nedenler doğrultusunda rehberlik yapılabilir.
PROBLEM TARAMA ENVANTERİNİN GENEL NİTELİKLERİ
• Bu envanter genel düzeyde bireylere en çok sıkıntı ve kaygı veren durumları
saptamaya çalışılır.
• Problem tarama envanterinde problem alanları olarak ele alınan alt bölümler arasında
“Okul”, “Gelecek”, “Kendim”, “İnsan ilişkileri”, “Ev ve Aile”, “Karşı Cins
Arkadaşlığı”, “Sağlık”, “Temel Güçlükler” ve “Genel nedenler” adı ile ifade edilen
problem alanları vardır.
GENEL OLARAK KABUL EDİLMEDİĞİMİZ DE
HİSSETTİKLERİMİZ
ŞUNLARDIR:KIZGINLIK,ÖFKE,İSYAN,,ÇERLEME,N
EFRET,GÜVESİZLİK,KENDİNİ KÜÇÜK GÖRME…VB.
İŞTE ÇOCUKLAR DA BİZLER GİBİ HATTA
BİZLERDEN DAHA YOĞUN AYNI DUYGULARI
YAŞARLAR.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Bireyi Tanıma Teknikleri ve Uygulama Yönergeleri www.agriram.org.tr.tc 31
PROBLEM TARAMA LİSTESİ (1) (6-7-8. sınıflar için)
Adı Soyadı:.............................................................Sınıfı/ No :.................................Tarih: ...../...../..........
AÇIKLAMA : Sevgili öğrenciler,bu problem tarama listesi siz öğrencilerimizin belli başlı
üzüntülerini,ihtiyaçlarını ve her türlü problemlerini öğrenip,sizlere yardımcı olmak için hazırlanmıştır. Sizi
ilgilendiren sorunun başındaki parantezin içine ‘X’ işaretini koyunuz.
( ) 1 - Gözlerimden Rahatsızım.
( ) 2 - Kulaklarımdan Rahatsızım.
( ) 3 - Sık Sık Başım Ağrıyor.
( ) 4 - Başım Dönüyor,Baygınlık Geçiriyorum.
( ) 5 - Dişlerimden Rahatsızım.
( ) 6 - Halsiz Ve İştahsızım.
( ) 7 - İyi Beslenemiyorum.
( ) 8 - Okulumuz Temiz Değil.
( ) 9 - Sınıfımız Çok Kalabalık Ve Gürültülü.
( )10 - Ders Araçlarımız Yeterli Değil.
( )11 - Spor Tesisleri,Spor Faaliyetleri Yeterli Değil.
( )12 - Okulda Disiplin Çok Sıkı.
( )13 - Sosyal Faaliyetler Çok Az.
( )14 - Ders Programları İyi Ayarlanmıyor.
( )15 - Ders Konuları Çok Ağır.
( )16 - Dersler İlgi Çekici Hale Getirilmiyor.
( )17 - Derslere Çok Fazla Çalıştığım Halde Başarılı Olamıyorum.
( )18 - Yazılı Sınavlarda,Zaman Sorulara Göre Ayarlanmıyor.
( )19 – İlk ve orta okulda zayıf almıştım.
( )20 - Bu Okullardan Nefret Ediyorum.
( )21 - Okul İdaresi Ve Öğretmenler Bana Karşı Anlayışlı Değiller.
( )22 - Öğretmenlerimiz Bizimle Yeteri Kadar İlgilenmiyorlar.
( )23 - Öğretmenlerimiz Kırıcı Söz Ve Hakaretlerde Bulunuyorlar.
( )24 - Öğretmenlerimiz Gereğinden Fazla Ev Ödevi Veriyorlar.
( )25 - Öğretmenlerimiz Bizim Neden Başarısız Olduğumuzu Araştırmıyorlar.
( )26 - Verimli Ders Çalışma Yollarını Bilmiyorum.
( )27 - Ailemin Bana Karşı Olan Fazlaca Baskısı Beni Çok Sıkıyor.
( )28 - Ailem, Bana Karşı Anlayışsız Ve Güvensiz Buluyorum.
( )29 – Ailemin Bilgisizliğine Üzülüyorum.
( )30 - Annem Ve Babamın Bana Karşı Olan Fazlaca İlgileri Beni Sıkıyor.
( )31 - Ailem Bana Masraflarım İçin Çok Az Harçlık Veriyor.
( )32 - Ailem Kardeşler Arasında Ayrım Yapıyor.
( )33 - Ailemden Dayak Yiyorum.
( )34 - Ailemin Geçimini Sağlamak İçin Bir İşte Çalışıyorum.
( )35 - Başkaları İle İyi İlişkiler Kuramıyorum.
( )36 - Çok Çekingenim.
( )37 - Şimdiye Kadar Bana Uygun Bir Arkadaş Bulamadım.
( )38 - Topluluk İçinde Nasıl Hareket Edeceğimi Bilmiyorum.
( )39 - Başkalarına Güvenemiyorum.
( )40 - Herkes Benim Geçimsiz Biri Olduğumu Düşünüyor.
( )41 - Toplulukta Herkesin Benimle İlgilenmesini İstiyorum.
( )42 - Meslek Seçiminde Güçlük Çekiyorum.
( )43 - Geleceğim Konusunda Ailemle Anlaşamıyorum.
( )44 - Üniversite Sınavını Kazanamayacağım Korkusu İçindeyim.
( )45 - Kısa Zamanda Bir Mesleğe Atılmak İstiyorum.
( )46 - Ailem Benim Bir Üst Öğrenime Devam Etmemi İstemiyor.
( )47 - Çok Sinirliyim.
( )48 - Evhamlı Ve Kaprisliyim.
( )49 - Kendimi Yalnız Hissediyorum.
( )50 - Utangacım.
( )51 - Çabuk Heyecanlanıyorum
( )52 - Sıkıntı Ve Bunalım İçindeyim.
( )53 - İnsanları Sevmiyorum.
32
PROBLEM TARAMA LİSTESİ (2) (9-10-11. sınıflar için)
Adı Soyadı:.............................................................Sınıfı/ No :.................................Tarih: ...../...../..........
Sevgili öğrenciler,Bu problem tarama listesi siz öğrencilerin belli başlı üzüntülerini, ihtiyaçlarını ve
her türlü problemlerini öğrenip sizlere yardım etmek amacıyla hazırlanmıştır.
Bu listenin okul idaresi ile hiçbir ilişkisi yoktur. Bu bir sınav değildir. Cevaplarınız gizli tutulacaktır. Listeyi
doldururken samimi olunuz, dikkatle okuyunuz, okuduğunuz cümlede yazılan husus sizi rahatsız eden bir problem ise
cümlenin başındaki rakamı cevap kağıdında bulunuz. Bu rakamın sağındaki kutunun içine (X) bir çarpı koyunuz. Cümlede
yazılan husus sizin için problem değilse hiçbir işaret koymadan diğer cümleye geçiniz. Kararınızı vermeden iyice
düşününüz.
( ) 1. Yeterince uyuyamıyorum.
( ) 2 . İyi beslenemiyorum.
( ) 3. Yüzümdeki sivilcelerden rahatsızım.
( ) 4. Ara sıra burnum kanıyor.
( ) 5. Çok terliyorum.
( ) 6. Soğuk havada bile terliyorum.
( ) 7. Gözlerimden rahatsızım.
( ) 8. Tırnaklarımı kemiriyorum.
( ) 9. Sık sık başım ağrıyor.
( ) 10. Kulaklarım işitmiyor.
( ) 11. Hastalığımı doktora açamıyorum.
( ) 12. Şişman olduğum için huzursuzum.
( ) 13. Kendimi yakışıklı bulmuyorum.
( ) 14. Çok kıskancım
( ) 15. Utangaç ve sıkılganım.
( ) 16. Korkunç rüyalar görüyorum.
( ) 17. Kendime hiç güvenim yok.
( ) 18. Tek başıma karar veremiyorum.
( ) 19. Zor durumda kalınca çocuk gibi ağlıyorum.
( ) 20. Sır tutamıyorum.
( ) 21. Okulda disiplin zayıf.
( ) 22. Okulda disiplin fazla.
( ) 23. Ders kitaplarını alamıyorum.
( ) 24. Bazı dersleri sevmiyorum.
( ) 25. Defter tutmayı ve ödev yapmayı sevmiyorum.
( ) 26. Bazı öğretmenler şahsiyet kırıca davranıyor.
( ) 27. Bazı öğretmenler fazla dayak atıyor.
( ) 28. Yazılılarda fazla heyecanlanıyorum.
( ) 29. Okulda problemlerimizle fazla ilgilenilmiyor.
( ) 30. Okulu sevmiyorum.
( ) 31. Ailenin fazla baskısı beni sıkmıyor.
( ) 32. Ailem hiçbir konuda fikrimi almıyor.
( ) 33. Ailem bana iş yaptırmıyor.
( ) 34. Kardeşlerim ders çalışmama engel oluyor.
( ) 35. Annem ile babam sık sık kavga ediyorlar.
( ) 36. Evimiz çok küçük. Çalışmak için ayrı odam yok.
( ) 37. Geçim zorluğu evimizde huzursuzluk yaratıyor.
( ) 38. Babamla anlaşamıyorum.
( ) 39. Ailem beni anlamıyor.
( ) 40. Ailem benden fazla şeyler umuyor.
( ) 41. Okul arkadaşlarımla iyi geçinemiyorum.
( ) 42. Bazı arkadaşlarımız ahlakımızı bozuyor.
( ) 43. Konuşurken çok heyecanlanıyorum.
( ) 44. Herkesin beni sevmesini istiyorum.
( ) 45. Karşı cinsten bir arkadaş edinemedim.
( ) 46. Kolayca arkadaş edinemiyorum.
( ) 47. Arkadaşlarım gibi giyinemediğim için üzüntü duyuyorum.
( ) 48. Kimse benimle arkadaş olmak istemiyor.
( ) 49. Dert ortağı olacak bir yakınım yok.
( ) 50. Karşı cinsten biriyle arkadaşlık etmekten çekiniyorum.
NOT: Başka düşünceleriniz ve problemleriniz varsa cevap kağıdının altındaki boşluğa yazabilirsiniz, arka
sayfayı kullanabilirsiniz.
33
PROBLEM TARAMA LİSTESİ DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ
OKUL : SINIF UYGULAYAN ÖĞRETMEN TARİH:
SAĞLIK
BEDEN
OKUL – ÖĞRETMEN
DERS
EV
AİLE
TOPLUMSAL
İLİŞKİLER
MESLEK
GELECEK KİŞİLİK
AZ
BİRAZ
ORTA
ÇOK
ÇOK
FAZLA
SN ADI
SOYADI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
TOPLAM
0-10
11-21
22-32
33-43
44-53
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
TOPLAM
34
E- BEİER CÜMLE TAMAMLAMA TESTİ
KULLANILIŞ AMACI: Yansıtma tekniklerinden olan bu test, geniş kullanım alanına
sahiptir. Bireylerin ve grupların tutum ve duygularının incelenmesinde yararlanıldığı gibi, klinik
çalışmalarda da kullanılmaktadır. Bu testle okul , işyeri gibi ortamlarda sıklıkla rastlanılan
sorunlarda tespit edilmektedir.
Beier Cümle Tamamlama Testinin dayandığı temel varsayım, diğer yansıtma tekniklerininki
gibidir. Birey, bu test aracılığıyla, bir ölçüde belirsiz bir uyarıcı karşısında kendi ilgilerini,
duygularını tutumlarını, isteklerini, üzüntülerini ve kişiliğinin diğer önemli isteklerini
yansıtmaktadır. Eksik cümleleri tamamlarken, genel durumunun yanı sıra, iç durumunu yansıtan
tepkilerde bulunmaktadır.
Beier Cümle Tamamlama Testinin üstünlükleri, şöyle sıralanmaktadır.
1. Uygulanması özel bir uzmanlık gerektirmektedir. Uygulama süresi açısından oldukça
ekonomiktir. Bu test kolaylıkla değerlendirilmektedir. Bireyin duygu, tutum ve
kaygıları konusunda çabuk ve oldukça doğru bilgi vermektedir.
2. Bireyin kişisel dünyasına ilişkin sorunlarının ortaya çıkarılmasını sağlamaktadır.
3. Sağırlık, topallık gibi sakatlıkları, verem gibi hastalıkları bulunulan kişilerin tutum
duygu ve sorunlarını kolayca ortaya çıkarmaktadır.
4. Diğer yansıtma tekniklerinden farklı olarak bu test, geçerlilik ve güvenirliğinden bir
şey kaybetmeden gruplara da uygulanmaktadır.
5. İyi, kötü yada doğru, yanlış biçiminde, yanıtlanmadığından, deneklerde fazla
direnmeye yol açmamaktadır.
6. Uygulayıcının yan tutmasını önlemektedir.
7. Sağaltımın (tedavi) planlanmasında yararlanılabilecek ipuçları vermektedir.
8. Sağaltımın sonundaki tutum ve davranış değişikliklerini değerlendirmek için de
kullanılmaktadır.
KİMLERE UYGULANIR: Testin A ve B formu vardır. A formu, 8 ile 16 yaşlar
arasındaki çocuklara uygulanmaktadır. B formu ise, daha yukarıdaki yaşlara özgü bir testtir. A
formunda 56; B formunda da 67 eksik cümle vardır.
UYGULANIŞI : Uygulanması özel bir uzmanlık gerektirmektir. Bireye
uygulanabileceği gibi gruba da uygulanabilir. Form öğrenciye verilerek, açıklamayı okuyarak,
eksik cümleleri tamamlamaları istenir.
DEĞERLENLENDİRME VE YORUMLANMA:• Bu test projektif bir testtir.
Projektif nitelikli testler uygun bir davranış dinamiği bilgisini gerekli kılar. Ancak cümle
tamamlama testini öğretmen, aşağıda belirtilen analiz formuna göre değerlendirmelidir. Analiz
cümleleri pozitif, negatif ve nötr olduğu belirlenerek yapılır.
Pozitif: Duruma ilişkin olumlu duygusal ifadelerdir.
Negatif: Duruma ilişkin olumsuz duygusal ifadelerdir.
Nötr: cümle ile alakasız duygu ifadesinin pozitif ve negatif olarak belirlenemeyen belirsiz
ifadelerdir.
Projektif testlerde her bir cümlenin karşılığı bir davranış dinamiğini ifade eder. Bu testte
öğrencinin ifade ettiği cümlelerin tek tek üzerinde durulur.
Cümle tamamlama testinde cümlelerin aşağıdaki çözümleme kağıdında belirtilen alanları
vardır. Değerlendirme bu gruplara göre de yapılabilir.
Genellikle psikolojik danışma ortamında kullanılan bir tekniktir. Psikolojik danışmada
danışan direnç gösterirse danışman tarafından uygulanır.
Ağrı Eğit. Fak.Öğretim Üyesi Azmi Bayram İLBAY
35
BEİER CÜMLE TAMAMLAMA TEST
Cevap analizi ve Yorumlanması (örnek)
FORM A
Adı,Soyadı :................................
Sınıfı,numarası:................................
Sevgili Arkadaşlar,
Aşağıda eksik cümleler verilmiştir.Lütfen bunları sırasıyla okuyun ve eksiklerini
tamamlayın.Cümleleri elinizden geldiği kadar çabuk tamamlamaya çalışın.Eksik cümleleri
istediğiniz gibi tamamlayabilirsiniz.
1. Büyüdüğüm zaman (yurda yararlı bir fert olmak isterim.)
2. Arkadaşlar (birbirleri ile her zaman iyi geçinmeli,birbirlerine yardımcı olmalıdır.)
3. Yaramazlık yaptığım zaman (Annemin kızması bana her şeyden ağır gelir.)
4. Okulda (öğrenciler,okuldaki görevlilere saygılı ve yardımcı olmalıdırlar.)
5. Bir türlü unutamadığım (Bir anım vardır.)
6. İyi arkadaşlar ( her zaman birbirlerini seven ve birbirlerine yardım edenlerdir.)
7. Evimiz (3 odalı, bir salonu, vs. dır.)
8. Annelerin iyisi (gerçekten yurda faydalı evlat yetiştirenlerdir.)
9. Geçen sene (ki öğretmenlerimizden bir kaçı bu sene de bizi okutuyor.)
10. Elimden gelseydi(fakir ve düşkünleri sevindirirdim.)
11. Benim en iyi (derslerim Türkçe.Matematik,Fen bilgisi ve İngilizcedir.)
12. Öğretmenler (her zaman bize,en iyiyi,en güzeli ve en doğruyu öğrenmeye çalışırlar.)
13. Annemi severim ama (bana bağırması yok mu?)
14. Canım sıkılınca (hemen arkadaşlarımdan birine telefon eder,hatırını sorarım.)
15. Pişman olduğum (zamanlar odama kapanır,düşünürüm.)
16. Ailemi (çok severim.)
17. Bana göre okul (eğitim evidir.)
18. Arkadaş olarak hoşlandığım kimseler(doğru söyleyen kişilerdir.)
19. Bazen babamı (her zamankinden çok severim.)
20. Eskiden arkadaşlarımla (neler neler oynardık.)
21. Başkalarına göre ben(çalışkan ve ağırbaşlıyım.)
22. Keşke annem (hiç ama hiç üzülmese,hep gülse)
23. İşlerin başında ben olsaydım...........................
24. En büyük üzüntüm (ablamın bizlerle birlikte olmamasıdır.)
25. Eğitimimi bitirirsem (mesleğimde en ileride olmayı dilerim)
26. Babaların iyisi..................................................
27. Yapmamam gereken (bir işi asla yarıda bırakmam.)
28. Kardeşlerim (ile her zaman samimi davranırız birbirimize)
29. En çok istediğim (Fen lisesi sınavını kazanabilmektir.)
30. Beceremediğim şey(yok denecek kadar azdır.)
31. Hayatın en kötü tarafı (inişli çıkışlı olmasıdır.)
32. Eğer annem (mutlu olursa tüm aile fertleri de mutludur demektir.)
33. Sıkıntıda olduğum zaman arkadaşlarım (yardımıma koşarlar.)
34. Cezalar ve yasaklar (dan bazen sıkılıyorum.)
35. Kurtulmak istediğim üzüntüm (şimdilik yok.)
36. Kötü bir baba (evladına eziyet çektirendir.)
37. Yaptığım en kötü şey(ablama mektup yazamamamdır.)
38. İyi öğretmenlerin yapması gereken şey (daha iyi olmaya çalışmalarıdır.)
39. Evde her şey (yerli yerinde olmayabilir.)
36
40. Hatırımda kalan(bir şarkıyı söyleyeyim mi?)
41. Ben(yaptığım koleksiyonlardan en çok pul koleksiyonunu beğeniyorum.)
42. Beni en çok endişelendiren(matematiğin karneme 10 üzerinden 9 gelmesi)
43. Dileğim(fen lisesine girebilmektir.)
44. Annemi (tanımlanamayacak kadar çok severim.)
45. Çocuklar (evin neşesidir.)
46. Eğer baba .......................................................................................................
47. Korktuğum şey (lerden birisi yılandır .)
48. Ben küçükken (çok şişmanmışım.)
49. Büyükler(e saygılı olmak kadar doğal bir şey var mı?)
50. Vazgeçebilsem(fazla ders çalışmaktan)
51. Ders kitaplarını kapayınca(başka şeylere ilgileniyorum.)
52. Vücudumu(hiç beğenmiyorum.)
53. Babam ve ben (iyi anlaşırız.)
54. Kendi evim olunca (orayı kendi zevkime göre döşemeyi arzu ediyorum.)
55. Yalnız kalınca (sadece düşünür ve müzik dinlerim.)
56. Hayatta olmak istediğim şey (vatana yararlı olmaktır.)
İBRETLİK BİR OLAY
Bu metin İtalyanca”dan çevrilmiştir. Umarım her şey anlaşılır
olmuştur. Kötü karakterli bir genç varmış. Bir gün babası ona çivilerle
dolu bir torba vermiş. “arkadaşların ile tartışıp kavga ettiğin zaman her
sefer bu tahta perdeye bir çivi çak” demiş. Genç, birinci (ilk) günde tahta
perdeye 37 çivi çakmış. Sonraki haftalarda kendi kendine kontrol etmeye
çalışmış ve geçen her günde daha az çivi çakmış. Nihayet bir gün gelmiş
ki hiç çivi çakmamış. Babasına gidip söylemiş. Babası, onu yeniden tahta
perdenin önüne götürmüş. Gence “ bugünden başlayarak tartışmayıp
kavga etmediğin her gün için tahta perdelerden bir çivi çıkart” demiş.
Günler geçmiş, bir gün gelmiş ki her çivi çıkarılmış. Babası ona “aferin
iyi davrandın ama bu tahta perdeye dikkatli bak. Artık çok delik var.
Artık geçmişteki gibi güzel olmayacak” demiş. Arkadaşlarla tartışıp
kavga edildiği zaman kötü kelimeler söylenilir. Her kötü kelime bir yara
(delik) bırakır. Bir çatal bir arkadaşlara (bu cümle anlaşıyor) sokabilirsin
ve çıkartabilirsin. Arkadaşına bin defa kendisini affettiğini söyleyebilirsin
ama bu delik aynen kalacak(kapanmayacak). Bir arkadaş ender bir
mücevher gibidir. Seni güldürür, yüreklendirir sen ihtiyaç duyduğunda
yardımcı olur seni dinler sana yüreğini açar” demiş.
Bu hafta arkadaşlık haftasıdır. Sen de arkadaşlarına bu maili
gönder, sana gönderene bile gönder. E-mail sana döndüğü zaman ne
Kadar arkadaşın var öğreneceksin. Sana iyi bir arkadaşlık haftası
diliyorum. Senin arkadaşlığın için çok teşekkür ediyorum. Ve seninle
taıştığım için çok memnun oldum. Senin tahta perdene koyduğum çivi
için beni affet.
37
BEİER CÜMLE TAMAMLAMA TESTİ
FORM A
ANALİZ KAĞIDI (örnek)
I. Geçmişe karşı tavırlar
9 +
20 0
31 +
40 +
48 +
II. Geleceğe karşı tavırlar
1 +
10 +
29 +
43 +
56 +
III. Benlik duygusu ve kendi
kabiliyetlerine karşı tavırlar.
11 +
21 +
30 +
41 +
52 -
55 +
IV. Anneye karşı tavırlar
8 +
13 +
22 -
32 0
44 0
V. Babaya karşı tavırlar
19 0
26 ?
36 0
46 ?
53 +
VI. Ev ve aile ilişkilerine karşı tavırlar.
7 +
16 +
28 +
39 +
54 +
VII. Arkadaşlara karşı tavırlar
2 +
6 +
18 +
33 +
45 +
VIII. Otoriteye karşı tavırlar
3 +
12 +
23 ?
34 0
49 +
IX. Korku ve endişeler
14 +
24 +
35 +
42 0
47 +
X. Suçluluk hisleri
5 +
15 0
27 +
37 +
50 0
XI. Okul ve işe karşı tavırlar.
4 +
17 +
25 +
38 0
51 +
38
BEİER CÜMLE TAMAMLAMA TESTİ MADDE ÇÖZÜMLEME KAĞIDI
FORM A
ÖĞRENCİ : G
ALANLAR SORU NUMARALARI TOPLAM SAYI
+’lar –‘ler 0’lar Yanıtsız
I- Geçmişe karşı tavırlar. 9
+
20
0
31
+
40
+
48
+
4 - 1 -
II- Geleceğe karşı tavırlar 1
+
10
+
29
+
43
+
56
+
5 - - -
III- Benlik duygusu ve kendi
yeteneklerine karşı tavırlar.
11
+
21
+
30
+
41
+
52
-
55
+
5 1 - -
IV- Anneye karşı tavırlar 8
+
13
-
22
-
32
0
44
0
1 2 2 -
V- Babaya karşı tavırlar 19
0
26
?
36
0
46
?
53
+
1 - 2 2
VI- Ev ve aile ilişkilerine karşı
tavırlar
7
+
16
+
28
+
39
+
54
+
5 - - -
VII- Arkadaşlara karşı tavırlar 2
+
6
+
18
+
33
+
45
+
5 - - -
VIII- Otoriteye karşı tavırlar 3
-
12
+
23
?
34
0
49
+
2 1 1 1
IX- Korku ve endişeler 14
0
24
0
35
+
42
+
47
+
3 - 2 -
X- Suçluluk duyguları 5
+
15
0
27
+
37
+
50
0
3 - 2 -
XI- Okul ve işe karşı tavırlar 4
+
17
+
25
+
38
0
51
+
4 - 1 -
+ 8 6 8 7 8 1
– 1 1 1 - 1 -
TOPLAM
0 2 3 1 3 2 -
38
4
11
3
39
BEİER CÜMLE TAMAMLAMA TESTİ
FORM A
OKULU:..............................................................................................
ADI SOYADI:.....................................................................................
SINIFI:....................... NUMARASI:............................. TARİH:... /..../200...
Sevgili arkadaşlar,
Aşağıda eksik cümleler verilmiştir. Lütfen bunları sırasıyla okuyun ve eksikleri
tamamlayın. Cümleleri elinizden geldiği kadar çabuk tamamlamaya çalışın. Eksik cümleleri
istediğiniz gibi tamamlayabilirsiniz.
1. Büyüdüğüm zaman
2. Arkadaşlar
3. Yaramazlık yaptığım zaman
4. Okulda
5. Bir türlü unutmadığım
6. İyi arkadaşlar
7. Evimiz
8. Annelerin en iyisi
9. Geçen sene
10. Elimden gelseydi
11. Benim en iyi
12. Öğretmenler
13. Annemi severim ama
14. Canım sıkılınca
15. Pişman olduğum
16. Ailem
17. Bana göre okul
18. Arkadaş olarak hoşlandığım kimseler
40
19. Bazen babam
20. Eskiden
21. Başkalarına göre
22. Keşke annem
23. İşlerin başında ben olsaydım
24. En büyük üzüntüm
25. Tahsilimi bitirsem
26. Babaların iyisi
27. Yapmamam gereken
28. Kardeşlerim
29. En çok istediğim
30. Beceremediğim şey
31. Hayatın en kötü tarafı
32. Eğer annem
33. Sıkıntıda olduğum zaman arkadaşlarım
34. Cezalar ve yasaklar
35. Kurtulmak istediğim üzüntü
36. Kötü bir baba
37. Yaptığım en köyü şey
38. İyi öğretmenlerin yapması gereken
39. Evde her şey
40. Hatırımda kalan Ben
41. Ben
42. Beni en çok endişelendiren şey
43. Dileğim
41
44. Annem
45. Çocuklar
46. Eğer babam
47. Korktuğum şey
48. Ben küçükken
49. Büyükler
50. Vazgeçebilsem
51. Ders kitaplarını kapatınca
52. Vücudum
53. Babam ve ben
54. Kendi evim olunca
55. Yalnız kalınca
56. Hayatta olmak istediğim şey
42
BEİER CÜMLE TAMAMLAMA TESTİ
FORM A
ANALİZ KAĞIDI
I. Geçmişe karşı tavırlar
9
20
31
40
48
II. Geleceğe karşı tavırlar
1
10
29
43
56
III. Benlik duygusu ve kendi
kabiliyetlerine karşı tavırlar.
11
21
30
41
52
55
IV. Anneye karşı tavırlar
8
13
22
32
44
V. Babaya karşı tavırlar
19
26
36
46
53
VI. Ev ve aile ilişkilerine karşı tavırlar.
7
16
28
39
54
VII. Arkadaşlara karşı tavırlar
2
6
18
33
45
VIII. Otoriteye karşı tavırlar
3
1
23
34
49
IX. Korku ve endişeler
14
24
35
42
47
X. Suçluluk hisleri
5
15
27
37
50
XI. Okul ve işe karşı tavırlar.
4
17
25
38
51
43
BEİER CÜMLE TAMAMLAMA TESTİ MADDE ÇÖZÜMLEME KAĞIDI
FORM A
ÖĞRENCİ : G
ALANLAR SORU NUMARALARI TOPLAM SAYI
+’lar –‘ler 0’lar Yanıtsız
XII- Geçmişe karşı tavırlar.
9 20 31 40 48
XIII- Geleceğe karşı tavırlar
1 10 29 43 56
XIV- Benlik duygusu ve kendi
yeteneklerine karşı tavırlar.
11 21 30 41 52 55
XV- Anneye karşı tavırlar
8 13 22 32 44
XVI- Babaya karşı tavırlar
19 26 36 46 53
XVII- Ev ve aile ilişkilerine
karşı tavırlar
7 16 28 39 54
XVIII- Arkadaşlara karşı tavırlar
2 6 18 33 45
XIX- Otoriteye karşı tavırlar
3 12 23 34 49
XX- Korku ve endişeler
14 24 35 42 47
XXI- Suçluluk duyguları
5 15 27 37 50
XXII- Okul ve işe karşı tavırlar
+
–
TOPLAM
0
44
F-KİME GÖRE BEN NEYİM
KULLANILIŞ AMACI: Öğrencinin kendini nasıl değerlendirdiğini ortaya çıkarmak
amacıyla kullanılır.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim düzeyindeki
bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Okul rehberlik programı dahilinde sınıf öğretmenleri tarafından her bir
test öğrenciye verilerek doldurmaları istenir. Öğrenciler yönergeyi okuyarak ve anlamadıkları yerleri
öğretmenlerine sorarak testi cevaplarlar.
DEĞERLENLENDİRME VE YORUMLANMA : Öğrenciler işaretleme yaparken
sıralanan ifadelerin kimine yanıt vermeyebilirler. Örneğin “kavgacıyım” ifadesi bireye uymuyorsa,
ifadenin karşısındaki yerleri boş bırakabilir yada tümüne (X) işareti koyabilir. İşaretlemede önemli
olan sıralanan ifadelerin hangileri kişinin kendisine uygun görüyorsa; kime göre bu özelliklere sahip
bulunuyorsa o bölüme (X) işareti koymasıdır.
Değerlendirmede öğrencinin testte işaretlediği ifadeleri olumluluk ve olumsuzluk derecesine
göre her bir öğrenci için ayrı ayrı ele alınıp incelenebilir.
Değerlendirmeler sonucunda öğrencinin kendisini nasıl algıladığı (olumlu- olumsuz)
işaretlediği ifadelere göre belirlenir. İşaretlemiş olduğu olumsuz ifadelerin sıklığına bağlı olarak
kendini olumsuz algıladığı, başkalarının da olumsuz algıladığı düşünülen öğrenciler Rehberlik ve
Psikolojik Danışma Servisine bildirilir ve gerekiyorsa danışmaya alınılır.
Kimdir bu tekniği ile birlikte uygulandığında daha verimli sonuçlar elde edilebilir.
KİM DEĞİŞECEK?
Diğer insanları değiştiremezsin
Sadece kendini değiştirebilirsin!
Kendini değiştirdiğinde,
Diğer insanların sana olan
Davranışları değişecek…
BİÇİMSEL ÖĞRETMENİN
sadece ders anlatan,
ödev veren,
sınav yapan,
yapacağı eleştiriyi kişiye yönelten öğretmen
olduğunu…
DOST ÖĞRETMENİN ise;
coşkulu,
duygulara önem veren,
bireyin varlığına saygılı,
yapacağı eleştiriyi kişiliğe değil de davranışa yönelik
yapan öğretmen olduğunu unutmayalım…
45
KİME GÖRE BEN NEYİM?
Okulu:................................................................................... Tarih:...../....../200.....
Adı Soyadı:...........................................................................
Sınıfı:....................... Numarası:..............................
AÇIKLAMA:
Hakkında konuşulan kişiler, zaman zaman birtakım özellikleri ile birlikte hatırlanır,
eleştirilirler... Haklı ya da haksız, çoğumuz için geçerlidir. Bize yakıştırılan özelliklerimiz, bazen
gerçek yönlerimiz olabilir. Aşağıda bu tür yakıştırmalardan bazıları sıralanmıştır. Okuyunuz,
hangileri size uygun görülüyor, kime göre siz bu özelliklere sahip bulunuyorsanız o bölüm içerisine
( X ) işareti koyunuz.
Öğretmenlere
göre
Aileme göre Arkadaşlarıma
Göre
Bana
göre
Sıra
No
NESİNİZ? NASILSINIZ?
1 Haşarıyım
2 Kavgacıyım
3 Plansızım
4 Çok uysalım
5 Aptalın tekiyim
6 Çok zekiyim
7 Cesaretsizim
8 Ezberciyim
9 Somurtkanım
10 Beceriksizim
11 Çok ciddiyim
12 Pasaklıyım
13 Neşeliyim
14 Yakışıklıyım – Güzelim
15 Cana yakınım
16 Haylazım
17 Çok güçlüyüm
18 Hayalperestim
19 Her zaman hastayım
20 Sportmenim
21 Çok kıskancım
22 İlgisizim
23 Saygısızım
24 Talihsizim
25 Çok şımarığım
26 Çok yetenekliyim
27 Zavallının biriyim
28 Uyumsuzum
29 Mutlu değilim
30 Başarılıyım
31 Kötümserim
32 Sevilen biriyim
....... ....................................................
........ ....................................................
........ ...................................................
Daha başka özellikler yakıştırılıyorsa yazınız.
46
G- SORU LİSTELERİ ANKETLER
1-OKULUMUZ – ÇEVREMİZ (TANIMA ANKETİ)
KULLANILIŞ AMACI : Öğrencilerin öğrenim yaşamında karşılaşacakları zorluklarda (gerekli
durumlarda) kimlerin ve nasıl yardımcı olabileceğini kavratmaktır.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim düzeyindeki bütün
öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Okul rehberlik programı dahilinde sınıf rehber öğretmenleri tarafından her bir
anket öğrencilere verilerek doldurmaları istenir. Öğrenciler yönergeyi okuyarak ve öğretmenlerin önerileri
doğrultusunda anketteki soruları cevaplarlar.
DEĞERLENDİRİLİŞİ : Öğrencilerin,çevreyi,okulu,öğretmen,yönetici ve öğrenci
arkadaşlarıyla ilgili olarak bilgi ve tanıma ihtiyacı duydukları konular çetele tutularak sayılır. Bir soru
maddesini kaç öğrencinin işaretlediği bulunur ve her soru maddesinin yüzdesi bulunur.
YORUMLANMASI : İşaretlenme yüzdesine göre bilgi ve tanıtma ihtiyacı duyulan konular sıra
ile listelenir. En yüksek yüzdeye sahip konu öncelikle ele alınıp tanıtımı ve bilgilendirilmesi gereken
konudur. Bütün bir sınıf için bir rapor hazırlanır.
Öğrencilerin işaretledikleri EVET ve HAYIR ların ilk harfleri formata yazılır. Toplam evet ve
hayırların yüzdeleri bulunur. Hayırların yüzdesi sınıf ortalamasından fazla olanların tanıtımına öncelik
verilir.
47
OKULUMUZ – ÇEVREMİZ (TANIMA ANKETİ)
OKULU :........................................................... TARİH :..../...200...
ADI SOYADI :........................................................... UYGULAYAN ÖĞRETMEN :
SINIF NO :.........../............ ...........................................................................................
_____________________________________________________________________________________
AÇIKLAMA :
Herkes içinde yaşadığı çevreyi karşılıklı etkileşim içinde bulunduğu ortamı tanımak ister. Bu doğal
bir istektir de. Bunun için kendimize yönelttiğimiz bazı sorunlar olur. Örnek , kiminle arkadaşlık etmeliyim?
Falanca arkadaşıma nasıl davranmalıyım ? nasıl birer kişilikleri ve birbirinden ayrı özellikleri
var?okulumuzda yararımıza sunulan ne gibi şeyler var?
Bunlar ve bunlara benzer onlarca belki de yüzlerce soru gelir akla.
İşte size tüm çevreniz,okulunuz,arkadaşlarınız,öğretmenleriniz,yakından ilgili bulunmanız gerekli
şeylerle ilgili bir anket sunuyoruz. Cevaplarınızı elinizdeki kağıdın sağ tarafında ayrılan cevap bölümündeki
parantezlerin ( ) içine X işareti koyarak belirtiniz.
Burada unutulmamsı gereken önemli bir durumu yeniden hatırlatalım. Rehberlik saatlerinde ve
değişik zamanlarda sizlere vereceğimiz test ve anketler bir sınav niteliği taşımadan yani daha açık bir deyişle
not alış-verişi olmadığından verdiğiniz cevapların çok içten,çok gerçek olması zorunludur.
Bu anket için verilen zaman rehberlik çalışması için ayrılan sürenin sonuna kadardır.(30-40 dakika)
_____________________________________________________________________________________
ANKET SORULARI CEVAP BÖLÜMÜ
EVET HAYIR
1- Çevremiz eser ve kalıntılarını,turistik yerlerini gördünüz mü ? Bunlar hakkında
kısa da olsa başkalarına tanıtacak bilgiye sahip misiniz ? ( ) ( )
2- Bulunduğunuz çevrenin sanayi kuruluşlarını,fabrikalarını,işyerlerini,büyük
atölyelerini biliyor musunuz ? Bu bilginiz size göre yeterli mi ? ( ) ( )
3- Bulunduğunuz yörenin bir türlü alışamadığınız,yadırgadığınız giderek sizi
rahatsız eden durumları var mı ? ( ) ( )
4- Bulunduğunuz yöreyi gerçekten seviyor musunuz ? ( ) ( )
5- Sınıf arkadaşlarınızla birlikte planlı,amaçlı bir yakın çevre gezisi düzenlenmesini
ister misiniz ? ( ) ( )
6- İşyerlerine bir gezi tertiplense katılır mısınız ? ( ) ( )
7- Okulunuzdaki tüm tesisleri görebildiniz mi ? ( ) ( )
8- Okul tesislerinden yeterince yararlanabiliyor musunuz ? ( ) ( )
9- Okulunuzda tüm personeli tanıyor ve görev ve yetkilerini biliyor musunuz ? ( ) ( )
10- Okulunuzdaki yöneticilerin adlarını ve ne gibi işlerin yürütülmesinde sorumlu
olduklarını biliyor musunuz ? ( ) ( )
11- Okulda karşılaştığınız herhangi bir problem karşısında kime başvurabileceğinizi
biliyor musunuz ? ( ) ( )
12- Derslerinize giren tüm öğretmenlerinizin ad ve soyadlarını biliyor musunuz ? ( ) ( )
13- Okulunuzdaki eğitsel kolların neler olduğunu ve yıl boyunca ne gibi etkinlikler
yapmayı planladıklarını,hangi eğitsel kolun kendi ilgi ve yeteneklerinize uygun
düştüğünü sorup öğrendiniz mi ? ( ) ( )
14- Öğretmenleriniz ve yöneticileriniz ve diğer yakınlarınız öğrenci olarak sizden
aynı şeyleri mi bekliyor ? ( ) ( )
15- Okul içinde düşüncelerinizi,söz,yazı,resim ve benzeri yollarla açıklamanıza
mani bir durum var mı ? ( ) ( )
16- Okulda uymak zorunda olduğunuz yönetmelik ve kuralları her zaman el altında
Bulundurmanızı sağlayan (teksir,broşür dağıtımı,not) bir çalışma yapıldı mı ? ( ) ( )
17- Sınıfınızı seviyor ve arkadaş edinebiliyor musunuz ? ( ) ( )
18- Öğretmenler öğrencilere adil davranıyor mu ? ( ) ( )
19- Sınıf arkadaşlarınızı çok yönlü olarak tanıyabiliyor musunuz ? ( ) ( )
48
OKULUMUZ – ÇEVREMİZ (TANIMA ANKETİ) ÇİZELGESİ
OKULU :........................................................... TARİH :....................................................................................
ADI SOYADI :........................................................... UYGULAYAN ÖĞRETMEN :
SINIF NO :............................................................ ....................................................................................................
S. Öğrencinin SORU MADDELERİ
N. Adı Soyadı 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 T
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Toplam E H
E
Toplamların
Yüzdesi H
49
2- BOŞ ZAMANLARI DEĞERLENDİRME ANKETİ
KULLANIŞ AMACI : Bu anket öğrencilerin boş zamanlarını nasıl
değerlendirdiklerini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır . aynı uğraş ve hobileri paylaşan
öğrencileri gruplamada, paylaşma ve beraberlik duygusunu geliştirmede yararlıdır. Bireylerin
boş zamanlarında yaptıkları etkinlikler hakkında bilgi verir.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim
düzeyindeki bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Okul rehberlik programı dahilinde sınıf rehber öğretmenleri
tarafından her bir anket öğrencilere verilerek doldurmaları istenir. Öğrenciler yönergeyi
okuyarak ve öğretmenlerin önerileri doğrultusunda anketteki soruları cevaplarlar.,
DEĞERLENLENDİRME VE YORUMLANMA : Her anket ayrı ayrı
değerlendirilir ve her maddeyi kaç öğrencinin işaretlediği çetele yoluyla bulunur.
Öğrenciler tarafından en çok işaretlenen boş zamanları değerlendirme etkinlikleri
belirlenir. Bu etkinlik olumlu ise sınıfta yapılacak tartışmalar neticesinde desteklenir
olumsuzsa olumlu bir etkinliğe dönüştürülmesi için öneri ve çalışmalarda bulunulur..
“HERHANGİ BİR İNSAN VAKTİNİ NASIL
GEÇİRECEĞİNİ, ÜSTÜN BİR İNSAN İSE
VAKTİNİ NASIL TASARRUF EDECEĞİNİ
DÜŞÜNÜR.”
SCHOPENHAVER
“BUGÜNÜN BİR DAHA ASLA
DOĞMAYACAĞINI DÜŞÜN”
DANTE
50
BOŞ ZAMANLARI DEĞERLENDİRME ANKETİ
AÇIKLAMA :
Lütfen her soruyu dikkatlice okuyunuz. Hangi sorunun etkinliklerinize uygun veya yaklaşık
olduğunu kararlaştırınız. Kararı verdikten sonra,yalnızca bir seçeneğin yanındaki parantez içine ‘X’
işaretini koyunuz. Göstermiş olduğunuz hassasiyete şimdiden teşekkür ederiz.
1- Adınız ve Soyadınız :...........................................................................
2- Cinsiyetiniz : Kız ( ) Erkek ( )
3- Sınıfınız :.........................................................................
4- İlgilendiğiniz boş zaman etkinlikleri en çok hangi alanda toplanır ?
( ) Eğitim ( ) Çeşitli Eğlenceler
( ) Sanat ve Genel Kültür ( ) Aile,dernek,kulübe yapılan hizmetler
( ) Yaratıcılık ( ) Sinema,Tiyatro
( ) Spor ( ) Diğer (yazınız ................................)
5- Boş zamanlarınızda kitap okur musunuz ?
( ) Evet ( ) Hayır
6- Ne tür kitaplar okursunuz ?
( ) Roman ( ) Spor
( ) Macera ( ) Seyahat
( ) Dini ( ) Çocuk Kitapları
( ) Bilimsel ( ) Diğer (yazınız................................)
7- En çok okuduğunuz gazete hangisidir?
( ) Sabah ( ) Türkiye
( ) Hürriyet ( ) Milliyet
( ) Zaman ( ) Cumhuriyet
( ) Spor Gazeteleri ( ) Diğer (yazınız................................)
8- Gazetede en çok okuduğunuz kısım hangisidir?
( ) Haber ( ) Moda
( ) Spor ( ) Roman ve Hikaye
( ) Müzik ( ) Politika
( ) Karikatür ( ) Makale ve Fıkra
( ) Ekonomi ( ) Diğer (yazınız...............................)
9- Dergi okur musunuz?
( ) Evet ( ) Hayır
10- Ne tip dergi okursunuz?
( ) Fotoroman ( ) Magazin
( ) Spor ( ) Bilim Teknik
( ) Moda ( ) Bilgisayar
( ) Dini ( ) Araba
( ) Müzik ( ) Diğer (yazınız.................................)
51
11- Televizyon veya Radyoda en çok izlediğiniz,dinlediğiniz programlar hangisidir?
( ) Müzik,Eğlence ( ) Çocuk Programları
( ) Sinema,Tiyatro ( ) Haber Programları
( ) Spor ( ) Oturum,Tartışma,Münazara,Panel
( ) İzlemem ( ) Diğer (yazınız................................)
12- Sinema veya tiyatroya gider misiniz?
( ) Evet ( ) Hayır
13- Hangi tür filmlerden hoşlanırsınız?
( ) Bilim kurgu ( ) Komedi
( ) Macera-polisiye ( ) Dramatik
( ) Aşk ( ) Psikolojik
( ) İdeolojik ( ) Eğitici-Öğretici
( ) Çizgi filmler ( ) Diğer (yazınız................................)
14- Hangi tür müzik dinlersiniz?
( ) Türk Sanat Müziği ( ) Özgün Müzik
( ) Klasik Batı Müziği ( ) Fantezi,Slow
( ) Klasik Türk Müziği ( ) Türk Halk Müziği
( ) Arabesk ( ) Pop
( ) Yabancı ( ) Diğer (yazınız................................)
15- Kullanmış olduğunuz bir müzik aleti var mı ?
( ) Evet ( ) Hayır
16- Edebiyatla uğraşır mısınız? ( şiir,hikaye,fıkra,öykü,makale yazmak gibi)
( ) Evet ( ) Hayır
17- Evde ailenize ne tür yardımlarda bulunursunuz?
( ) Toz almak ( ) Yemek yapmak
( ) Kardeşlerinize bakmak ( ) Alış-veriş yapmak
( ) Çamaşır yıkamak ( ) Hiçbir yardımda bulunmam
( ) Tamir işleri ( ) Diğer (yazınız...............................)
18- Herhangi bir gazete veya dergide yazılarınız şiirleriniz yayınlandı mı?
( ) Evet (derginin ismini yazınız........................ ( ) Hayır
19- Boş zamanlarınızda el işleri yapar mısınız ? (dikiş,nakış,yün,tahta,tel,kağıt vs.)
( ) Evet (yazınız....................) ( ) Hayır
20- Boş zamanlarınızda para kazanmak için bir işte çalışır mısınız?
( ) Evet (nerede yazınız..............................) ( ) Hayır
21- Ailenizle boş zamanlarınızı nasıl geçirirsiniz?
( ) Piknik yaparak ( ) Misafirliğe giderek
( ) Sohbet ederek ( ) Genelde arkadaşımla beraber olurum.
52
3- OKULDAN KAÇMA İLE İLGİLİ ANKET
KULLANIŞ AMACI: Bu anket öğrencilerin okuldan kaçma nedenlerini belirlemek
amacıyla hazırlanmıştır. Gerekli görüldüğü takdirde kimlik bilgileri istenmeyebilir. Çünkü kimlik
bilgileri belli olduğundan dolayı öğrenci objektif cevaplar vermeyebilir.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve orta öğretim düzeyindeki
bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Okul rehberlik programı dahilinde sınıf rehber öğretmenleri tarafından
her bir anket öğrencilere verilerek doldurmaları istenir. Öğrenciler yönergeyi okuyarak anlamadığı
noktaları öğretmenlerine sorarak anketi doldurmalıdırlar.
DEĞERLENLENDİRME VE YORUMLAMA: Her anket sorusu ayrı ayrı
değerlendirilir ve her maddeyi kaç öğrencinin işaretlediği çetele yoluyla bulunur.
Psikolojik yardım gereken öğrenciler tespit edilir ve Rehberlik Ve Psikolojik Danışma
servisine bildirilir. Okuldan kaçma nedenleri tespit edildikten sonra, gerekli önlemler alınır.
53
OKULDAN KAÇMA İLE İLGİLİ ANKET
Adı Soyadı:.........................................................................Sınıfı/ No :.................................Tarih: .....................
Sevgili öğrencimiz;
Bu anketin okul çalışmalarınızla hiçbir ilgisi yoktur. Bu bir sınav değildir. Amacımız sizin
sorunlarınızı ve bunların nedenlerini anlayıp sizlere yararlı olmaktır. Sorunlarınızı anlayıp yararlı
olmak için anketi dikkatlice okuyup,içtenlikle cevaplamanız gerekmektedir. Sizi ilgilendiren
soruların karşısında bulunan parantez içini ( X ) bu şekilde işaretlemeniz gerekmektedir. Sizi
ilgilendirmeyen soruları boş bırakınız. Kimliğinize ait hiçbir bilgi yazmayabilirsiniz. Göstermiş
olduğunuz ilgi ve özene şimdiden teşekkür ederim.
SORULAR:
( ) 1- Okuldan sık sık kaçarım.
( ) 2- Derslerime hazırlanmadığım günler çoğunlukla okula gitmem.
( ) 3- Okuldan kaçınca zamanımı ders çalışabileceğim bir yerde geçiririm.
( ) 4- Okuldan kaçınca zamanımı bir eğlence yerinde geçiririm.
( ) 5- Okula geç kalınca sınıfa girmem.
( ) 6- Sevmediğim öğretmenlerimin dersi olduğu günler,okula gelmek istemiyorum.
( ) 7- Devamsızlığımın nedeni çoğunlukla sağlığımın bozuk olmasından kaynaklanıyor.
( ) 8- Zor derslerin aynı günde toplanması okuldan kaçmama neden oluyor.
( ) 9- Aldığım notu yeterli bulduğum zaman diğer sınava girmemek için okuldan kaçarım.
( )10- Sevmediğim dersler olduğu zaman okuldan kaçarım.
( )11- Okulu sevmediğim için okuldan kaçarım.
( )12- Zevk için okuldan kaçarım.
( )13- Dinlenmek için okuldan kaçarım.
( )14- Bir sonraki gün olacak olan sınava hazırlanmam için kaçarım.
( )15- Yakın arkadaşlarımla buluşup,gezmek için okuldan kaçarım.
( )16- Güzel bir filmi kaçırmamak için okuldan kaçarım.
( )17- Kıyafetim yüzümden okula gitmediğim zamanlar çok olur.
( )18- Ailem,okula devam konusunda ilgisiz davranıyorlar.
( )19- Arkadaşlarımla anlaşarak birlikte okuldan kaçarız.
( )20- Devamsızlıktan doğrudan sınıfta kaldığım zamanlar olmuştur.
( )21- Okuldan kaçmam yüzünden disiplin cezası aldım.
Bunların dışında sizi okuldan kaçmaya zorlayan nedenler varsa lütfen aşağıya yazınız.
1-) ................................................................................................................................................
2-) ................................................................................................................................................
3-) ................................................................................................................................................
4-) ................................................................................................................................................
5-) ................................................................................................................................................
6-) ................................................................................................................................................
7-) ................................................................................................................................................
8-) ................................................................................................................................................
9-) ................................................................................................................................................
10-) ..............................................................................................................................................
54
OKULDAN KAÇMA NEDENLERİ ANKETİ DEĞERLENDİRME TABLOSU
SINIFI : ÖĞRETMENİ :
ÖĞRENCİLER 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 DÜŞÜNCELER
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
TOPLAM
%
55
4- SINAV KAYGISI ÖLÇEĞİ
KULLANILIŞ AMACI: Sınav kaygısı toplumumuzun (öğrenciler, aile çevresi) büyük
bir bölümünü ilgilendirmektedir.Yine etkilenen kesim her yıl artarak devam etmektedir. Sınav
kaygısının öğrenmeyle ya da fazla ders çalışmakla ilgisi yoktur. Fazla ders çalışmanın, bilgi
yüklemenin kaygı ve stres yarattığı düşüncesi bir hayli yaygındır. Fazla ders çalışıp yorulan bir
öğrenci kısa bir rahatlama ve egzersizden sonra dinlenebilir. Kaygıyı yaratan sınavdan başarısız
olunacağı ve bu başarısızlığın bazı değerlerin sonu olacağı korkusudur. Sınav kaygısı ölçeğinin
uygulama amacı; sınav kaygısı nedenlerini ortaya çıkartıp, çözüm yolları bulmaktır.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 6-7-8. sınıflar ve orta öğretim düzeyindeki
bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Okul rehberlik programı dahilinde sınıf rehber öğretmenleri tarafından
her bir anket öğrencilere verilerek doldurmaları istenir. Öğrenciler yönergeyi okuyarak anlamadığı
noktaları öğretmenlerine sorarak anketi doldurmalıdırlar.
DEĞERLENLENDİRME VE YORUMLANMA:
“Doğru” şıkkı işaretlendiyse 1 puan verilir. “Yanlış” şıkkı işaretlendiyse puan verilmez. Her
bölüm için puanlar ayrı ayrı toplanır ve eşit değerlendirmelerde bulunulur. Aşağıda belirtildiği gibi
cevaplar yedi kategoride değerlendirilir. Her soru yalnız bir kategoriye aittir ve kendi kategorisinde
değerlendirilir. Yorum ve cevap anahtarı dikkate alınarak ölçek değerlendirilip yorumlanır.
C E V A P A N A H T A R I
I . Başkalarının sizi nasıl gördüğü ile ilgili endişeler.
3 14 17 25 32 37 41 46
II . Kendinizi nasıl gördüğünüzle ilgili endişeler.
2 9 16 24 31 38 40
III. Gelecekle ilgili endişeler.
1 8 15 23 30 49
IV . Yeterince hazırlanamamakla ilgili endişeler.
6 11 18 26 33 42
V . Bedensel tepkiler.
5 12 19 27 34 39 43
VI . Zihinsel tepkiler.
4 13 20 21 28 35 36 37 48 50
VII. Genel sınav kaygısı
7 10 22 29 44 4
56
Y O R U M A N A H T A R I
I . BAŞKALARININ GÖRÜŞÜ
8-4 Başkalarının sizi nasıl gördüğü sizin için büyük önem taşıyor. Çevrenizdeki insanların
değerlendirmeleri bir sınav durumunda zihinsel faaliyetlerinizi olumsuz etkiliyor ve sınav
başarınızı tehlikeye atıyor.
3-0 Başkalarının sizinle ilgili görüşleri sizin için fazla önem taşımıyor. Bu sebeple sınavlara
hazırlanırken çevrenizdeki insanların sizinle ilgili ne düşündükleri üzerinde kafa yorup
zaman ve enerji kaybetmiyorsunuz.
II . KENDİ GÖRÜŞÜNÜZ
7-4 Sınavlardaki başarınızla kendinize olan saygınızı eşdeğer görüyorsunuz.
Sınavlarda ölçülerin kişilik değeriniz olmayıp bilgi düzeyiniz olduğunu kabullenmeniz
gerekir. Düşünce biçiminiz problemleri çözmek konusunda size yardımcı olmadığı
gibi, endişelerinizi arttırıp elinizi kolunuzu bağlıyor.
3-0 Sınavlardaki başarınızla kendi kişiliğinize verdiğiniz değeri birbirinden oldukça iyi
ayırabildiğiniz anlaşılmaktadır. Bu tutumunuz problemleri daha etkili biçimde
çözmenize imkan vermekte okul başarınızı olumlu yönde etkilemektedir.
III . GELECEKLE İLGİLİ ENDİŞELER
6-3 Sınavlardaki başarınızı gelecekteki mutluluğunuz ve başarınızın tek ölçüsü
olarak görüyorsunuz. Bu yaklaşım biçiminin sonucu olarak sınavların güvenliğiniz ve
amaçlarınıza ulaşmanız konusunda engel olduğunu düşünüyorsunuz. Bu düşünceler
bilginizi yeterince ortaya koymanızı güçleştiriyor ve başarınızı tehdit ediyor.
2-0 Gelecekteki mutluluğunuzun, başarınızın ve güvenliğinizin tek belirleyicisinin
sınavlardaki başarınız olmadığının farkındasınız. Bu sebeple sınavlara geçilmesi
gereken aşamalar olarak bakınız, bilginizi yeterince ortaya koymanıza imkan veriyor.
IV . HAZIRLANMAKLA İLGİLİ ENDİŞELER
6-3 Sınavları konusundaki değeriniz ve gelecekteki güvenliğinizin bir ölçüsü olarak
gördüğünüz için herhangi bir sınava hazırlık dönemi sizin için bir kriz dönemi oluyor.
Sınavda başarılı olmanızı sağlayacak olan hazırlanma tekniklerinizi öğrenirseniz
kendinize güveniniz artacak, endişelerinizi kontrol etmek için önemli bir adım atmış
olursunuz.
2-0 Bir sınava verdiğiniz önem, o sınavın kendi değerinden büyük olmadığı için,
sınavlara büyük bir gerginlik hissetmeden hazırlanıyorsunuz. Sınavda başarılı olabilmek
için, sınava hazırlanmanın sistemini bilmeniz, gereksiz gerginlikleri yaşamamanıza ve
sınava huzurlu bir şekilde çalışarak başarınızın yükselmesine olanak sağlıyor.
57
V . BEDENSEL TEPKİLER
7-4 Bir sınava hazırlanırken iştahsızlık, uykusuzluk, gerginlik gibi bir çok bedensel
rahatsızlıkla mücadele etmek zorunda kaldığınız anlaşılmaktadır. Bu rahatsızlıklar
sınavla ilgili hazırlığınızı güçleştirmekte ve başarınızı olumsuz yönde etkilemektedir.
Bedensel tepkilerinizi kontrol etmeyi başarmanız zihinsel olarak hem hazırlığınızı,
hem de sınavda bildiklerinizi ortaya koymanızı kolaylaştıracaktır.
3-0 Sınava hazırlık sırasında heyecanınızı kontrol edebildiğiniz ve bedensel olarak
çalışmanızı zorlaştıracak bir rahatsızlık hissetmediğiniz anlaşılmaktadır.
VI . ZİHİNSEL TEPKİLER
10-4 Sınava hazırlanırken veya sınav arasında çevrenizde olan bitenden fazlasıyla
etkilenmeniz ve dikkatinizi toplamanızda güçlük çekmeniz yüksek sınav kaygısının
işaretidir. Bu durum düşünce akışını yavaşlatır ve başarıyı engeller. Zihinsel ve
bedensel rahatsızlığınız birbirini körükler ve sınava hazırlığınızı zorlaştırır. Sınavlarda
başarılı olabilmek için zihinsel tepkilerinizi kontrol altına almayı öğrenmeniz
gerekmektedir.
3-0 Zihinsel açıdan sınava hazırlanırken veya sınav sırasında önemli bir rahatsızlık
yaşamadığınız görülmektedir. Heyecanınızı kontrol etmeniz zihinsel ve duygusal
olarak hazırlığınızı kolaylaştırmakta ve başarınızı arttırmaktadır.
VII . GENEL SINAV KAYGISI
6-3 Sınavlarda kendinize güvenemediğiniz, sınavları varlığınız ve geleceğiniz için bir
tehdit olarak gördüğünüz anlaşılmaktadır. Sınavlara sahip oldukları önemin çok
üzerinde değer vermekte ve belki de bu sebeple çok fazla heyecanlanmaktasınız. Sınav
kaygınızı azaltacak teknikleri öğrenmeniz, hem eğitim başarınızı yükseltecek hem
hayattan aldığınız zevki arttıracak, hem de sizi daha etkili bir insan yapacaktır.
2-0 Sınavları geçilmesi gereken zorunlu engeller olarak görüp hazırlandığınız
görülmektedir. Eğitim hayatındaki sınavların hayatın bir parçası olduğunun
farkındasınız ve bu tavrınız sınavlara hazırlığınızı kolaylaştırarak eğitim başarınızı
olumlu yönde etkilemektedir.
58
SINAV KAYGISI ÖLÇEĞİ
Okulu................:
Adı, soyadı.......:
Sınıfı.................:
Cinsiyeti...........: Tarih:..../..../2002
YÖNERGE: Okuduğunuz cümle sizin için her zaman veya genellikle geçerliyse
sağdaki boşluğa " doğru " anlamına gelen D harfinin altına X işareti; her zaman veya
genellikle geçerli değilse " yanlış " anlamına gelen Y harfinin altına X işareti koyunuz.
Sınav kaygınızla ilgili gerçekçi bir değerlendirme ancak sizin gerçekçi olmanızla
mümkündür.
D Y
1. Sınava girmeden de sınıf geçmenin ve başarılı olmanın bir yolu olmasını isterdim... ( ) ( )
2. Bir sınavda başarılı olmak, diğer sınavlarda kendime güvenimin artmasına sebep
olmaz ........................................................................................................................ ( ) ( )
3. Çevremdekiler (ailem, arkadaşlarım) başaracağım konusunda bana güveniyorlar... ( ) ( )
4. Bir sınav sırasında, bazen zihnimin sınavla ilgili olmayan konulara
kaydığını zannediyorum ............................................................................................. ( ) ( )
5. Önemli bir sınavdan önce / sonra canım bir şey yapmak istemez ............................. ( ) ( )
6. Öğretmenin sık sık küçük yazılı veya sözlü yoklamalar yaptığı derslerden
nefret ederim.............................................................................................................. ( ) ( )
7. Sınavların mutlaka resmi, ciddi ve gerginlik yaratan durumlar olması gerekmez....... ( ) ( )
8. Sınavlarda başarılı olanlar çoğunlukla hayatta da iyi pozisyonlara gelirler................. ( ) ( )
9. Önemli bir sınavdan önce veya sınav sırasında bazı arkadaşlarımın çalışırken
daha az zorlandıklarını ve benden daha akıllı olduklarını düşünürüm..................... ( ) ( )
10. Eğer sınavlar olmasaydı dersleri daha iyi öğreneceğimden eminim........................ ( ) ( )
11. Ne kadar başarılı olacağım konusundaki endişeler, sınava hazırlığımı ve
sınav başarımı etkiler.................................................................................................... ( ) ( )
12. Önemli bir sınava girecek olmam uykularımı bozar................................................. ( ) ( )
13. Sınav sırasında çevremdeki insanların gezinmesi ve bana bakmalarından
sıkıntı duyarım............................................................................................................. ( ) ( )
14. Her zaman düşünmesem de, başarısız olursam çevremdekilerin bana hangi
gözle bakacaklarından endişelenirim......................................................................... ( ) ( )
15. Geleceğimin sınavlarda göstereceğim başarıya bağlı olduğunu bilmek
beni üzüyor.................................................................................................................. ( ) ( )
16. Kendimi bir toplayabilsem, bir çok kişiden daha iyi notlar alacağımı biliyorum . ( ) ( )
17. Başarısız olursam, insanlar benim yeteneğimden şüpheye düşecekler..................... ( ) ( )
18. Hiçbir zaman sınavlara tam olarak hazırlandığım duygusunu yaşayamam............. ( ) ( )
19. Bir sınavdan önce bir türlü gevşeyemem...................................................................... ( ) ( )
20. Önemli sınavlardan önce zihnim adeta durur kalır..................................................... ( ) ( )
21. Bir sınav sırasında dışarıdan gelen gürültüler, çevremdekilerin çıkardıkları
sesler, ışık, oda sıcaklığı, vb. beni rahatsız eder........................................................... ( ) ( )
22. Sınavdan önce daima gergin ve huzursuz olurum....................................................... ( ) ( )
23. Sınavların insanın gelecekteki amaçlarına ulaşması konusunda ölçü olmasına
hayret ederim................................................................................................................ ( ) ( )
24. Sınavlar insanın gerçekten ne kadar bildiğini göstermez............................................. ( ) ( )
25. Düşük not aldığımda hiç kimseye notumu söylemem................................................ ( ) ( )
26. Bir sınavdan önce çoğunlukla içimden bağırmak gelir............................................... ( ) ( )
27. Önemli sınavlardan önce midem bulanır.................................................................... ( ) ( )
59
D Y
28. Önemli bir sınava hazırlanırken çok kere olumsuz düşüncelerle peşin bir
yenilgiyi yaşarım........................................................................................................... ( ) ( )
29. Sınav sonuçlarını almadan önce kendimi çok endişeli ve huzursuz hissederim.......... ( ) ( )
30. Bir sınav veya teste başlarken ihtiyaç duyulmayan bir işe girebilmeyi çok isterim..... ( ) ( )
31. Bir sınavda başarılı olamazsam, zaman zaman zannettiğim kadar akıllı
olamadığımı düşünürüm............................................................................................... ( ) ( )
32. Eğer kırık not alırsam, annem ve babam müthiş hayal kırıklığına uğrar.................... ( ) ( )
33. Sınavlarla ilgili endişelerim çoğunlukla tam olarak hazırlanmamı engeller ve bu
durum beni daha çok endişelendirir.............................................................................. ( ) ( )
34. Sınav sırasında, bacağımı salladığımı, parmaklarımı sıraya vurduğumu
hissediyorum................................................................................................................ ( ) ( )
35. Bir sınavdan sonra çoğunlukla yapmış olduğumdan daha iyi yapabileceğimi
düşünürüm................................................................................................................... ( ) ( )
36. Bir sınav sırasında duygularım dikkatimin dağılmasına neden olur........................... ( ) ( )
37. Bir sınava ne kadar çok çalışırsam, o kadar çok karıştırıyorum.................................( ) ( )
38. Başarısız olursam, kendimle ilgili görüşlerim değişir................................................. ( ) ( )
39. Bir sınav sırasında bedenimin belirli yerlerindeki kaslar kasılır................................. ( ) ( )
40. Bir sınavdan önce ne kendime tam olarak güvenebilirim, ne de zihinsel
olarak gevşeyebilirim.................................................................................................. ( ) ( )
41. Başarısız olursam arkadaşlarımın gözünde değerimin düşeceğini biliyorum........ ( ) ( )
42. Önemli problemlerimden biri, bir sınava tam olarak hazırlanıp
hazırlanmadığımı bilememektir................................................................................... ( ) ( )
43. Gerçekten önemli bir sınava girerken çoğunlukla bedensel olarak panik halinde
olurum. ......................................................................................................................... ( ) ( )
44. Testi değerlendirenlerin, bazı öğrencilerin sınavda çok heyecanlandıklarını
bilmelerini ve bunu testi değerlendirirken hesaba katmalarını isterdim.................... ( ) ( )
45. Sınıf geçmek için sınava girmektense, ödev hazırlamayı tercih ederdim.................. ( ) ( )
46. Kendi notumu söylemeden önce arkadaşlarımın kaç aldığını bilmek isterim............. ( ) ( )
47. Kırık not aldığım zaman, tanıdığım bazı insanların benimle alay edeceğini
biliyorum ve bu beni rahatsız ediyor............................................................................ ( ) ( )
48. Eğer sınavlara yalnız başıma girsem ve zamanla sınırlanmamış olsam çok daha
başarılı olacağımı düşünüyorum.................................................................................. ( ) ( )
49. Sınavdaki sonuçların hayat başarım ve güvenliğimle doğrudan ilişkili olduğunu
düşünürüm.................................................................................................................... ( ) ( )
50. Sınavlar sırasında bazen gerçekten bildiklerimi unutacak kadar heyecanlanıyorum. ( ) ( )
60
SINAV KAYGISI ÖLÇEĞİ TOPLU SONUÇLAR ÇİZELGESİ
Sınıf ve Şube:
Sınıf Reh. Öğrt: Tarih :....../...../200....
ADI VE SOYADI 1 2 3 4 5 6 7
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
61
5-ELEŞTİRİ ANKETİ
KULLANILIŞ AMACI: Öğrencilerin genel olarak okul, dersler, öğretmen, ders
dışı etkinliler, rehberlik hizmetleri hakkında ne gibi görüşleri olduğunu öğrenebilmek için
uygulanan bir ankettir.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim
düzeyindeki bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Okul rehberlik programı dahilinde sınıf rehber öğretmenleri
tarafından her bir anket öğrencilere verilerek doldurmaları istenir. Öğrenciler yönergeyi
okuyarak ve öğretmenlerinin açıklamaları doğrultusunda anketteki ifadeleri yanıtlarlar.
DEĞERLENLENDİRME VE YORUMLANMA: Anketi değerlendirirken
sorun alanlarında önemli görülen dikkat çekici sıkça vurgulanan noktalar, ortak ve özel
problemler belirlenir. Öğrenciye ya da sınıfa yönelik olarak rehberlik yapılır..
“EY BÜYÜK RUH; BU İKİ HAFTA
BİRİNİN YERİNE GEÇMEDİKÇE, ONU
YARGILAMAKTAN VE
ELEŞTİRMEKTEN ESİRGE”
“”KIZILDERİLİ DUASI”
62
ELEŞTİRİ ANKETİ
Adı Soyadı:...........................................................................................Sınıfı:...........................Tarih: .......................
AÇIKLAMA :
Eleştiriye açık olmak ve katılmak,uygar ve demokratik insanların özelliklerindendir. Sunduğumuz
bu ankette size böyle bir fırsat vermeyi amaçladık. Aşağıdaki bölümleri gözden geçirerek,görüşlerinizi
belirtiniz. Eleştirmek ve uyarmak görevinizi gerektiği gibi kullanmanız dileğiyle...
NOT: İsterseniz kimlik bilgilerinizi girmeyebilirsiniz.
ELEŞTİRİ KONULARI
1- Okulunuzda görebildiğiniz eksiklikler nelerdir?
a-)..................................................................................................................................................................................................................
b-).................................................................................................................................................................................................................
c-)..................................................................................................................................................................................................................
2- Öğretmenlerinizi hangi yönleri ile beğenmiyorsunuz?
a-)..................................................................................................................................................................................................................
b-).................................................................................................................................................................................................................
c-)..................................................................................................................................................................................................................
3- Dersler işleniş yönünden size göre nasıl olmalıdır?
a-)..................................................................................................................................................................................................................
b-).................................................................................................................................................................................................................
c-)..................................................................................................................................................................................................................
4- Ders dışı etkinliği olarak neler yapılmasını önerirsiniz?
a-)..................................................................................................................................................................................................................
b-).................................................................................................................................................................................................................
c-)..................................................................................................................................................................................................................
5- Derslerdeki başarısızlıkları; eğitimden,okuldan gelen nedenleriyle belirtiniz?
a-)..................................................................................................................................................................................................................
b-).................................................................................................................................................................................................................
c-)..................................................................................................................................................................................................................
6- Her türlü gelişiminizi engellediğini gördüğünüz,düşündüğünüz etmenler yada davranışlar
konusunda neler düşünüyorsunuz?
a-)..................................................................................................................................................................................................................
b-).................................................................................................................................................................................................................
c-)..................................................................................................................................................................................................................
7- Daha başka eleştirileriniz varsa lütfen aşağıya özetleyiniz.
a-)..................................................................................................................................................................................................................
b-).................................................................................................................................................................................................................
c-)..................................................................................................................................................................................................................
63
6- VERİMLİ ÇALIŞMAYI BİLİYOR MUSUNUZ?
KULLANILIŞ AMACI : Öğrencilerin verimli çalışma yollarını ne derece bilip bilmediklerini
ortaya çıkarmak,buna göre verimli çalışma yolları hakkında rehberlik yapmak.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim kademesindeki
bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Okul rehberlik programı dahilinde sınıf rehber öğretmenleri tarafından her bir
anket öğrencilere verilerek,anketin yönergesi ve öğretmenin uyarıları doğrultusunda doldurmaları istenir.
YORUMLANMASI : Değerlendirme ise her maddenin grupta kaç kişi tarafından işaretlendiği,
dikey olarak toplanır ve seçeneklerin toplamı grup sayısının yarısı ve yarısından az olan maddeler
hakkında sınıfa açıklayıcı bilgiler verilir.
DEĞERLENDİRİLMESİ : Öğrenciler tarafından işaretlenen her ifade için 1 (Bir ) puan
verilir. Bütün öğrencilerin işaretledikleri puanlar sayılarak tek tek öğrencilerin almış oldukları toplam
puanlar hesaplanır. Ayrıca her öğrencinin almış olduğu puanlar toplanarak grubun toplam puanından
çıkarılır. Bu puanlar değerlendirme formatında bir öğrencinin alacağı maksimum puan 19 dur.
0--- 3 puan = Verimli çalışma yollarını bilmiyor.
4--- 7 puan = Verimli çalışma yollarını az biliyor.
8--- 11 puan = Verimli çalışma yollarını orta derecede biliyor.
12- 19 puan = verimli çalışma yollarını iyi biliyor.
0-3 puan ve 4-7 puan aralığında bir puana sahip öğrencilerle bireysel görüşmeler yapılarak verimli
çalışma yollarına ilişkin bilgiler verilir.
GRUP PUANLARININ YORUMLANMASI : Gruptan elde edilen toplam puan öğrenci
sayısına bölünür. Böylece grubun ortalama puanı bulunur. Elde edilen bu puan yukarıda sıralanan Puan
aralıklarından hangisine giriyorsa ona göre grubun yorumu yapılır. Eğer grubun ortalama puanı 0-3 puan
ve 4-7 puan aralığında ise gruba dönük verimli çalışma yollarına ilişkin bilgiler verilir.
TOPLAM PUAN
GRUBUN PUANI = ----------------------------------------------
ÖĞRENCİ SAYISI
“KADER BİZE LİMON
VERDİĞİNDE
LİMONATA
YAPMAYA
ÇALIŞALIM”
YAPILAN BİR ARAŞTIRMA
SONUCUNDA “BAŞARISIZ
ÖRGENCİLERİN” % 82’
SİNİN ÖĞRETMEN
MASASININ EN UZAĞINDA
OTURDUKLARI ORTAYA
ÇIKMIŞ.
64
VERİMLİ ÇALIŞMAYI BİLİYOR MUSUNUZ?
Adı Soyadı :............................................................ Tarih : ....../...../...............
Sınıfı No :............................................................
____________________________________________________________________________________
AÇIKLAMA :
Çağımızda tüm insanlar yetenekleri doğrultusunda çaba göstererek yaşadığı toplumun kalkınması
için çalışmak zorundadır. Ne var ki verimli bir sonuç alabilmek için tek başına yeterli değildir. Çalışmaya
hazır olmak amaç belirlemek nasıl çalışacağını bilmek daha önemlidir. Boş yere emek ve zaman
yitirmemek için bazı çalışma tekniklerini bilmek zorundayız.
Aşağıdaki ifadeleri dikkatlice okuyunuz. Sizi tanımlayan en uygun ifadelerin önündeki parantez
içini (X ) işaretiyle işaretleyiniz.
____________________________________________________________________________________
İFADELER
1- ( ) Neler yapmam gerektiğini çalışma öncesi kendime sorarım.
2- ( ) Nereden yararlanmam gerektiğini düşünürüm.
3- ( ) Ne amaçla çalıştığımı düşünürüm.
4- ( ) Basit bir çalışma planı hazırlarım.
5- ( ) Bir haftalık çalışma planı hazırlarım.
6- ( ) Hafta içinde yapılacak çalışmaları günlere göre planlarım.
7- ( ) Yararlanacağım kaynakları belirlerim.
8- ( ) Çalışmak için ayırdığım zamanları çok iyi seçerim.
9- ( ) Yardımcı kaynakları nereden bulacağımı araştırırım.
10- ( ) Geçmiş bölümleri ana hatları ile hatırlamaya çalışırım.
11- ( ) Planıma göre çalışmalarımın sürüp sürmediğini kontrol ederim.
12- ( ) Öğrendiklerimi önceki konularla bağdaştırmaya çalışırım.
13- ( ) Bol tekrar ederek öğrendiklerimi uygularım.
14- ( ) Başarılı olmama engel olan etkenleri araştırırım.
15- ( ) Öğrendiklerimi arkadaşlarımla tartışırım.
16- ( ) Çok önemli yerleri hatırlatıcı notlar alırım.
17- ( ) Çalışmalarımda dinlenmek için ara vermeyi unutmam.
18- ( ) Günlük işlerimi olağan dışı durum olmadıkça ertelemem.
19- ( ) Oyun,eğlence,dinlenme için yeterli zaman ayırırım.
65
VERİMLİ ÇALIŞMAYI BİLİYORMUSUNUZ? ANKETİ
DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ
SINIF : ÖĞRETMEN: TARİH:..../.../200..
S.N
.
ADI
SOYADI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 TOP.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
TOPLAM
66
7- BAŞARISIZLIK NEDENLERİ ANKETİ
KULLANILIŞ AMACI: Bu anketin amacı, öğrencilerin başarısız olmasına yol açan
nedenleri öğrenmek ve ortadan kaldırmaktır.
KİMLERE UYGULANIR:İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim kademesindeki
bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Okul rehberlik programı dahilinde sınıf rehber öğretmenleri tarafından her
bir anket öğrencilere verilerek,anketin yönergesi ve öğretmenin uyarıları doğrultusunda doldurmaları
istenir.Sınıfta öğrencilere açıklama yapılarak anket uygulanır.
DEĞERLENDİRİLMESİ:Uygulama sonunda her soru için çetele tutulur, yoğunlaşan
soruların cevaplarına göre yüzdesi çıkarılır.
Örneğin : Sınıftaki öğrenci sayısı 60 ise ve 2. soruyu 20 kişi işaretlemişse 20 yüzde ile çarpılır.
60’a bölünerek yüzde bulunur. Bu ise %33 eder. O halde sınıfın %33 ünde (ailedeki huzursuzluk) söz
konusudur. Her sınıf için yüzde bulma işlemi tamamlandıktan sonra (1, 2, 3) sınıflarda kendi aralarında
toplam yüzdesi alınır. Okulun tüm sonucu alınır. Rapor haline getirilir. Öğretmenler kurulunda sonuç
tartışılır.
Sınıflar düzeyinde çıkan problemler ilerideki rehberlik ders saatlerinde konuşulmak üzere
programa alınır. Kişisel problemi olan öğrenciler bireysel görüşmeye alınır. Aile ile ilişki kurulur.
Başarısızlık nedenleri anketi değerlendirme tablosunun sol kenarına sınıf öğrencilerini temsil
eden numaralar yazılmış, Ankete 44 başarısızlık nedeni verilmiştir. Sınıf rehber öğretmenleri yeteri
büyüklükte kareli kağıt kullanarak 44 Başarısızlık nedenini tabloya yerleştireceklerdir.
Öğrenci başarısızlığının nedenleri araştırma amacıyla geliştirilmiş bir tekniktir. Bu teknikte
öğrenci başarısızlığı değişik açılardan ele alınır. Öğrenciden kaynaklanan nedenler öğretmenlerden
kaynaklanan nedenler, aileden-okuldan kaynaklanan nedenler araştırılır. Bu anket uygulandıktan sonra
çalışılmalıdır. Öğrencinin aileden kaynaklanan başarısızlığı varsa yığılma buradaysa aile ile ilişkiye
geçilmelidir. Sağlık sorunlarından kaynaklanan bir başarısızlık varsa öğrenci bir sağlık kuruluşuna
sevk edilmelidir. Çalışma metodunu bilememekten kaynaklanıyorsa öğrenciye rehberlik edilmelidir.
Başarısızlık nedenleri anketi tıpkı problem tarama listesinde olduğu gibi, tek tek özel olarak
birey ele alınıp incelenmelidir. Onun rahatsız olduğu problemlerin çokluğu ele alınarak incelenmeli ve
ona yardım edilmeye çalışmalıdır.
Grubun en çok yığılma gösterdiği problemler ele alınıp çözüm yolları aranmalı ve çalışılmalıdır.
Bu çalışma okul idaresi-aile-öğretmen-rehber öğretmen işbirliğiyle mümkündür.
YORUMLANMASI :Tablonun % sırasına ve tablonun sağ kenarındaki öğrencilerin bireysel
olarak işaretlendikleri başarısızlık nedenleri toplamı sütuna bakarak yorum yapılır. Buna göre tabloya
bakarak kısa bir yorum yapalım. Anket 9 kişilik bir guruba uygulanmıştır. 9 kişilik sınıfta öğrencilerin
başarısızlığına sebep olan 25 neden tespit edilmiştir. Sınıfın % 22’sinin başarısızlığına “aileden ayrı
oluş” etki ettiği görülmüştür. Sınıfın % 11’inde “ailedeki huzursuzluk” başarısızlık nedeni olarak
gösterilmiştir. % 33’ü evlerinin okula uzaklığını başarısızlık nedeni olarak belirtmişlerdir. Diğerleri
içinde aynı şekilde değerlendirme yapılır. Buna göre sınıfta 2 öğrenci ailesinden ayrı oluşlarını
başarısızlık nedeni olarak belirtmiş, bir öğrenci ailedeki huzursuzluğu başarısızlık nedeni olarak
işaretlemiştir. 5 nolu neden hiçbir öğrencide görülmemiştir. Tablonun sağındaki toplam sütununa
bakarak bireyler tek tek değerlendirilir. Bu sütuna göre Fatihin başarısızlığı için en çok neden sıralayan
öğrencidir. Osman başarısızlığı için 4 neden belirtmiştir. Korhan belirtmemiştir. Bu şekilde diğer
öğrencilerin durumu hangi numarada çetele varsa oraya bakarız. Mesela Zeynep’in başarısını etkileyen
bir neden belirtmiştir. Bu ise evlerinin okula uzak oluşudur. Bütün öğrenciler için buna benzer bir
değerlendirme yapılar. Bu nedenle sınıf rehber öğretmenince özlü bir rapor halinde okul rehberlik
bürosuna verilir. Sınıf rehber öğretmeni idare, okul rehberlik bürosu imkanları ölçüsünde bu nedenle
giderme yoluna gider. Konu gerektiğinde öğretmenler kurulunda tartışılır.
67
BAŞARISIZLIK NEDENLERİ ANKETİ
Adı Soyadı:........................................................ Sınıfı:...........................Tarih: ....../..../200....
AÇIKLAMA : Bu liste;derslerinizden düşük not alma sebeplerinizi tespit ederek
sizlere yardımcı olabilmek amacıyla hazırlanmıştır. Sizden aşağıdaki ifadelerden ders
notlarınızın düşük olmasına sebep olanları ve ders çalışmanızı engelleyen nedenleri
işaretlemeniz istenmektedir.
..................................................................derslerinden notlarım düşük ve başarılı değilim.
Çünkü ;
( ) 1- Ailem çok kalabalık.
( ) 2- Annem derslerimde bana yardımcı olmuyor.
( ) 3- Babam derslerimde bana yardımcı olmuyor.
( ) 4- Ayrı bir çalışma odam yok.
( ) 5- Ailemden ayrı kalıyorum.
( ) 6- Ailem bana kardeşlerimden farklı bir muamelede bulunuyor.
( ) 7- Babam beni sık sık döver.
( ) 8- Ailem ders çalışmam için gereksiz baskı yapıyor.
( ) 9- Ailem beni küçük bir çocukmuşum gibi görüyor.
( )10- Ailem fazla otoriter,istediğim gibi hareket etmeme izin vermiyorlar
( )11- Ailem beni fazla ihmal ediyor,benimle fazla ilgilenmiyorlar.
( )12- Kardeşlerim sık sık kavga ediyor,ben de bu durumdan etkileniyorum.
( )13- Ailem ile akrabalarım arasında sık sık kavga olur buda beni etkiliyor.
( )14- Öğretmenimin anlattıklarını anlamıyorum.
( )15- Dikkatimi devamlı olarak derse veremiyorum.
( )16- Sınıfta öğreniyorum fakat hemen unutuyorum.
( )17- Öğrendiklerimi uygulamaya imkan bulamıyorum.
( )18- Okuduğumu anlamıyorum.
( )19- Bildiklerimi yazı ile anlatamıyorum. Yazılılardan devamlı olarak zayıf alıyorum.
( )20- Bildiklerimi sözle anlatamıyorum. Sözlülerden devamlı olarak zayıf alıyorum.
( )21- Başarılı olduğum zaman mükafatımı (ödülümü) alamıyorum
( )22- Bu derslere ilgi duymuyorum.
( )23- Arkadaşlarımla iyi geçinemiyorum.
( )24- Sınıfımız çok kalabalık bu yüzden dersleri iyi takip edemiyorum.
( )25- Kendime iyi bir arkadaş bulamadım.
( )26- Bu derste verilen bilgiler benim işime yaramıyor.
( )27- Çalışmaya fazla zaman ayıramıyorum.
( )28- Oyun oynamayı çok seviyorum.
( )29- Ailemin verdiği işleri yapmaktan ders çalışmaya vakit bulamıyorum.
( )30- Sağlığım pek iyi değil.
( )31- Araştırma yapmak için yeterli kaynak bulamıyorum.
( )32- Kaynakları nereden bulabileceğimi bilemiyorum.
( )33- Öğretmenlerim çok fazla ödev veriyorlar yetiştiremiyorum.
( )34- Ödevlerim çok ağır geliyor.
( )35- Ders çalışırken başka şeyler düşündüğümden dolayı kendimi derse veremiyorum.
( )36- Öğrendiğimi sanıyorum fakat sınavlarda sorulara cevap veremiyorum.
( )37- Sınıfta oturduğum yer dersleri takip etmemde uygun bir yer değil.
( )38- Öğretmenimden gerekli ilgiyi göremiyorum.
( )39- Ders çalışmayı sevmiyorum.
( )40- Derslerde iyi not tutamıyorum.
( )41- Derslere beraber çalışacağım arkadaş grubum yok.
( )42- Maddi durumumuz iyi değil bu durum derslerime yansıyor.
( )43- Arkadaşlarımla beraber devamlı olarak gezip ve eğleniyoruz.
( )44- Okul dışında gittiğim spor faaliyetleri (herhangi bir faaliyet) beni etkiliyor.
68
BAŞARISIZLIK NEDENLERİ ANKETİ DEĞERLENDİRME TABLOSU
OKULU : SINIFI :
ÖĞRENCİLER BAŞARISIZLIK NEDENLERİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 DÜŞÜNCELER
TOPLAM
%
69
8- DEVAMSIZLIK NEDENLERİ ANKETİ
KULLANILIŞ AMACI : Okuldaki devamsız öğrencilerin devamsızlık nedenlerini
öğrenmek amacıyla uygulanır.
KİMLERE UYGULANIR:İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim
kademesindeki bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Sınıf rehber öğretmenleri her bir anketi sınıftaki öğrencilere
vererek; öğrencilere göre devamsızlık nedeni olabilecek seçenekleri işaretlemeleri istenir.
DEĞERLENDİRME VE YORUMLAMA: Öğrencilerin devamsızlık nedenleri
olarak işaretledikleri seçenekler değerlendirme formatında çeteleme yoluyla sayılır. Her bir
maddenin,uygulanan öğrenci sayısına göre yüzdeliği alınır. Yüzdesi büyük olan neden
öncelikle ele alınıp çözümlenmesi gereken nedendir.
70
DEVAMSIZLIK NEDENLERİ ANKETİ
Adı Soyadı :.................................. Sınıfı :.......... No :........ Tarih : ...../...../200..
AÇIKLAMA
Elinizdeki anket, okullardaki devamsızlık problemine, öğrenci, yönetici ve veliler olarak hep
beraber eğilmek ve yine beraberce çareler aramak için hazırlanmıştır.
Herhangi bir öğrenci, geçerli sayılabilecek bir özrü olmadan devamsızlık eder (okula geç gelir
veya hiç gelmezse) durumunu zamanında ilgililere bildirmezse, bu davranışı yönetmeliklerde suç olarak
gösterilmektedir. Bu yüzden azar işitenler veya cezalandırılanlar olduğunu bilirsiniz.
Ama yine de çok değişik nedenlerden ötürü, öğrenciler arasında zaman zaman derse geç gelenler,
bazı derslere giremeyenler veya tam gün boyunca okula hiç uğramayanlar olduğunu görmekteyiz.
Bu türlü gecikmeye yol açan pek çok neden vardır elbette. İşte bu ankette gecikme ve okula
gitmeme nedeni olabilecek bazı cümleler sıralandı.
Sizden istenen şu :
1 – Size göre en önemli gördüğünüz 3 neden hangisi ise karşısına (x) işareti koyunuz.
2 – Yine size göre öğrenci devamsızlığını ortadan kaldıracak veya en aza indirebilecek iki öneriyi
kağıdın arka yüzüne yazınız.
İçten davranacağınıza inandığımı tekrar belirtiyorum. Süreniz ders saati sonuna kadardır.
Başlayabilirsiniz. Teşekkür ederim.
DEVAMSIZLIK NEDENİ OLABİLECEK DURUMLAR
( ) 1 – Bir takım aile sorunları yüzünden.
( ) 2 – Sağlık nedenlerinden ötürü.
( ) 3 – Arkadaşlık ilişkileri yüzünden.
( ) 4 – Sınav korkusundan (Başaramama endişesinden )
( ) 5 – Zayıf not alacağına inanmış olmaktan.
( ) 6 – Derslere yeterince hazırlanamama yüzünden.
( ) 7 – Moral bozukluğu nedeni ile.
( ) 8 – Bu konuda hayal kırıklığına düşmekten.
( ) 9 – İzin alma imkanı bulamamış olmaktan.
( ) 10 – İzin verilemediğinden.
( ) 11 – Bazı dersler hiç ilgimi çekmediği için.
( ) 12 – Öğretmenler bazıları ile geçinmediği için.
( ) 13 – Başka bir işte çalışma sorunluluğundan.
( ) 14 – Can güvenliği nedeni ile.
( ) 15 – Ders dışı etkinlikler ilgililer ve sosyal faaliyetler nedeni ile.
ÖNERİLERİNİZ :
71
DEVAMSIZLIK NEDENLERİ ANKETİ ÇİZELGESİ
OKUL SINIF :........................................................................... ÖĞRETMEN : ...........................................................
TARİH : ..../..../200...
ÖĞRENCİ İSİMLERİ
DEVAMSIZLIK
NEDENLERİ
TOPLAM
YÜZDE ( % )
1 Bir takım aile sorunları
yüzünden
2 Sağlık nedenlerinden dolayı.
3 Arkadaşlık ilişkileri yüzünden.
4 Sınav korkusundan.
(başaramamak endişesi ile)
5 Zayıf not alacağıma inanmış
olmaktan.
6 Derslere yeterince
hazırlanamama.
7 Moral bozukluğu nedeni ile.
8 Bir konuda hayal kırıklığına
uğrama.
9 İzin alma imkanımın olmaması.
10 İzin verilmediğinden.
11 Bazı dersler hiç ilgimi
çekmediğinden.
12 Bazı öğretmenlerle
geçinemediğim için.
13 Başka bir işte çalışma
zorunluluğum olduğundan.
14 Can güvenliği nedeni ile.
15 Ders dışı etkinlikler ilgiler ve
sosyal faaliyetler nedeni ile.
TOPLAM
DANIŞMAN REHBER ÖĞRETMENİN ALACAĞI TEDBİRLER :
72
9-OKUL ORTAMINI DEĞERLENDİRME ANKETİ
KULLANILIŞ AMACI: Okul ortamında bulunan müdür, müdür yardımcıları,
öğretmenler ve diğer personeller ile iletişim kurarken (ders ve ders dışı) öğrencilerin yaşadıkları
problemlerini, kaygılarını, sıkıntılarını öğrenmek amacıyla hazırlanmıştır.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim düzeyindeki
bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Okul rehberlik programı dahilinde sınıf rehber öğretmenleri tarafından
her bir anket öğrencilere verilerek doldurmaları istenir. Öğrenciler yönergeyi okuyarak anketteki
soruları cevaplarlar.
DEĞERLENDİRİLİŞİ : Öğrencilerin, okul ortamında bulunan müdür, müdür
yardımcıları, öğretmenler ve diğer personellerle ilgili problemleri ve istekleri çetele tutularak
sayılır. Bir soru maddesini kaç öğrencinin işaretlediği bulunur ve her soru maddesinin yüzdesi
bulunur.
YORUMLANMASI : İşaretlenme yüzdesine göre bilgi ve tanıtma ihtiyacı duyulan
konular sıra ile listelenir. En yüksek yüzdeye sahip problemler öncelikle ele alınması gereken
konulardır. Bütün bir sınıf için bir rapor hazırlanır.
Öğrencilerin işaretledikleri EVET ve HAYIR ların ilk harfleri formata yazılır. Toplam evet
ve hayırların yüzdeleri bulunur. Öğrencilerin
YAPILAN BİR ARAŞTIRMADA ÖĞRETMENLERİN
ÖĞRENCİLER TARAFINDAN BEĞENİLMESİNİ
SAĞLAYAN ONİKİ ÖZELLİK….
1. İŞBİRLİĞİNE DAYANAN DEMOKRATİK TAVIR…
2. HER ÖĞRENCİ İÇİN SEVECEN VE SAYGILI OLMA.
3. SABIRLI OLMA….
4. GENİŞ İLGİ ALANLARINA SAHİP OLMA…
5. DOĞRULUK…
6. TARAF TUTMAMA….
7. ESPRİLİ OLMA…
8. HOŞGÖRÜLÜ OLMA…
9. ÖĞRENCİLERİNSORUNLARINA DUYARLI OLMA…
10. ESNEK OLMA…
11. YÜREKLENDİRME VE TAKDİR ETMEDE İYİ OLMA.
12. ÖZEL BİR KONUYU ÖĞRENMEDE BAŞARILI
73
OKUL ORTAMINI DEĞERLENDİRME ANKETİ
Adı Soyadı :....................... Sınıf ve No :.................Tarih :...../....../.........
AÇIKLAMA :
Bu anket, okul ortamında bulunan müdür, müdür yardımcıları, öğretmenler ve diğer
personeller ile iletişim kurarken (ders ve ders dışı) yaşadıklarınızı öğrenmek amacıyla
hazırlanmıştır. Okul yönetiminde ve eğitiminde bu işleri yürüten kişiler olarak sizlerden
bizleri değerlendirmenizi istiyoruz. Bu değerlendirme sonucu daha verimli bir ortam
hazırlamak için neler yapabileceğimizi belirleyip, sizin gelişiminize olumlu katkıda
bulunabilecek değişikliklere gidebiliriz. Sizlerden istenen, anketteki ifadeleri okuyup; ifade
sizin için geçerliyse (doğruysa) “Evet” sütununun altındaki, ifade sizin için doğru değilse
“Hayır” sütununun altındaki yeri işaretlemenizdir.
Teşekkür ederiz.
Evet Hayır
1- Öğrencilere çok sert davrandığı için, müdürün odasına girmekten çekinirim. ( ) ( )
2- Okul müdürü bizlere çok iyi davranıyor, bu da hoşuma gidiyor. ( ) ( )
3- Okul müdürü yaptığımız hiçbir şeyi beğenmiyor, her şeyde hata bulup bizleri
azarlıyor. ( ) ( )
4- Müdür bazen sevecen, anlayışlı, bazen de çok kırıcı davranıyor. Nasıl
yaklaşacağıma ilişkin karar veremiyorum. ( ) ( )
5- Müdürümüzün beni azarlamamasına karşın, arkadaşlarıma çok sert
davrandığını görüyorum. ( ) ( )
6- Okula zamanında gelemediğimde müdür yardımcısı beni azarlıyor, bana geç
kağıdı vermekte zorluk çıkarıyor. ( ) ( )
7- Üstüme, başıma o kadar çok karışılmasını istemiyorum. ( ) ( )
8- Okulda hasta olduğumda veya bir arkadaşım hastalandığında sevk ya da
izin kağıdı almak çok zor oluyor. ( ) ( )
9- Müdür yardımcısıyla konuşmaya gittiğimde veya beni kendisi çağırdığında
beni hiç dinlemiyor, kendi bildiğini okuyor. ( ) ( )
10- Okul katı kurallarla yönetiliyor, bundan rahatsız oluyorum. Öğrencilerin
istekleri hiç dikkate alınmıyor. ( ) ( )
11- Bir konuyu bilmediğimde bazı öğretmenler beni azarlıyor. ( ) ( )
12- Bazı öğretmenler sınıfta hoş olmayan sözler söylüyorlar. ( ) ( )
13- Öğretmenlerin hepsi arkadaş gibi davranıyorlar, sınıfta kendimi çok rahat ve
değer verilen bir insan olarak görüyorum. ( ) ( )
14- Öğretmenlerin katı olmaları ve bağırıp çağırmaları gerekiyor. Ben bunu
istiyorum. ( ) ( )
74
Evet Hayır
15- İstenmeyen bir davranışta bulunduğumda, öğretmenlerin veya idarecilerin
dayak atmalarını istiyorum. ( ) ( )
16- Laboratuardan daha çok yararlanmak istiyorum. ( ) ( )
17- Müzik dersinde dersi hiç kimse dinlemiyor,böyle olunca da ders yapılmıyor. ( ) ( )
18- Okul kütüphanesinden yararlanmak istiyorum. ( ) ( )
19- Okulumuzdaki rehber öğretmeni tanımıyorum. ( ) ( )
20- Rehberlik servisine girdiğimde okuldaki farklı bir odaya girdiğimi
hissediyorum. ( ) ( )
21- İhtiyacım olduğunda rehber öğretmeni bulabiliyorum. ( ) ( )
22- Rehber öğretmene ihtiyacım olduğu zaman rehberlik servisine girmekten
çekiniyorum. ( ) ( )
23- Rehber öğretmen sınıfta olsun odasında olsun beni dinlemiyor bildiğini okuyor. ( ) ( )
24- Rehber öğretmene ihtiyacım olduğunda ondan yardım alabileceğimi
düşünüyorum. ( ) ( )
25- Rehberlik servisinin daha farklı dizayn edilmesini istiyorum. ( ) ( )
26- Hizmetliler öğrencilerle kaba konuşuyorlar. ( ) ( )
27- Hizmetliler bazı temizlik işlerini bana yaptırıyorlar. ( ) ( )
28- Okula geldiğimde okulun bölümlerini kirli görüyorum. ( ) ( )
29- Kantinden rahat alış-veriş yapamıyorum, kırtasiye ve yiyecek ihtiyaçlarımı
dışarıdan karşılıyorum. ( ) ( )
30- Rehberlik çalışmalarıyla ilgili olarak sınıf öğretmenimiz haftada bir ders
dışında bir konuyu bize açıklıyor ve tartışıyoruz. ( ) ( )
31- Sizce problemli bir aileniz var mı? ( ) ( )
32- En çok sevdiğiniz, hoşlandığınız iki dersin adını yazınız.
1...................................................
2.................................................
33- Dersinize gelen ve en çok sevdiğiniz iki öğretmeninizin adını yazınız.
1...................................................
2..................................................
75
UYGULAYAN ÖĞRETMEN: SINIF:
S. Öğrencinin SORU MADDELERİ
N. Adı Soyadı 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 T
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Toplam E
H
E
Toplamların
Yüzdesi H
76
10-OKULLARDA KOPYA
KULLANILIŞ AMACI:Öğrencilerin kopya çekmelerine neden olan durumları
belirlemek ve ortadan kaldırmak için önlemler almak.
KİMLERE UYGULANIR: İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim
düzeyindeki bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI : Okul rehberlik programı dahilinde sınıf rehber öğretmenleri
tarafından her bir anket öğrencilere verilerek doldurmaları istenir. Öğrenciler yönergeyi
okuyarak ve öğretmenlerin önerileri doğrultusunda anketteki soruları cevaplarlar.
DEĞERLENDİRİLİŞİ :Öğrencilerin kopya çekmelerine neden olan durumlar,
çetele yoluyla sayılır. Bir soru maddesini kaç öğrencinin işaretlediği belirlenir. Her bir ifadeye
ait işaretlerin yüzdesi hesaplanır.
YORUMLANMASI : İşaretler ve yüzdelerine göre kopya çekme nedenleri Sıra ile
listelenir. Yüzdesi en yüksek olan kopya nedeni öncelikle ele alınması, çözümlenmesi gereken
nedendir.
Yüzdelik sırasına göre kopya nedenlerinin önemli dereceleri belirlenir. Bütün sınıf için
bir rapor hazırlanır.
77
OKULLARDA KOPYA
Açıklama:Siz öğrencilerimizi zaman zaman kopya çekmeye iten,bu kolay yola yalancı bir kurtarıcı gibi
sarılmaya zorlayan bazı nedenlerin,çok sınırlı sayıda da olsa aşağıya sıraladık.Seyrekte olsa gerek sınavlar
gerekse değişik konulu ödevlerin yapılışı sırasında başvurulan kopya girişimi bir öğrenci gözüyle araştırıldığında
daha gerçekçi sonuçlar elde edilir,düşüncesi ile bu anket hazırlandı.Aşağıdaki ifadeleri dikkatlice
okuyunuz.Kişisel kanı ve deneylerinizi de hesaba katarak en önemli gördüğümüz beş ifadeyi numaralar
önündeki parantez içersine (x) işareti koyarak belirleyiniz.
Amacımız asla kimin ya da kimlerin kopya çektiğini öğrenmek değildir.Kopya girişiminin gerçek
nedenlerinin aramak,ortaya çıkarmak bu yola başvurmaya gerek duyulmayacak bir ortam hazırlamaktır.Hepinize
güveniyor ve içtenlikle cevaplayacağınıza inanıyoruz
BAŞLICA NEDENLER
1. ( ) Geçerli not alabilmek için
2. ( ) Çok iyi not alabilmek için
3. ( ) Sınıfta kalma korkusu nedeniyle
4. ( ) Yeterli çalışmadan sınava girme nedeniyle
5. ( ) Habersiz (aniden) sınava zorlanmış olmaktan
6. ( ) Soruların çok zor olmasından
7. ( ) Evdekilerin azarlamalarından kurtulabilmek için
8. ( ) Zayıfı olmayanların iyi öğrenci sayılmasından
9. ( ) Çalışmakla geçer not almamak gibi bir duygudan
10. ( ) Öğrenciler arasında bu yolla takdir edildiği için
11. ( ) Öğretmenlerin (bazılarının) dikkatsizliğinden
12. ( ) Kopya çekmenin verdiği zevkten
13. ( ) Sınavların çoktan seçmeli test biçiminden yapılmayışından
14. ( ) Öğretmenlerle olan geçimsizlik,güvensizlik yüzünden
15. ( ) Zamanının çoğunu diğer derslere ayırmış olmasından
16. ( ) Derslerin anlaşılır bir teknikle işlenmemesinden
17. ( ) İftihar listesine geçip beğenilme isteğinden
18. ( ) Otoriteye,baskıya isyan etmenin bir yolu sayıldığından
19. ( ) Nasıl olsa yakalanmıyorum diyerek
20. ( ) Kısa yoldan başarıya ulaşma isteğinden
21. ( ) Ders çalışmaya zaman ayıramamaktan
22. ( ) Aile büyüklerine iyi not vaat edildiğinden
23. ( ) Başka çıkar yol kalmadığından
NOT:Başka bir soru ve öneriniz varsa arka sayfaya belirtiniz.
78
11- YIL SONU DEĞERLENDİRME ANKETİ
KULLANIŞ AMACI:Yıl sonuna kadar yapılan rehberlik faaliyetleri öğrenciler
tarafından sınıf öğretmenin çalışmaları okul öğrenci ilişkileri yönünden değerlendirilmesi
daha sonraki yıllarda yapılacak rehberlik çalışmalarına ilişkin önerilerin belirlenmesi.
UYGULANIŞI :Okul rehberlik programı dahilinde sınıf öğretmenleri tarafından
yapılan her bir anket öğrencilere verilerek doldurmaları istenir.Öğrenciler yönergeyi okuyarak
ve öğretmenlerin önerileri doğrultusunda anketteki soruları cevaplarlar.
DEĞERLENDİRME:A,Sınıf öğretmenleri çalışmaları yönünden bölümü
Soru 1-Her bir şık bir puan
Soru 2-A,B,C şıkları bir puan, D şıkkı 6 puan
Soru 3-A şıkkı bir puan diğer şıklar sıfır puan
Soru 4-A şıkkı iki puan B şıkkı sıfır puan C şıkkı bir puan
Soru 5-A şıkkı iki puan B şıkkı bir puan C şıkkı sıfır puan
Soru 6-A şıkkı iki puan B şıkkı sıfır puan C şıkkı bir puan
Bu puanlar doğrultusunda bir öğrencinin alabileceği en yüksek toplam puan 21 dir.Sınıf
öğretmeni yukarıdaki değerlendirme doğrultusunda her bir öğrencinin aldığı puanları
belirleyerek sınıfın aritmetik ortalamasını hesaplarken en yüksek puan olarak 21 puanla
karşılaştırılır.
B- Okul-Öğrenci yönünden ;
C- Dilekler öğrencileri okul öğrenci ilişkileri yönünden belirttikleri olumsuzluklar
ve önerilerin daha çok işaretlenen seçenekten daha az işaretlenen seçeneğe doğru liste
yapılarak olumsuz durumlar ve bunların giderilmesine ilişkin öneriler belirlenir.
YORUMLANMASI:A.Bölümü:Sınıftan alınan ortalama puan alınabilecek en
yüksek puanla karşılaştırıldıktan sonra yapılan rehberlik çalışmalarına olumlu olup olmadığı
ortaya çıkar bu genellemeye varmak için 0-10 puan arası olumsuz 21 puanlar arası olumlu
olduğu söylenebilir.
B ve C bölümleri öğrenciler tarafından en çok işaretlenen olumsuzluk öncelikle
giderilmesi gerekenlerdir.Okul idaresi ile işbirliği yapılarak bu olumsuzlukların giderilme
yolları araştırılır.Öğrencilerden gelen öneriler öncelik sırasına göre dikkate alınarak bir
sonraki yıl rehberlik çalışmaları düzenlenir.
79
12- YIL SONU DEĞERLENDİRME ANKETİ
Adınız Soyadınız :.................................................. Uygulama Tarihi.../.../200...
Sınıfı -No :......................./..........................
Doğum Tarihiniz :..................................................
Size göre okulunuzdaki rehberlik etkinlikleri yararlı mıdır? Gördüğünüz eğitim öğretim
eksiklikleri nelerdir? Gelecek yıllarda neler yapılmasını istiyorsunuz? Elde edilecek bilgileri
kullanarak rehberlik etkinliklerini buna göre yürütmeğe çalışacağız. Gösterdiğiniz güvene ve
verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederiz.
Seçtiğiniz durumları (X) işareti ile belirtiniz.
A- SINIF ÖĞRETMENLERİ ÇALIŞMALARI YÖNÜNDEN :
1- Rehberlik saatlerinde aşağıdaki tekniklerden hangileri size uygulanmıştır?
a) Otobiyografi
b) Sosyometri
c) Kimdir Bu?
d) Problem Tarama
e) Şahsi Hikaye
f) Cümle Tamamlama
g) Başarısızlık Nedenleri
h) Kuder İlgi Envanteri
i) Kime Göre Ben Neyim
j) Başka ...............................
2- Rehberlik saatlerinde aşağıdaki yönetmeliklerden hangileri okunmuştur?
a) Disiplin Cezaları Yönetmeliği
b) Sınıf Geçme Ve Sınav Yönetmeliği
c) Ödev Yönetmeliği
d) Diğer Yönetmelikler
e) Hiçbiri
3- Rehberlik saatlerinde ilgililer aşağıdaki durumlardan hangisine ağırlık
vermektedirler?
a) Rehberlik etkinlikleri ile uğraşıyorlar.
b) Yalnız branş dersleri işleniyor.
c) Her ikisi de yapılıyor.
d) Genellikle son saat olduğu için evlere gidiyoruz.
e) Rehberlik ders saati olmadığı için rehberlik yapılmıyor.
4- Rehber öğretmeniniz problemlerinizin çözümünde gerekli yakınlığı, ilgiyi
gösteriyor mu?
a) Gösteriyor
b) Göstermiyor
c) İstediğim gibi değil
5- Rehber öğretmeninize her derdinizi açabiliyor musunuz ?
a) Evet
b) Hayır
c) Bazen
6- Rehber öğretmeniniz gelecek öğretim yılı başında ;
a) Aynı kalmalıdır
b) Değişmelidir
c) Farketmez
80
B- ) OKUL ÖĞRENCİ İLİŞKİLERİ YÖNÜNDEN
1- Okul disiplin kurulunda uygulanan cezalar hakkındaki düşünceniz.
a) Hafif suçlara ağır cezalar veriliyor.
b) Cezalar eğitici nitelikler taşımıyor.
c) Verilen cezaları normal buluyorum.
d) Disiplin kurulu üyelerinin seçiminde öğrencilerinde görüşü alınmalıdır.
2- Aşağıdaki ders kümelerinden hangilerinden başarısız olmaktasınız?
a) Fen
b) Sosyal
c) Yabancı Dil
d) Türkçe Edebiyat
e) Diğer
f) Hepsinden başarılıyım.
3- Seçmeli dersler konusunda :
a) İyi bir seçim yapmadım.
b) İsteğime ve yeteneklerime uygun bir ders yok.
c) Seçmeli dersler konusunda yeterince aydınlanamadım.
4- Yazılı sınavlar konusunda :
a) Sınavlar çok sorulu kısa cevaplı olmalıdır.
b) Az sorulu ve uzun cevaplı olmalıdır.
c) Çoktan seçmeli olmalıdır.
5- Sınav süreleri :
a) Yetersiz
b) Yeterli
6- Eğitsel kol çalışmaları konusunda :
a) İsteyerek katıldığım kolda yararlı oluyorum.
b) Katıldığım koldan memnun değilim.
c) Kol çalışmalardan tümünü yetersiz buluyorum.
7- Yıl sonu bütünleme konusunda :
a) Kurslar için ayrılan zamanlar yetersizdir.
b) Bu kursları yararsız buluyorum.
C- ) DİLEKLER BÖLÜMÜ
Bu bölüm anket soruları dışında kalan sorulara ayrılmıştır. Aklınıza takılan
konuları, öneri ve dileklerinizi arka sayfaya yazınız.
Teşekkür Eder Başarılar Dileriz.
81
3-) BAŞKALARININ KANILARINA DAYALI TEKNİKLER
A-SOSYOMETRİ
Sosyometri, grup içindeki bireylerin birbirilerine karşı olan sosyal mesafelerini
belirlemeye ve grubun üyeleri arasındaki etkileşim örüntüsünü saptamaya yarayan bir
tekniktir.
KULLANILIŞ AMACI: Öğrenciyi, sosyal ilişkiler içinde tanımasını sağlamak ,
belirli bir zamanda bir grubun bütün üyeleri arasında mevcut tüm sosyal ilişkileri ortaya
koymasını sağlamak.
Grup içindeki örgütlenme biçimini ortaya çıkarmaya yarar.
Eğitim sürecinin amaçlarından biri olan öğrencilerin sosyalleşme çalışmalarının
etkinlik dereceleri ve istenilen hedefe ulaşma durumunu değerlendirme olanağı verir.
Bireylerin gözüyle grubun genel yapısının ve etkileşim ağının bilinmesine yardımcı
olur.
KİMLERE UYGULANIR:İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim
kademesindeki her birey için uygulanabilir.
UYGULANIŞI: Sınıf öğretmeni, Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Uzmanı
tarafından uygulanabilir.
Bu teknik 30-40 kişiyi geçmeyen gruplarda daha iyi kullanılabilir.
Kalabalık gruplarda sonuçların tasnifi ve sosyogram yapılması güçleşebilir.
Bir öğretmenin öğrenciyi sosyal ilişkiler içinde tanımasını gerektiren durumlar
vardır. Örneğin; sınıfta öğrencilerin oturma yerlerini belirlemek isteyen bir öğretmen, onların
birbirlerine yakınlık derecelerini bilmek isteyebilir. Ya da bir grup çalışması yaptıracaksa,
birbirine akademik yardım sağlayabilecek öğrencileri tanıma ihtiyacı duyabilir. Öğrencinin
sınıftaki yeri, arkadaşları tarafından algılanış biçimi ve benimsenme derecesi onun okula
uyumunun bir göstergesi olarak öğretmeni yakından ilgilendiren hususlardır.
Bazı öğrenciler, bulundukları grup içerisinde huzursuz ya da yalnız olabilirler. Böyle
bir durum, öğrencinin okuldan soğumasına neden olabilir.
Bu tekniği uygulamadan önce, hangi amaçla ya da hangi türde bilgi edinilmek
istendiğine karar verilmeli ve sosyometrik testte yer alacak sorular buna göre hazırlanmalıdır.
Bir proje grubu oluşturulmadan önce hangi öğrencilerin birbirlerine akademik yardım
sağlayabileceğini öğrenmek isteyen bir öğretmenin, sosyometrik ankette “en sevdiğiniz
arkadaşınız kimdir?” diye soru sorması anlamsızdır. Bunun yerine “Projede kimlerle
çalışmak istersiniz” diye soru sorması uygundur.
YORUMLAMA:
Sosyometri Sonucunda Şu Cevaplara Ulaşılabilir :
1- Sınıfta bir bütünlük var mı?
2- Sınıfta kaç grup var?
3- Çok ve az istenenler kimlerdir?
82
4- Hiç istenmeyenler var mı? Varsa kimlerdir?
5- Hiç kimseyi istemeyen ve kendi alemlerinde yaşayanlar kimlerdir?
6- Kız ve erkek arkadaşlıklar ne durumda ve ne düzeydedir?
7-Sosyometri yöntemi ile bir grubun oluşturan bireylerin sosyal durumu, birbirleriyle
olan ilişki biçimleri grup içindeki alt gruplar ,liderler, klikler kısaca grubun gerçek
yapısı ve grup bütünlüğü hakkında oldukça objektif bilgiler elde edilir.
Sosyometri Sonucunda Grup Dışına İtilen Bireylere Şu Etkinlikler
Yaptırılabilir
1- Sınıf İçi Etkinliklerde : Ödev hazırlama, rapor yazma, inceleme yapma, konu
sunma gibi çalışmalarda öğrenciler bir araya getirilebilir.
2- Sınıf Dışı Etkinliklerde : Kol çalışmalarına katılma, okul derneklerinde görev
alma, okul kooperatiflerinde çalışma, okul idaresine yardımcı olmak vb.
3- Okul Dışı Etkinliklerde : Spor, müzik çalışmalarında, gezi, eğlence, tiyatro vb.
boş zaman değerlendirmelerinde bir arada bulundurulabilir.
DEĞERLENDİRME: Verilen duruma göre cevaplandırılmış kağıtlarda kimleri
tercih ettiklerini ve tercih derecelerini gösteren bir tercih değerlendirilme tablosu hazırlanır.
Önce her öğrencinin tercihleri tabloya aktarılır. Mesela öğrenci Ahmet 1. tercihi
olarak Demet’ i, 2. tercih olarak İsmail’ i,3. tercih olarak Elif’ i işaretlemiştir. Bu şekilde
bütün öğrencilerin tercihleri tabloya aktarıldıktan sonra kaç kişi tarafından 1.,kaç kişi
tarafından 2.,kaç kişi tarafından da 3. , sırada seçildiğine ilişkin toplam tercih derecesi bölümü
doldurulur. En sonunda öğrencilerin seçilme puanı bulunur. Seçilme puanının bulunmasında
kullanılacak metot şudur: Tablomuza göre 1. tercihin ağırlığı =3,2. tercihin ağırlığı = 2 , 3.
tercihin ağırlığı = 1 dir. Her tercih derecesindeki sayı o derecenin ağırlığı ile çarpılır. Çarpım
toplamları alınarak seçilme puanı elde edilir.
Örnek : Ahmet 1. derecede 2 kişi 2. derecede 1 ve 3. derecede 1 kişi
seçmiştir.
1. tercihle isteyenler 2 kişi 3 ile çarpılır. 2*3= 6
2. tercihle isteyenler 1 kişi 2 ile çarpılır. 1*2=2
3. tercihle isteyenler 1 kişi 1 ile çarpılır. 1*1=1
_________________________________________
seçilme puanı = 9
Seçilme puanı yüksek olanlar grup merkezindeki öğrencileri gösterir. Başka
deyişle verilen konuda grup üyelerinin en çok dikkatlerini çeken öğrencilerdir. Buradan
gidilerek yorum yapılabilir. Değerlendirme tablosu düzenlendikten sonra bir sosyogram
çizilir.
Sosyogramda en fazla seçilme puanı alan öğrenci ortaya gelmek üzere derece
derece merkezden uzaklaşan dairelerle her öğrencinin yeri tespit edilir. Sosyogramda kızlar ve
erkekler ayrı işaretlerle gösterilirse daha uygun olur. Ayrıca tercih derecelerinin değişik renkli
kalemlerle çizilmesi gerekir. Sosyometrik teknik,öğretmenin gruptaki klikleri ve liderleri
83
tespit ederek bu klikleri bir birine karıştırıp,grubun sosyal gelişmesine katkıda bulunur.
Grupta tercih edilmiş,çocukların ortaya çıkmasına ve karşılıklı dostlukların tespitine yarar.
Çocuğun grup içindeki sosyal yeri davranışlarına etki yapacağından edinilecek bilgiler
rehberlik için çok önemlidir. Bazı hallerde negatif tercihlere göre de sosyogram yapılabilir.
Fakat negatif tercih talimatını vermek çok nazik bir iştir. Dikkatli olmak gerekir.
SOSYOMETRİ DEĞERLENDİRME TABLOSU
Seçilen
Öğrenci
Seçen Öğrencileri Adı Soyadı
Toplam
Tercih
derecesi
ADI
SOYADI
Ahmet
Burhan
Cevdet
Demet
Elif
Fikret
Güven
Hasan
İsmail
Işıl
1 2 3
Seçilme puanı
Ahmet
1 3 1 2 2 1 1 9
Burhan 2 3 1 1 3
Cevdet 3 1 2 1 1 3 3 1 2 13
Demet 1 1 2 3 2 1 1 9
Elif
3
1 1 1 4
Fikret 2 3 1 2 3
Güven 3 1 2 3 1 1 2 7
Hasan 1 1 3
İsmail 2 2 2 3 6
Işıl 3 2 1 1 3
ÖĞRENCİLERİNİZLE BİRLİKTE OLUŞTURDUĞUNUZ
KURALLARI BOZAN BİR ÖĞRENCİYİAZARLAMAK
YERİNE, KURALLARA UYANI TAKDİR ETMEK, DAHA
YARARLI OLACAKTIR.
84
SOSYOGRAM
1. TERCİH == Kırmızı kalem
2. TERCİH == Mavi kalem
3. TERCİH == Siyah kalemle çizilebilir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
85
SOSYOMETRİ
Adı soyadı:
Sınıfı : No: Tarih:...../....../200.......
SOSYOMETRİ
Adı soyadı:
Sınıfı : No: Tarih:...../...../200…
SOSYOMETRİ
Adı soyadı:
Sınıfı : No: Tarih:...../...../200…
SOSYOMETRİ
Adı soyadı:
Sınıfı : No: Tarih:...../....../200.......
SOSYOMETRİ
Adı soyadı:
Sınıfı : No: Tarih:...../...../200…
SOSYOMETRİ
Adı soyadı:
Sınıfı : No: Tarih:...../...../200…
Sınıfınızdaki hangi arkadaşınızla birlikte ders
çalışmak istersiniz? Tercih sırasına göre üç
isim yazınız.
1.tercihim:..............................................
2.tercihim:..............................................
3.tercihim:..............................................
Sınıfınızdaki hangi arkadaşınızla birlikte ders
çalışmak istersiniz? Tercih sırasına göre üç isim
yazınız.
1.tercihim:......................................................
2.tercihim:......................................................
3.tercihim:.......................................................
Sınıfınızdaki hangi arkadaşınızla birlikte bir
eğlenceye veya geziye gitmek istersiniz?
Tercih sırasına göre üç isim yazınız.
1.tercihim:..................................................
2.tercihim:..................................................
3.tercihim:..................................................
Sınıfınızdaki hangi arkadaşınızla birlikte bir
eğlenceye veya geziye gitmek istersiniz? Tercih
sırasına göre üç isim yazınız.
1.tercihim:..............................................
2.tercihim:..............................................
3.tercihim:..............................................
Sınıfınızdaki hangi arkadaşınızla birlikte ders
çalışmak istersiniz? Tercih sırasına göre üç
isim yazınız.
1.tercihim:..................................................
2.tercihim:..................................................
3.tercihim:..................................................
Sınıfınızdaki hangi arkadaşınızla birlikte ders
çalışmak istersiniz? Tercih sırasına göre üç isim
yazınız.
1.tercihim:..............................................
2.tercihim:..............................................
3.tercihim:..............................................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
86
SOSYOMETRİ DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ
OKUL : ÖĞRETMEN : TARİH :
S E Ç E N L E R
SINIF :
ADI SOYADI
ADI SOYADI
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
S E Ç İ L E N L E R
15
1. Derecede Seçen
2. Derecede Seçen
3. Derecede Seçen
Hiç Seçmeyen
Toplam Puan
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
87
B-ROL DAĞITIM TEKNİĞİ
KULLANILIŞ AMACI: Kimdir Bu? Tekniği gibi öğrencilerin belirgin
özelliklerini dolaylı yolla ortaya çıkarmaya yarayan bir tekniktir. Bu teknik aracılığıyla
öğrenciler tanınmak istendiğinde, belli tiplerin tanınmasına yardımcı olacak bir oyun
seçilmektedir.
KİMLERE UYGULANIR:İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim
kademesindeki her birey için uygulanabilir.
UYGULANIŞI: Sınıf öğretmeni, Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Uzmanı
tarafından uygulanabilir.
Öğrencilere rol listesi dağıtılıyor. Bu rollere uygun düşen arkadaşlarının ad ve
soyadlarını, ilgili rolün karşısına yazmaları isteniyor.
Sınıf ya da gruba bu oyunun sahneye konulmasının düşünüldüğü söylenmekte ve
oyunda yer verilmiş oyuncuların kişilik özellikleri anlatılmakta ya da oyun öğrencilere
okunmaktadır. Öğrencilerden bu rollere uygun kişilerin seçilmesi istenmektedir.
Eğer imkan var ise bu rollerle ilgili yazı çoğaltılarak, yoksa bu rollerin adları
öğrencilere yazdırılarak onlara her rolü tanımlayan cümlenin ya da rolü temsil eden adın
önündeki boş yere bu rolleri en iyi yapabilecek öğrencilerin ad ve soyadlarının yazılması
söylenmektedir. Yazdıklarını kimseye söylememeleri ve göstermemeleri konusunda
öğrenciler uyarılmalıdır.
DEĞERLENDİRME VE YORUMLAMA: Uygulama sonunda toplanan yanıt
kağıdındaki adlar rol tekniği dağılım ve puan çizelgesine geçiriliyor.
Her öğrenciye ilişkin olarak elde edilen bilgiler, öğrencilerin olumlu ve olumsuz, kimi
kişilik özelliklerinin tanınmasına yardım etmektedir. Diğer bireyi tanıma teknik ve araçlarıyla
elde edilen verilerle desteklendiğinde bir çok amaçla kullanılabilmektedir.
Bu bilgiler ışığında öğrenciye, benliğinin güçlendirilmesi konusunda yardım etme
olanağı doğmaktadır. Ayrıca öğrencinin belli mesleklere hazırlayan programlardan birine
yönelmesini sağlamaktadır.
Yanıtların dağılımı ve puan çizelgesinin alt yanı, öğrenci sayısı; soruları gösteren
rakamlarda tanımlanan rol sayısı ile sınırlı tutulmaktadır. Bu sayılar değiştikçe, bu sütunların
sayısı da değişecektir.
Bu teknikle elde edilen bilgilerin gizli tutulmasına özen gösterilmelidir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
88
Sonuçların derinlemesine çözümlenmesi söz konusu olduğunda, uzmanın değerlendirilmesi
gereken bu uygulamayı, “genel çizgileriyle tanıma” amacıyla sınıf rehber öğretmeni de
yapabilmektedir
ROL TEKNİĞİ DAĞILIM VE PUAN ÇİZELGESİ
Öğrencinin Soruların Sıra Numaraları Ve Her Öğrenciye Uygun
Görülen Rollere İlişkin Çetele
Olumlu
Puan
Olumsuz
puan
Numarası
Adı ve soyadı
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
1. Kenan
2. Orhan
3. Sinan
4. Tamer
5. Mahmut
6. Volkan
7. Kübra
8. ..........
ROL LİSTESİ
1- Kral......................................................................................................................................
2- Kraliçe.................................................................................................................................
3- İyilik perisi..........................................................................................................................
4- Arabulucu............................................................................................................................
5- Neşelendirici.......................................................................................................................
6- Yalancı................................................................................................................................
7- İki yüzlü..............................................................................................................................
8- Kendini beğenmiş................................................................................................................
9- Ara bozucu..........................................................................................................................
10- Herkesi seven ve yardım etmek isteyen.............................................................................
11- Dürüst, güvenilir olan.........................................................................................................
12- Yalnız, kimseyle ilişkisi olmayan.......................................................................................
13- Zorba...................................................................................................................................
14- Oyun bozan, mızıkçı............................................................................................................
15- Güzel konuşan.....................................................................................................................
16-............................................................................................................................................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
89
C- KİMDİR BU TEKNİĞİ
KULLANILIŞ AMACI: Bu tekniğin amacı; öğrencilerden, kendilerinin ve
arkadaşlarının toplumsal gelişimlerine ilişkin bilgi almaktır.
Öğrencilerin, birbirlerini ve kendilerini nasıl gördüklerini, gerçekçi bir şekilde
değerlendirip değerlendirmediklerini ortaya çıkarmaktadır.
Başka bir deyişle, kişinin kendisini nasıl gördüğü, başkalarını nasıl gördüğü ve
başkalarının onu nasıl gördüğünü ortaya çıkarmaktadır.
KİMLERE UYGULANIR:İlköğretim 4-5-6-7-8. sınıflar ve ortaöğretim
kademesindeki bütün öğrencilere uygulanabilir.
UYGULANIŞI: Okul rehberlik programı dahilinde sınıf rehber öğretmenleri
tarafından her bir anket öğrencilere verilerek doldurmaları istenir. Öğrenciler yönergeyi
okuyarak ve öğretmenlerin önerileri doğrultusunda anketteki soruları cevaplarlar.
“Kimdir Bu?” tekniğinde öğrencilere herkesin gözlemine açık, olumlu ya da olumsuz
davranış özelliklerini içeren cümleler listesi verilmektedir. Öğrencilerden, durumları
tanımlanan bu özelliklere uygun arkadaşlarının adlarını yazmaları istenir.
DEĞERLENDİRME VE YORUMLAMA: “Kimdir Bu?” tekniğini
değerlendirilirken, değerlendirme formatına sınıfın isim listesi yazılır. Öğrenciler anket
formlarında hangi özellik için sınıftan hangi öğrenciyi işaretlemişse o öğrencinin belirtilen
tasvirle ilgili hanesine bir ( / ) işareti konulur. Kendim diye işaretlediği özellikler için de ( + )
işareti konulur.
Kimdir Bu? Tekniğinin uygulanması ile her öğrencinin temel kişilik özellikleri, kendi
arkadaşlarının gözlemlerinden yararlanılarak anlaşılmış olmaktadır. Ancak; bir kişinin
belirtilen özelliğine “temel kişilik özelliği” diyebilmek için o özelliği grup çoğunluğunun o
kişiye yakıştırmış olması gerekir.
Kişinin kendisine yakıştırdığı özellikler ile başkalarının ona yakıştırdığı özelliklerin
birbirini tuttuğu oranda kendini gerçekçi bir biçimde değerlendirdiği kanısına
varılabilmektedir.
İNSANLARIN HAKKIMIZDA SÖYLEDİĞİ OLUMSUZ
SÖZLERDEN ÇOK ŞEY ÖĞRENİRİZ; ÇÜNKÜBU SÖZLER
BİZİDÜŞÜNMEYE ZORLAR, OYSA GÜZEL SÖZLER, SADECE
MUTLU EDER.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
90
KİMDİR BU ?
___________________________________________________________________________
AÇIKLAMA :
Aşağıda sınıf arkadaşlarınızı tanımlama olasılığı bulunan sorular bulunmaktadır. Bu
soruları dikkatlice okuyunuz. Her soruyu sınıf arkadaşlarınızdan kimi – kimileri
tanımlıyor. Yada kimi hatırlatıyorsa o sorunun karşısına arkadaşınızın ismini ve soy ismini
yazınız. Eğer soru sizi tanımlıyorsa karşısına kendi isim ve soy isminizi yazın. Soru
kimseyi tanımlamıyorsa boş bırakabilirsiniz. Cevapları kimseye göstermeyiniz. Cevapları
yazmak için yeteri kadar zaman verilecektir lütfen acele etmeyiniz....
TEŞEKKÜR EDERİZ...
___________________________________________________________________________
SORULAR:
1- En çok sevilen kimdir?............................................................................................................
2- Hiç sevilmeyen kimdir? .........................................................................................................
3- Her zaman herkese yardım etmek isteyen kimdir? ................................................................
4- Bencil olan,kimseye yardım etmek istemeyen kimdir? .........................................................
5- Sürekli olarak arkadaşlarıyla birlikte olmaktan hoşlanan kimdir? .........................................
6- Yalnızlıktan hoşlanan kimdir? ...............................................................................................
7- Arkadaşlarınıza sürekli olarak kibar ve nazik davranan kimdir? ...........................................
8- Arkadaşlarınıza sürekli olarak kaba davranan kimdir? ..........................................................
9- Başkalarına saygılı davranan (düşüncelerine,sırasına,hakkına) kimdir? ...............................
10- Kendi düşüncesine saygı gösterilmesini isteyen kimdir? ......................................................
11- Her zaman temiz ve düzenli olan kimdir? .............................................................................
12- Her zaman temiz ve düzenli olmayan kimdir? .......................................................................
13- Sevgiye her zaman sevgiyle karşılık veren kimdir? ...............................................................
14- Karşılıklı sevgiye değer vermeyen kimdir? ...........................................................................
15- Başkalarıyla iyi geçinen kimdir? ............................................................................................
16- Başkalarıyla sık sık kavga eden kimdir? ................................................................................
17- Şakadan espriden hoşlanan kimdir? .......................................................................................
18- Şakadan espriden hoşlanmayan,devamlı alınan kimdir? .......................................................
19- Arkadaşlarının durumunu hoşgörü ile karşılayan kimdir? .....................................................
20- Arkadaşlarının durumu ile alay etmekten hoşlanan kimdir? ..................................................
21- Sözünden,konuşmasından ve sohbetinden hoşlanılan kimdir? ..............................................
22- Sürekli boş konuşup,gevezelik eden kimdir? .........................................................................
23- Her zaman görgülü davranan kimdir? ....................................................................................
24- Görgüsüz davranışlarıyla dikkati çeken kimdir? ....................................................................
25- Özürlülere karşı anlayışlı ve nazik davranan kimdir? ............................................................
26- Özürlülere karşı alaycı ve kaba davranan kimdir? .................................................................
27- Anlatılanları anlamakta güçlük çeken kimdir? ......................................................................
28- Zekice buluşlar yapan kimdir? ...............................................................................................
29- Bağımsız ve serbest davranan kimdir? ...................................................................................
30-Her zaman başkalarının istek ve önerilerine boyun eğen kimdir? .........................................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
91
KİMDİR BU TESTİ DEĞERLENDİRME TABLOSU
ÖZELLİKLER ( SORULAR)
ADI SOYADI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
SEÇME SAYISI
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
92
4-ETKİLEŞİME DAYALI TEKNİKLER
A- GÖRÜŞME (MÜLAKAT)
TANIM:
Görüşme,yüz yüze gelen iki veya daha fazla kişinin,belli bir amaçla sözel ve sözel
olmayan iletişim araç ve tekniklerini kullanmak suretiyle yaptıkları bir etkileşmedir.
KULLANILIŞ AMACI :Diğer rehberlik teknikleri ile toplanan bilgi bireyin
dışında dolaylı olarak birey hakkında bilgi toplamaktır. Görüşme tekniği ile bireyin kendisi
hakkındaki bilgiler yine kendisinden sözlü olarak alınması amaçlanır veya bir başkası
hakkında bilgi alırken bilgi veren kişi ile bilgi alan kişinin yüz yüze bir ilişki kurması yoluyla
daha etkili bilgi toplanabilir.Gözlenmeyen tutum ve davranışları konusunda kişiden,sözel
bilgiler alınmak istenmektedir.Bu hizmette ya da kuruluşta görevlendirileceklerin seçimi için
yapılan görüşmeler,büyük bir amaca yöneliktir.
NERELERDE KULLANILIR:
1. Araştırma ve değerlendirme etkinliklerinde.
2. Bireyin problemleri hakkında bireyle veya aile ile tartışırken.
3. Öğretmen ve veli ile görüşülürken.
4. Ev ziyaretleri yapılırken.
5. Ölçek,form gibi çeşitli araçları doldururken.
GÖRÜŞME YAPARKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ.
1. Görüşmeyi psikolojik danışmayla karıştırmamak gerekir. Çünkü görüşmede
kurulan ilişki psikolojik ve terapötik bilgi toplama ilişkisidir. Fakat görüşme
sonuçları psikolojik danışmada kullanılabilir.
2. Her görüşme için mutlaka önceden bir hazırlığın yapılması,amacın belirlenmesi ve
hangi konularda bilgi toplanacağının kararlaştırılması yani görüşme konusunun
belirlenmesi gerekir.
3. Görüşmede amaç bilgi toplamak olsa bile bireyle kurulan ilişki karşılıklı saygıya
dayalı özel bir ilişki niteliğinde olmalıdır.
4. Görüşmede sadece bazı soruların sorulup, cevapların alındığı bir süreç olarak
düşünülmemeli,bireyin duygularını da rahatça ifade edebilmesine ortam
hazırlanmalıdır. Görüşmeyi yapan kişi görüşülen kişinin görüş ve
duygularını,düşüncelerini yerme ve eleştirme gibi bir hakka sahip olmadığını
kesinlikle aklından çıkarmamalıdır.
5. Görüşme sonuçlarının o anda kaydedilmesi gerekmektedir. Bu amaçlı önceden bir
form da hazırlanabilir. Düz bir kağıda da kaydedilebilir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
93
GÖRÜŞME FORMU
Görüşülenin Adı soyadı :...............................................................................
Görüşme Tarihi :...............................................................................
Görüşme Saati :...............................................................................
Görüşülenin Doğum Yeri ve Tarihi :...............................................................................
Öğrenim Durumu :...............................................................................
Adresi :...............................................................................
......................................................................................................................................................
.....
Geliş Nedeni :...............................................................................
Kim yada Hangi Kurumca Gönderildiği :...............................................................................
Baba adı, yaşı, öz mü, üvey mi olduğu :...............................................................................
Babanın öğrenimi :...............................................................................
Babanın işi ve adresi :...............................................................................
......................................................................................................................................................
.....
Anne babanın akrabalık derecesi :...............................................................................
Kardeş sayısı ve yaşları :...............................................................................
Kardeşlerin sağlık ve ruhsal durumları :...............................................................................
Ailede bulunan başka kişiler :...............................................................................
Görüşmenin özeti :...............................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Görüşmenin çözümlenmesi (Analizi) :...............................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Bulgular :...............................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Karar :...............................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Gelecek görüşme için plan ve görüşme tarihi :.............................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
...............
Görüşenin Adı Soyadı :...........................................................
Ünvanı :...........................................................
İmza :...........................................................
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
94
B-EV ZİYARETLERİ
Çocukların sağlıklı gelişimlerine katkı ve çoğunlukla sorunların nedenleri üzerinde
bilgi toplama amacıyla öğretmenlerin,çocuk gelişimi,rehberlik ve sosyal hizmet
uzmanlarının,çocukları ile ilgili olarak ana ve babalarla yaptıkları görüşmelerdir.
Ev ziyaretleri öğrencinin aile ortamı hakkında bilgi toplamak böylece onu daha iyi
tanıyarak onun kendi kendini tanımasına yardımcı olmak amacıyla yapılır.Bu amacın yanı sıra
okul-aile işbirliğini kolaylaştırır.
Ev ziyaretlerinde genellikle evin fiziksel durumu,çocuğun çalışma
olanakları ve koşulları,ana ve babanın çocuğa ve çalışmasına ne ölçüde yardımda
bulunabileceği,ailenin okula ve okulda verilen hizmetlere karşı nasıl bir tutum
ve anlayış içinde olduğu,çocukları ile ilgili olarak ailenin genel tutumu gibi
konularda bilgi toplanmalıdır.
Ev ziyaretleri yapılırken ayrıca şu ilke ve anlayışların benimsenmesi uygun olur:
1. Okullarda yöneticiler öğrencilere psikolojik yardım yapmada ev ziyaretlerinin
önemini kabul etmeli;bu amaçla uzman ve öğretmenleri teşvik etmeli;onlara zaman ve
hazırlanma kolaylıkları sağlanmalı;ailelerin bu ziyaretlere istekli hale gelmesi için çaba
göstermelidir.
2. Ev ziyaretleri,ziyaret öncesinde mutlaka planlanmalı;aile ile ilişki kurulmalı ve
randevu alınmalıdır.Ziyaret konusunda çocuğa da bilgi verilmelidir.
3. Ev ziyaretlerinde hangi konularda ne tür bilgilerin toplanacağı,gerekirse tüm
ziyaretler için geçerli olmak üzere belirlenmeli;bu bilgiler anket,soru listesi,işaretleme
listesi,derecelendirme ölçeği gibi çeşitli görüşme ve gözlem formları biçiminde
düzenlenmelidir.
4. Her ziyaret sonunda,toplam bilgiler yukarıda sözü edilen formlar üzerinde mutlaka
yazılı hale getirilmelidir.Bazı bilgiler ziyaret sırasında hemen yazılabilir;bazı bilgilerin
ziyaret sırasında yazılması sakıncalı olabilir.Kuşkusuz hangi bilgilerin ziyaret
sırasında,hangilerinin mutlaka ziyaretin sonunda yazılması gerektiği ziyareti yapan kişinin
takdirine ve bu konudaki tecrübesine bırakılmalıdır.
5. Ziyarete gitmeden önce,olanaklar ölçüsünde,çocuk ve aile hakkında bilgi
edinmelidir.
6. Ziyaretin başlangıcında çocuğun da hazır bulunması sağlanmalıdır.Bu,karşılıklı
konuşma ve ilişkiyi kolaylaştırır.
7. Ziyaret sırasında çocuk ve aile kesinlikle eleştirilmemeli;çocuk hakkında daha çok
olumlu ifadelere yer verilmeli;özelikle çocuğu başka çocuklarla karşılaştıran ifadelerden
kaçınmalıdır.Aynı şekilde,ziyarette okul ve diğer öğretmenlerin eleştirilmesine de fırsat
verilmemelidir.
8. Ev ziyaretleri,planlı olmakla birlikte,pek formal ya da resmi bir hava içinde
sürdürülmemeli;telaşlı ve aceleci olmamalı;özellikle ziyaretin başlangıcında ve sonunda
karşılıklı sevgi,saygı ve nezaket kurallarına uygun davranılmalıdır.
9. Ziyarete randevu verilen saatte gidilmeli ve ziyaret süresinin bir saati aşmamasına
dikkat edilmelidir.
10. Ev ziyaretleri,resmi olmaktan ziyade,kişisel dostluk ve nezaket esası üzerine
kurulmalıdır.Ziyarette elde edilen olgu ve konular,ziyaretten hemen sonra kaydedilmelidir
hafızaya bırakılmamalıdır.
11. Öğretmen veya danışman,ev ziyaretlerinde başka ailelerin çocukları hakkında ağzını
sıkı tutmalıdır.Öğretmen ya da danışman,konuşmaktan daha çok,iyi bir dinleyici
olmalıdır.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
95
C- PSİKODRAMA
Hastanın kendi sorunlarına bir izleyici guruba, başka hastalar ve terapistlerin önünde
olabildiğince içten dramatize etmelerine dayanan grup terapisi tekniğidir. İlk kez 1920’lerde
Jacop Levi MORENO tarafından uygulanmıştır.
Tanı (teşhis)dan çok sağaltım (tedavi) tekniğidir. Ancak bu alanda yetişmiş uzmanlar
uygulayabilir. Tedavi eden kimse ve hasta rollerini dramatik bir ortam içerisinde oynarlar.
Zaman zaman da bir başkası tarafından rolün oynanmasına yardım edilir.
Psikodrama da bir yönetici danışman veya terapist ile grubu oluşturan danışanlar yada
izleyiciler vardır. Danışanlardan biri kendi isteğiyle grup karşısında kendi problemiyle ilgili
rolünü oynar. Rol oynanırken ortamda gerekli düzenlemeler yapılır ve grubun bazı üyeleri
oynanmakta olan rolün gerektirdiği diğer rolleri alır, ancak baş oyuncu problemini oynamak
üzere ortaya çıkan oyuncudur. Ortam tamamen özel olarak seçilmiş bir oda içinde duygusal
ve psikolojik ilişkilerin kurulmasına uygun bir terapi tekniğidir.
Psikodrama: Kuram ve teknikler grubu:
Moreno için psikodrama bir yaşam biçimiydi. Terapötik bir amaçla kullanılan bir sürü
yapılandırılmış teknikler topluluğu değildi. Onun yaklaşımı yalnızca bir kişilik ve davranış
kuramına değil, aynı zamanda “hayata yeni bir bakış olarak değerlendirilebilecek bazı felsefi
temellere oturtulmuş”
Psikodrama ya her türlü kuramsal çerçeve içerisinde kullanılabilecek bir seri iyi
işlenmiş ve esnek teknikler dizisi olarak bakılır. Örneğin, hareket ve “şimdi ve burada”
üzerine yaptığı uygulama psikodramanın özellikle Gestaltçı bir çerçeve içinde kullanılmasını
uygun kılmaktadır. Baş rol oyuncusu olan kişi birbiri ardına oluşan duygusal durumların
farkına varıp yaşantısındaki “bitmemiş işleri” psikodrama aracılığıyla çözümleyip
bütünleşebilir.
Psikodrama zamanı ve mekanı aşma açısından sınırsız olanakları ile psikoanalitik
çerçeve içinde de kullanılmaya uygundur. Aşağıda örnekte görülebileceği gibi kişinin
içselleştirilmiş ebeveyn değerlerine tutumlarına karşı içgörü kazandırılabilir. Ayrıca
transferanslarıyla da uğraşmak mümkündür.
Ethel 45 yaşlarında başarılı bir iş kadınıydı. Bir seansta en yakın arkadaşına karşı
beslediği ikili duygularını paylaşıyordu. Ethel’in bu arkadaşı kendi yaşlarında ancak bir
baston yardımıyla ve zorlukla yürüyebilen bir kadındı. Ethel “bazen beni manipüle ediyor ve
hizmetçi gibi kullanıyormuş duygusuna kapılıyorum. Onu her yere ben götürmek zorundayım.
Alışverişini ben yapıyorum, diğer ufak tefek işlerini hep ben görüyorum. Allah kahretsin!
Aslında bu işlerin yarısını kendi yapabilir. Ona “çek git” dediğim zaman da öylesine kötü
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
96
oluyor ve mahzunlaşıyor ki dayanamıyorum bu sefer de “peki peki” diyorum. Bunları
yapıyorum çünkü aslında onu çok seviyorum” dedi.
Benim önerimle gruptan bir üye, Ethel’in arkadaşı rolünü oynadı. Oyun sırasında
Ethel’in arkadaşının onu nasıl kullandığı, hem hoş hem de açık bir şekilde ortaya çıkmıştı.
“kendi kendine konuşmak” ve dublör tekniklerini kullanarak Ethel’in arkadaşının
manipülasyonlarına karşı yaşadığı duygusal tepkilerin doğası araştırıldı. Belli bir noktaya
geldiğimizde Ethel, “kendimi şu anda küçükken anneme karşı geldiğim zamanlardaki gibi
hissediyorum. Ben ona bu şekilde davrandığımda, o bana hiçbir ceza vermez tehdit etmezdi.
Sadece “kalpten giderdi” son kırk yıldır da, hep ‘kalpten gidiyor’. Şimdi 79 yaşında.” dedi.
Bunun üzerine bir grup üyesi, Ethel’in annesini oynamak için gönüllü oldu. Ethel ve
annesi arasında canlı bir konuşma geçti. Bu etkileşim sırasında Ethel bu tür manipülasyonlar
ve ‘kalp krizleri’nin kendisine neler yaşattığını annesine açıkça söyledi. Daha sonra
arkadaşına dönerek şefkatli ama kesin sözlerle aralarındaki arkadaşlığın daha sağlam
olabilmesi için bazı kurallar önerdi. Grup davranışı destekledi. Bir sonraki seansta o gün eve
gittiğinde arkadaşına telefon ettiğini ve psikodramadaki prova ettiği bu yeni davranış biçimini
denediğini söyledi.
Psikodrama teknikleri öğrenme kuramcıları tarafından ve davranışçı terapistler
tarafından kullanılır.
Marcia kırk yaşlarında havalı, çekici bir kadındı. Bir gün grup odasına çok tedirgin
olarak girdi. Kendi arabasını park etmeye çalışırken yaşlı bir kadın, daha büyük bir arabayla
ona arkadan çarpmıştı. Marcia kızmış, rahatsız olmuş ama kadını üzmekten korktuğu için bir
şeyler söylemeden oradan uzaklaşmıştı.
Ancak bu kez, grubunda yardımıyla Marcia kadınla konuşup kızgınlığını ve sıkıntısını
ifade etmiş ve grupta herkes hoşça vakit geçirmişti. Birkaç ay sonra bir gün Marcia, bu kez de
kahkahalarla gülerek guruba geldi ve “Eh, buna inanamayacaksınız ama ben biraz önce gene
Murray Caddesindeydim. Ve arabamı aynı yere park etmeye çalışıyordum ve ... Bingo! Bir
kadın aynı şekilde, arabama arkadan vurdu. Kadının aynı teyze olup olmadığını bilmiyorum
ama umurumda değildi. Bir saniye kadar gaza basıp çekip gitmeyi düşündüysem de, ‘Anasını
satayım’ dedim. Kadının arasının hemen yanına, ikili park yaparak arabadan indim ve yanına
gittim. Artık gerisini siz tahmin edin. Verdim veriştirdim. O anda kendimle gururlanıyordum.
Tam dönüp gitmeye hazırlanıyordum ki, kadın penceresinden başını uzatıp yüzünde mahcup
bir ifadeyle, “ Evladım ne söyledin? Kusura bakma ben sağırım, hiçbir şey duymam” demez
mi! ...”
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
97
Psikodramanın uygulanması sürecindeki araçlar şunlardır:
1-) Sahne
2-) Psikodrama Yöneticisi (Direktör)
3-) Asıl Oyun Kurucusu (Protogonist)
4-) Yardımcı Benler
5-) Grup
6-) Çeşitli Psikodrama Teknikleri
1-) SAHNE: Bunun için önemli özel bir koşul aranmaz. Psikodramanın yapıldığı her
yer kendiliğinden sahne olabilir. Grubun yerleştiği yerden artakalan ve sorunun
dramalaştırılarak ortaya konabilmesini sağlayan bir alanın bulunması yeterlidir.
Çok küçük yerler, oyuncuların hareketlerini kısıtlar. Çok büyük yerler de grup
duygusunun oluşmasını engeller.
2-) PSİKODRAMA YÖNETİCİSİ (Direktör):
Psikodramayı uygulayan kişidir. Yönetici her oturumun gerçekleşmesi ve gidişinden
sorumludur. Bir yandan çoğunlukla edilgen ve tutuk olan grup üyelerinin oyun içinde “etkin
olabilme yeteneğini kazanması” gibi bir değişiklik yapmak, diğer yandan da daha oyunun
devam sırasında protogonistin ve grup üyelerinin tedavi gereksinimlerine göre oyuna yön
vermek görevi vardır.
Bütün grubu ve grubun ilgilendiği oyuncuyu hazırlayıp harekete geçirdikten sonra
kendisi geriye çekilir. Tümüyle protogonistin davranışlarını izlemeye çalışır. Onun hiçbir
sözünü, duygusal değişimini tavır ve hareketlerini gözden kaçırmamaya çalışır.
3-) ASIL OYUN KURUCUSU: (Protogonist)
Protogonist canlandırdığı olayı önceden planlayıp provasını yapmaz oyunu tamamen
hazırlıksız içinden geldiği gibi oynar. O burada, geçmişte ve şimdi kendi öz yaşamını gelecek
için beklentilerini oynar. Sözlerle dile getirmeyeceği yaşantısını yaşayarak dile getirir.
Psikodramanın tedavi yönünden etkili olabilmesi protogonistin dikey bir geriye gidişle
canlandırmak istediği olaya girebilmesine tümüyle onu içtenlikle yaşmaya çalışmasına
bağlıdır.
4-) YARDIMCI BENLER:
Dramaya katılan herkes (baş rol oyuncusu dışında) yardımcı ben adını alır. Özellikle
psikodrama eğitimi görüş kişilerin olması önerilir. Görevleri üç şekilde özetlenebilir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
98
a-) Protogonistin o anda bulunmayan yada hayalinde canlandırdığı kişiyi temsil
ederler zaman zaman protogonistin kendisini de oynarlar, o zaman yardımcı egodurlar.
b-) Terapist ile protogonist arasında aracıdırlar. Her iki taraftan gelen yönlendirmelere
göre davranmaya dikkat ederler.
c-) Protogoniste kişiler arası ilişkilerini şekillenmiş olarak görme ve onları inceleyip
değerlendirme olanağı sağlarlar.
5-) GRUP:
Moreno psikodrama ile grup tedavisini grup içinde, grup aracılığıyla ve grup için
gerçekleştirmiş olmaktadır. Bir psikodramada üye sayısı 6 ile 9 arasındadır. Daha az sayıda
olursa protogonist ve yardımcılarında hoş olmayan duyguların uyanmasına neden olur. Çok
büyük gruplar ise bir taraftan protogoniste yönelmek diğer taraftan grup bireylerindeki
değişikleri ve grup dinamiğini gözden kaçırmamak güçlüğü doğar.
Yaş, cinsiyet, kişilik yapısı, yetenek hastalık yönünden heterojen olması tercih edilir.
Bazı durumlarda homojen gruplar daha çok istenir. Bu tür gruplara eş grupları, alkolikler,
ana-baba grupları örnektir.
Grupta en önemli koşullardan birisi de güven ve ciddiye alınma, ilgi alışverişidir.
6-) PSİKODRAMADRAMA TEKNİKLERİ:
Psikodramayı oluşturan önemli unsurlardır. Bunlardan rol değişimi, kendi kendine
konuşma en önemlileridir.
a-) Kendi Kendine Konuşma: Drama sırasında başrol oyuncusundan yada dramanın
herhangi bir üyesinden kendi kendine konuşması duygu ve düşüncelerini söze dökmesi
istenir. Örneğin kendisini çocukluk ergenlik yada yetişkinlik dönemindeki güvenli bir yerde
hayal etmesi oraya sığınması söylenir. Bazen de sürdüğü etkileşim kesilir kendi kendine
konuşması istenir.
b-) Rol Değişimi: Rol değişimi psikodramada iki başrol oyuncusunun birbirlerinin
kimliklerini yüklenerek rol değiştirdikleri tekniktir. Bu işlem kısa olabilir yada birkaç dakika
sürebilir.
Rol değişimi yardımcı benin kendi rolüne ısınmasını sağlar. Bu amaçla başrol
oyuncusundan bir süre yardımcı egonun rolünü oynaması istenir. Diğer yandan da üyenin
kendi duygularıyla bütünleşmesini sağlar.
Başrol oyuncusu (Protogonist): (Eşine) On beş yıllık evlilik hayatımızda bana bir kez
bile güvenmedin.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
99
Direktör (Yönetici): Lütfen rolünüzü değiştirin.
Başrol oyuncusu: (Eşinin rolünü oynayarak) Sen de bana hiç güvenmedin. Çok
kıskanç bir kocasın.
Direktör: Rolünüzü değiştirin.
Başrol oyuncusu: Ne bileyim... Galiba söylediğin doğru.
Rol değişimi bireyin bir başkasını yerine geçmesinin nasıl bir şey olduğunu
anlamasına dünyayı bir başkasının gözüyle görmesini sağlar.
Psikodrama Oturumunun Üç Aşaması:
1-) Isınma 2-) Oyun (Dram) 3-) Grup Görüşmesi
1-) Isınma: Isınma alıştırmalarının amaçları grup üyelerinin harekete hazırlanmasını
sağlar. Kısa zamanda duygularıyla ilişkiye geçebilmelerinde yardımcı olur. En baştaki o
rahatsızlık verici sessizliği ve sıkıntıyı ortadan kaldırır. Grup dayanışmasının çabucak
kurulmasına ve başrol oyuncusunun seçilmesine yardımcı olur.
2-) Oyun (Dram): Başrol oyuncusunun ihtiyaçları katılanların kendiliğinden likleri
direktörün (yönetici) bilgisi ve hayal gücü doğrultusunda drama her yöne gidebilir. Bazı
psikodinamik sahneler etkili ve dokunaklıdır. Diğerleri ise yavaş ve sıkıcı olabilir.
Katılanların etkilenme ve duygusallık düzeyi ise başrol oyuncusunun sağladığı yararın bir
ölçütü değildir. Bir psikodrama seansı bazen ilgi çekici görünmese ve yavaş olsa bile başrol
oyuncusunun iç dünyasına, düşünce ve davranışlarına doğru yaptığı önemli bir araştırma
yolculuğu olabilir.
3-) Grup Görüşmesi (Paylaşma Aşaması): Her insanın hayatı kendine özgü ve tektir.
Ancak duygular evrenseldir. Başrol oyuncusu kendi hayatının dramını yaşarken seyirciler
arasında kimse aynı olayları ve duyguları yaşayamaz. Ama aşağı yukarı herkes onun ızdırabı,
üzüntüsü, kızgınlığı ve mutluluğunun titreşimini alırlar. Benzer duygular içine girerler. Drama
sırasında üzerinde durulan olaylar ne olursa olsun hem seyircilerde hem de yardımcı egoda
bazı duygular uyanır. Grup üyelerinden, dramanın bitiminde bu duygu anıları hem
birbirleriyle hem de başrol oyuncusu ve yardımcı ego ile paylaşmaları istenir.
BURAYA HERKES MUTLULUK GETİRDİ.
BAZILARI GELDİKLERİNDE, BAZILARI GİTTİKLERİNDE
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
100
D-SOSYODRAMA
Sosyodrama bir grup bireyin bir sosyal problemle ilgili bazı rolleri paylaşarak
izleyiciler karşısında gerçek hayatta olduğu gibi oynamalarıdır.Sosyodrama da her birey
kendini değil,seçilen sosyal problemin içinde bir başkasının rolünü oynar.İşte,psikodrama ile
sosyodrama arasındaki önemli farklardan biri bireyin kendini ya da bir başkasını oynaması
noktasında toplanmaktadır.
Konular:Bireylerin toplumsal yönden gelişmelerini sağlamak ve sosyal ilişkilerde
karşılaştıkları çeşitli sorunları gidermek amacı ile bir iş arama,yeni bir gruba katılma,bir
arkadaş grubu olarak bir konuda karar verme,birlikte dışarıda yemek yeme,anne babanın sınıf
ziyaretleri,geziye çıkan öğrenci grubu,ders yılı içinde sınıfa katılan öğrenci,öğretmenin
hastalanması,doktora giden öğrenci .... gibi konular olabilir.
Toplumsal oyun düzenlenirken,izlenecek adımlar;
1. Oyun hazırlanıyor,konu ve roller belirleniyor.
2. Oyuncular seçiliyor.
3. Sahne hazırlanıyor.
4. Gözlemciler belirleniyor.
5. Oyun oynanıyor.
6. Oynanan oyunun tartışması yapılıyor.
7. Oyun değerlendiriliyor.
KULLANILIŞ AMACI: Bu teknik toplumsal çatışmaları çözümünde; kişilerin,
kendilerinin ve başkalarının değer yargılarını tanımalarında;ortak bir sorun üzerinde çalışma
gibi toplumsal beceri ve davranışların geliştirilmesinde ayrıca bütün bunlar seçilen sosyal
konu ya da problemle ilgili olarak bireylerin yeni sosyal davranışlar ve anlayışlar
kazanmalarına yardımcı olur.
Sosyodrama tekniği okullarda okul rehberlik uzmanı;hastane ve kliniklerde de ruh
bilimci ve ruh hekimi kullanabilir ayrıca okullarda öğretmenler tarafından kolaylıkla
uygulanabilir.
Sınıf rehber öğretmeni,özellikle de rehberlik uzmanı,belirli bir kişiyle ilgili olmayan
sorunların temsili aracılığıyla,okul çalışmalarında öğrencilerin duydukları gereksinimleri ve
her türlü konulardaki düşüncelerini öğrenebilmektedirler.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
101
E- OYUN TERAPİSİ
KULLANILIŞ AMACI:Çocukların çeşitli araç-gereç ve oyuncaklarla oynarken
onların kendi kendilerine kurdukları oyun düzeninden,oyuncakları kullanma biçiminden ve
oyuncaklarla kendi aralarında kurdukları ilişkilerden onların duyguları,temel
ihtiyaçları,tepkileri,sevgi ve nefretleri,saldırganlıkları ve benzeri davranışlar hakkında fikir
edinilebilir.
KİMLERE UYGULANIR:İlköğretimin birinci basamağındaki çocuklara
uygulanabilir.
Oyun nedir:Lazarus’a göre oyun kendiliğinden ortaya çıkan,hedefi olmayan,mutluluk
getiren serbest bir aktivitedir.
Oyunun işlevleri:sosyalleştirme,rol kazandırma,rahatlatma.
Sosyalleştirme:Çocuğun içinde bulunduğu toplumun kurallarına uygun hareket
etmesini sağlar.
Rol kazandırma:Geleceğe yönelik rollere hazırlık yapmasını sağlar.
Rahatlatma:Çocuk öfkesini,sevincini,üzüntüsünü oyun oynayarak dile getirir ve
rahatlar.
OYUNUN ÖZELLİKLERİ
a) Oyun kendiliğinden ortaya çıkar ve doğaldır.Mutluluk ve rahatlık verir.terapist sadece
ortamı hazırlar.
b) Sinir,kas ve zihin organizasyonunu sağlar.
c) Oyunla deneyimler tekrarlanır,yeni şeyler denenir ve keşfedilir.
d) Oyunda zaman ve mekan sınırı vardır.Bu durum çocukta zaman ve mekan
kavramlarının gelişmesini sağlar.
e) Oyun çocuğun iç dünyasını yansıtır.çocuğun iç dünyasını dış dünyası ile birleştirmeye
tardım eder.
f) Oyun aşamalıdır. Bireyin gelişimindeki aşamalar oyuna da yansır.
GRUP SÜRECİNİN İYİLEŞTİRİCİ ETKİLERİ
1) Birey demokratik tutumları daha kısa sürede edinir.
2) Benlik algısı,özgüven ve saygıyı artırıcı etkisi vardır.
3) Sağlıklı bir grup oluştuğunda pozitif enerji yayılması mümkündür sınıf ortamının
iyileştirici etkisi buradan kaynaklanır.
GRUBU OLUŞTURURKEN DİKKAT EDİLMESİGERKEN HUSUSLAR
a) Çocuklar oyun arkadaşlarını kendileri seçmelidir.
b) Çocuklar sağlıklı tercihler yapamazlar.terapistler ilkeler koyarlar ve bu ilkelere uygun
bireyler gruba alınır.
c) Grupta dengelemeye önem verilmelidir. Örneğin bağımlı bir çocuğu özerk bir çocukla
dengelemek mümkündür.
d) Oyunla terapide yavaş yavaş grubun sayı sı artırılır.
e) Nötürölize eden çocuklar gruba alınmamalıdır. Grubun iyileştirici etkisini azaltır.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
102
f) Oyunla terapi 3-5 kişilik gruplarla yapılmalıdır. Grup sayısı artınca alt gruplar oluşur.
Bu durumda grupta negatif enerji meydana gelir.
g) Çocukların yaşıt olması gerekir. Azami yaş farkı bir yaş civarıdır.
h) Her iki cinsiyetin karma olduğu gruplar daha sağlıklıdır.
i) Grup oluşturulurken çocuğun ebeveynleri ile ilişki kurulmalı çocuk hakkında bilgi
edinilmelidir.
1-GRUBA ALINMASI UYGUN OLAN ÇOCUKLAR
1) İçe dönük çocuklar:İçedönük çocuklar bir süre çekingen kaldıktan sonra
kendiliğinden açılmaya başlayacaktır.
2) Sosyal gelişimini tamamlamamış çocuklar:Oyun sayesinde çocuğun gelişimi
hızlanacak paylaşmayı öğrenecektir.
3) Fobik reaksiyonun olan çocuklar:Birtakım korkuları vardır.çocuk oyun
ortamında korkularını yener. Oyunun ve grubun tedavi edici etkileri vardır.
4) ilişki bozukluğu olan çocuklar:Yaşıtlarıyla,yetişkinlerle,hayvanlarla iyi iletişim
kuramayan çocuklardır. Bu çocuklar gruptan aldığı geri bildirimlere göre yapmaması
gereken davranışları öğrenir.
5) Yapmacık davranan çocuklar:Sürekli kendini denetleyen terapiste sürekli iyi
görünmeye çalışan ve grupta sürekli maske takan çocuklardır.çocuklar bu duruma
kültürün ve eğitimin etkisiyle gelir. Oyun ortamı doğal bir ortam olduğu için bu
çocuklarda bir süre sonra doğal davranmaya başlarlar
6) Alışkanlık bozukluğu olan çocuklar:Tırnak yeme,parmak emme vb. bu
durumun arkasında engellenmişlik vardır. Oyun grubu içinde özerk bir ortam oluşur ve
olumsuzluklar kendiliğinden ortadan kalkar.
2-GURBA ALINMASI SAKINCALI OLAN ÇOCUKLAR
1) Aralarında rekabet olan çocuklar:Bu tür çocuklar gruptakileri rakip olarak görür ve
saldırgan olurlar bu da grup yapısını bozar. Zaten gruptaki bireyler bu üyeden şikayetçi
olur.
2) Sosyopatik çocuklar:Sosyal yönden gelişmemiştirler. Aşırı sosyal görünmelerine
rağmen gerçekte öyle değildirler.bu tür çocuklar ödünleme savunma mekanizmasını
yoğun kullandıkları için uyumsuzluk doğar.
3) Çalma davranışı olan çocuklar:Doğasında intikam ve zarar verme eğilimi varsa bu
durum gruba da yansır. Çocuklar eşyalarının başkaları tarafından gasp edilmesinden
hoşlanmazlar.saldırgan davranışın direkt şahsa yönelmesi daha az tehlikelidir.
Saldırganlığın eşyaya yönelmesi daha zararlıdır.
4) Travma reaksiyonu olan çocuklar:Deprem,sel,yakın akraba ölümü gibi olayların
etkisinden kurtulmadan çocuklar gruba alınmamalıdır. Bu tür çocuklara önce bireysel
terapi yapılmalıdır. Bu tür olayların etkisi uzun sürer. Bu nedenle gruba uyum
sağlayamazlar. Çünkü travmanın etkisi henüz bilinçten atılmış değildir.
OYUN TERAPİSİNDEKİ SINIRLAMALAR
1) Durumsal sınırlamalar:Terapi odasının donanımı ile ilgilidir. Çocuğa zarar verecek
nesnelerin ortadan kaldırılması oyun odasının çekiciliğini artırır.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
103
2) Zaman sınırlaması: Çocuk zamanın az ya da uzun tutulmasına direnç gösterir.oyun
süresi 50 dakikayı geçmemelidir. Sürenin uzun olması bıkkınlığa kısa olması da isteklerin
doyurulamamasına neden olur. Bu durum gerginliğe neden olur.
3) Oyuncakları odadan götürme: Kesinlikle müsaade edilmemelidir. Çocuk oyun
odasını evde oluşturduğunda oyun terapi odasının cazibesi azalır ve motivasyonu engeller.
Çocukların kırık oyuncakları da evlerine götürmelerine izin verilmemeli. Böyle bir durum
oyuncakları kırma eğilimine neden olur.
4) Kırıp dökme:Çocukların saldırgan eğilimleri olabilir ve onu dışarı yansıtma gibi bir
eğilim içine girebilirler.Burada zarar verme eğilimi vardır.Terapi odasındaki materyallerin
amaç dışı kullanımına izin verilmemeli.
5) Terapiste yöneltilen fiziksel saldırılar:Çocuk öfkeli olduğu zaman evde nasıl hareket
ediyorsa oyun odasında da öyle hareket edebilir.
6) Çocuklar arasındaki fiziksel kavga:Bazen çocuklar arasında çatışma
çıkabilir.Öncelikle çocuğu bu duruma sevk eden nedenleri belirliyoruz ve bunu
arkadaşlarına yansıtmasına gerek kalmadan müdahale ediyoruz.Yapabileceklerimiz
arasında ortamı değiştirme , dikkatlerini başka yöne çekme , empati yapmalarını sağlama
gelebilir.Öğüt vermekten kaçınmalıyız çünkü bu iletişimi engelliyor.Bu da çocuğun
kendini suçlu hissetmesine neden oluyor.
SINIRLAMALARDA İLKELER
1)Gücenme yaratmamak
2)Cezalandırmamak
3)Duygu ve ihtiyaçlara duyarlılık
4)Duyguları ifadeye teşvik etme
5)Özsaygı ile çatışma
6)Uygun dil kullanımı
1) Gücenme Yaratmamak:Beden ve sözel durumumuzla küskünlük yaratmamak.
2) Cezalandırmamak:Sınırlarımız cezalandırıcı olmamalı.Çocuk olumsuz davrandığı
takdirde kendisi ve arkadaşlarının üzerindeki olası etkilerinden haberdar edilmeli.
Örneğin;sen geciktiğin için arkadaşların üzülüyor.
3) Duygu ve ihtiyaçlara duyarlılık:Koyduğumuz sınırlılıklar çocuğun oyun odasında
ihtiyaç doyumunu engellememeli.Bunun için başlangıçta çocuğun duygu ve ihtiyaçları
iyice bilinmeli.
4) Duyguları ifadeye teşvik:çocukların duygularını ifade etmelerine yardımcı
olunmalı.Soru sorarak çocuklardan geri bildirim alınmalı.Böylece çocuğu ne kadar
anladığımızı görürüz.
5) Özsaygı ile çatışma:Uygulanan yöntemlerin doğru olup olmadığından emin olunmalı.
6) Uygun dil kullanma: Çocuklarla iletişim kurarken onların anlayabileceği dili
kullanmak çok önemlidir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
104
5- DİĞER TEKNİKLER
A- GÖRME KUSURLARI NASIL TARANIR ?
(Snellen Kartı İçin Görme Testi Talimatı)
Genel Açıklama
Öğrencinin öğrenim görevini yerine getirebilmesi için iyi görmesi gerekir. Modern
eğitimde kullanılan eğitim araçlarının çokluğu,aile çevresinde televizyon gibi göze-kulağa
hitap eden araçların yaygınlaşması, çocuğun görme yeteneğini daha çok kullanmasını
gerektirmektedir. Görme kusurları çocuk,ebeveyn, ve öğretmen tarafından bazen anlaşılabilir
belirtiler gösterebilir. Ancak,çoğu zaman çocuğun görme sorunun dan ne kendisi ne ebeveyn
nede öğretmen haberdar değildir. Bu durum ise,öğrencinin rahatça öğrenmesini engeller.
Hatta bazen “geri zekalı” damgasını almasına bile sebep olabilir. Snellen testi öğrencileri
görme gücü yönünden tarama yapmak için pratik bir testtir. Aracın sağlanması hazırlanması
ve uygulanması gayet kolaydır.
Snellen Testinde Kullanılacak Araçlar
Snellen Kartı (Eşel)
Bu kart (E) harflerinin değişik boyda ve değişik pozisyonda sıralanmasından meydana
gelen bir tablodur. (22*55) cm. boyutlarında olup standart haldedir.
Eşeli Örtme Kartı.
Snellen kartının 40 ft’ in üstünde kalan (E) sıralarını kapatmada kullanılan (22*32)
cm. boyutlarında bir karttır. Bu kart üstünden bir bantla eşele yapıştırılır.
Göz Kapatma Kartı
(7*12) cm. boyutunda her bir gözü kapatmaya yarayan mukavva bir karttır.
Dikdörtgen şeklinde olan bu aracın iki başlı kavisli bir şekilde kesilmiştir. Bu kartın bir
yüzünün kenarlarına 2-3 cm. genişliğinde ince bir sünger yapıştırılırsa öğrenci daha rahat
kullanabilir. Gözü kapatmada kullanılan bu aracın koni,k şekle getirilmiş olanı daha da
kullanışlıdır.
Altı (6) Metre Uzunluğunda Bir Ölçü (Mezura)
Bu araç eşel ile öğrencinin ayakta duracağı yer arasındaki uzaklığı tespit etmeye
yarayan bir ölçüdür. (6 mt. Mesafeyi ölçmek için 1 mt. İşimiz görebilir.)
Pencereli Kart
Çocuğa gösterilmek istenen (E) harfini açıkta bırakıp,tablodaki (Eşel) diğer harfleri
kapatmak için ortası (3,5*3,5) cm. boyutlarında kare şeklinde açılmış pencereli mukavva bir
karttır. Bu kart (22,5*28,5) cm. boyutlarında olabilir.
İşaret (E) Harfi
1 dm2 kadar bir kartın iki yüzüne yapılmış ölçülü bir (E) harfidir. Öğrencileri testin
uygulama açıklaması alıştırması yapılırken kullanılır. Bu araca alıştırma kartı da denir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
105
Snellen Testinin Ön Hazırlığı
Test uygulanacak yerin hazırlığı.
Snellen testinin uygulanması için testin asıldığı yer duvar,yazı tahtası ile teste alınan
öğrenci arasında 6 metre uzaklık olması gerekir. Derinliği 6 metreden az olmayan
odalar,dershaneler test alanı olarak kullanılabilir. Snellen testi genel olarak 6 mt. (20 feet ft
şeklinde yazılır ve Fit şeklinde de okunur.) Uzaktan uygulanır. Yapılan incelemeler 6
metreden,ışığın paralel geldiğini ve görüşün en iyi olduğunu göstermiştir. Bu nedenle
okullarda snellen testi uygulanırken 6 metre uzaklıktan uygulanacaktır. Bu kurala göre teste
alınan kişi ile snellen ölçeği arasındaki uzaklık 6 mt. olacaktır. Test alanı olacak yerin yeteri
kadar ışık alması da gerekir. Boyutlar ve ışık durumu itibariyle elverişli olmayan
dershanelerde ki öğrenciler,test uygulanması sırasında daha uygun sınıflarla yer
değiştirilebilir.
Snellen kartı çocuklar ayakta durduğunda göz hizasında olacak şekilde yazı tahtası
veya duvara altından ve üstünden bantla yapıştırılır.
Snellen kartının yakınında renkli,dikkat çekecek başka eşyalar bulunmamasına,parlatacak
şekilde ışığın doğrudan kart üzerine düşmemesine,kartın gölgede kalmamasına dikkat
edilmelidir. Özellikle testi uygulayan kimse kendi gölgesini test üzerine düşürmemelidir.
Sabah ve öğleden sonra pencerelerden gelen ışık değişiklikleri kontrol edilmelidir. Böylece
testin en iyi şekilde görünmesi sağlanmalıdır.
Snellen kartının 50-70-100-200 ft’ lik kısımları eşeli örtme kartı ile kapatılır. Daha
önce uygun ebatta hazırlanan bu kart üstten bir bantla snellen kartına yapıştırılır.
böylece,testte gösterilmek istenmeyen (E) harfleri kapatılmış olur.
Test uygulama sırasında gelecek olan pencereli kartı öğretmen yakınında bulundurur.
Göz kapatma kartı da öğrencilerin duracağı yere yakın olarak bulundurulur.
Görme kusurları tarama fişine (Form – 1) öğrencilerin adı soyadı cinsiyeti önceden
yazılarak hazırlanır.
Snellen kartından itibaren (6 mt) uzaklık ölçülür. Tebeşirle öğrencilerin ayakları
sığacak büyüklükte dikdörtgen veya kare şeklinde bir kutu çizilir. Bu yer tam 90 derece
levhanın (kart) karşısında olmalıdır. Çapraz durumda bulunmamalıdır. Öğrenciler teker teker
bu yere gelecek snellen kartına bakacaklardır. Testte alınan öğrenciler test bitinceye kadar
yerlerini değiştirmeyecek;devamlı olarak 6 metre uzaklıktan bakacaklar.
Öğrencilerin teste hazırlanması
a-) İşaret (E) harfi alınır. Öğrencilere grupça testin uygulanışı ile ilgili gereken
açıklama yapılır. Bunun için şuna benzer şeyler söylenebilir.
“ çocuklar sizin gözleriniz ne kadar iyi görüyor,bunu anlamak için size bir test
uygulayacağım. (küçük çocuklara sizinle bir oyun oynayacağız denilebilir) şimdi size
söylediklerimi iyi dinleyin. Sıra ile hepinizi birer birer çağırıp şu tebeşirle işaretlediğimiz kutu
içinde ayakta durduracağım. (yerine asılmış snellen kartı gösterilerek) şu karşıdaki levhada
bunun gibi (elimizdeki (E) alıştırma kartı işaret E harfi gösterilerek) işaretler var onlardan
bazılarını size gösterip soracağım: Bu işaretin ağzı,bacakları uçları ne tarafa bakıyor diye
(elinizdeki E alıştırma kartı çeşitli pozisyonlarda duruş ve durumlarda gösterilip öğrencilere
sorulur. Öğrenciler de “Yukarı”, ”Aşağı”,”Sağa”, ”Sola” gibi sözlü olarak veya elleri
ile işaret etmeleri öğretilebilir sizde hep böyle işaret edeceksiniz. Anladınız değil mi ?
öyleyse hadi başlayalım”
Burada bazı önemli hususları açıklayalım: bu test sonunda gözleri iyi görmeyenler
doktora gönderilecek,gerekiyorsa gözlük takması sağlanacak gibi ayrıntılara inilmemelidir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
106
Bu gibi davranışınız öğrenciyi gözlük takmaya özendirebilir. Yine parasız muayene ile gözlük
almayı düşünen öğrenci kasıtlı olarak yanlış işaret verebilir. Bazı öğrenciler iyi görebildikleri
halde zihinsel ve psikomotor gelişime bağlı olarak iyi şekil-işaret ilişkisi kuramamaktadır. Bu
gibi öğrenciler üzerinde daha fazla durulmalıdır. Bu gibilerin işaretle birlikte örneğin “yukarı”
, “aşağı” “kapıya” , “pencereye” doğru bakıyor gibi sözlerle de cevap vermeleri sağlanmalıdır.
İster işaretle ister sözle cevap verme şekli olsun,isterse her iki yol birlikte kullanılsın teste
alınan öğrencinin,sınıfındaki diğer öğrencilerden etkilenmemsi onlardan ipucu almamsı
sağlanmalıdır.
b-) Test uygulayacağınız öğrencinin talimata göre gözlerini kartla kapatacak yardımcı
bir öğrenci seçilebilir. Bu yardımcıya ne yapacağını,nasıl yapılacağı öğretilebilir.
Snellen Testinin Uygulanması
Öğrencileri elinizdeki listeye göre (Form 1) sıraya dizip herkesin sırası gelinceye dek
beklemesi söylenir. (Form 1 e öğrenciler oturuş sırasına göre yazılırsa uygulamada kolaylık
sağlanmaktadır. diğer öğrencilerin test uygulanan öğrenciye söz veya işaretle yardım
etmelerini önlemek için gereken titizlik gösterilmelidir. Bu bakımdan diğer öğrenciler dışarı
çıkarılabilir veya test levhasına sırtları dönük şeklinde oturtulabilir yada bu yollara
başvurmadan öğrencilere sıkı tembihler yapılıp yerlerinde oturarak,teste alınan arkadaşları ile
ilgilenmeksizin bir şeyler okuyup yazmak için görevlendirilebilirler.
Sınıf listesi (Form 1) ele alınıp eşelin (snellen kartı) yanına gidilir. Pencereli kartla
tebeşirle çizilen kutu içinde duran öğrenciye 40, 30, 20 ft sıralarındaki (E) leri kendi sırası
içinde karışık olarak göstererek öğrenciler teste alınmaya başlanılır. Önce 40 ft
sırasından,karışık olarak birkaç tane ardından 30 ft sırasından ve en son olarak ta 20 ft
sırasından yeteri kadar (E) gösterilir. Özellikle testin son sırası olan 20 ft sırasından kesinlikle
(E) nin 4 pozisyonu da gösterilmelidir.
ÖNEMLİ NOT: SNELLEN KARTININ EN ALTINDAKİ 15 FT SIRASI
KULLANILMAYACAKTIR. YANİ O SIRADAN SORU SORULMAYACAKTIR.
Önce gözlüklü olarak (öğrenci gözlük kullanıyorsa) a- sağ gözünü,b- sol gözünü,c- iki
gözünü (iki gözü açık olarak) ölçeriz (bir E den başka bir E ye geçiş çabuk,tatlı,ritmik bir
hareketle olmalıdır. ) test edilmeyen gözün önüne göz< kapatma kartı buruna değecek şekilde
hafifçe konulur. Göz kapatma kartının gözün üstüne bastırılmamasına son derece dikkat
edilmelidir. Öğrenci her 3 sıradaki (40-30-20 ft sıraları) E leri doğru olarak cevaplarsa
listedeki (Form 1 ) ilgili sütuna (-) eksi işareti (geçer işaretidir.) Her 3 sırada toplam 1 den
fazla yanlış cevap alınırsa ilgili sütuna (?) soru işareti (geçmez işareti) konur
Öğrencini gözlüğü çıkarılır. Yukarıdaki işlem aynen gözlüksüz olarak tekrarlanır.
Sonuç listedeki gözlüksüz sütuna yukarıdaki esaslar içinde işaretlenir.
Gözlük kullanmayan öğrencinin de önce sağ gözü,ardından da sol gözü, en son olarak
ta 2 gözü birlikte yoklanır. Sonuç listedeki gözlüksüz sütuna yukarıdaki esaslara göre
işaretlenir.
Uygulama sırasında tespit edilen bariz kusurları (şaşılık,göz sulanması, devamlı
kızarma,ışıktan rahatsız olma, ovuşturma, göz kırpıştırma, yüz buruşturma, tik, okur-yazarken
çok eğilme veya çok uzaktan bakma, çapaklanma, bir gözünü kapama, başını bir tarafa eğme,
okurken sayfada sık sık yerini kaybetme vb.) Form 1 in düşünceler sütununa kaydedilmelidir.
Öğrencinin görme gücü (E) lerdeki yanılmalar ile bariz göz kusurları bir bütünlük içinde
değerlendirilmelidir.
Öğrencinin test sırasında beklenmeyen cevaplar vermesi veya görmemesi hallerinde
sesimizi yükselterek veya ses tonunu değiştirerek şaşkınlık gösterilmemelidir.
Burada hemen şunu belirtelim ki tarama işini çok titiz bir şekilde yapamayan
öğretmenlerin sınıflarında ya pek çok kusurlu öğrenci işaretleniyor yada kusurlu öğrenci pek
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
107
az oluyor. Veya hiçbir kusurlu öğrenci işaretlenmiyor yada bizim taramalarımız sonunda
kusurlu bulunan öğrenciler kesin teşhis- tedavi için göz hekimine gönderileceğinden
kusurlular isabetli olarak tespit edilmelidir. Aksi halde öğrenciler boşu boşuna doktor peşinde
koşturulmuş oluyorlar bizim kusurlu bulduğumuz öğrenci göz< hekiminden (bozukluk yok )
teşhisi ile dönmemelidir. Aynı şekilde kusurlu bir öğrenciyi baştan savma bir tarama ile kesin
teşhis ve tedavi nimetlerinden mahrum etmiş olmayalım konuya gereken önem verilerek iş
ciddi tutulursa amaca ulaşmış olur.
Snellen Test Sonuçlarının Değerlendirilmesi
40/20 dizinlerindeki (E) lerin durumlarını doğru cevaplayan öğrenci % 85 görme
gücüne sahip demek tir. Bu sayı bir kişinin normal görme gücünü ifade eder.
Test sonuçlarının listenin Form 1 düşünceler sütununda yazılanlarla birlikte
değerlendirilmelidir. (?) işaretli olan öğrencilerin velileriyle görüşülüp çocuğun mutlaka bir
göz hekimine götürülmesinin zorunlu olduğu konusu kendisine kesin bir şekilde
anlatılmalıdır. Yine hemen belirtelim ki snellen testi sonunda kusurlu bulunan öğrenciler için
ilk yapılacak iş bu gibilerin sınıfta uygun yerlere oturtmaktır.
Okullardaki taramaların sonuçları göz kusurları tarama çizelgesine (Form 2)
işlenmelidir.
Ayrıca sınıf öğretmeni-okul idaresi-veli işbirliği ile teşhis ve tedaviye ilişkin olarak elde
edilen sonuçlar da sınıf öğretmeni tarafından göz kusurları taraması izleme fişine (Form 3)
işlenmelidir.
Göz kusurları taramalarında bazı sonuçlara ulaşmak teşhis ve tedavide istenilen amacı
gerçekleştirmek için Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü ile işbirliği yapılmalıdır.
Çalışmaların görünmesi ve sonuçları takip bakımından Form1,2,3 lerin birer kopyası
Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü ne gönderilmelidir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
108
GÖRME KUSURLARI TARAMA FİŞİ (FORM-1)
OKULUN ADI :...................................... TEST TARİHİ :..../...../200...
SINIF/ŞUBE :..................................... TESTİ UYGULAYAN :...................................
SINIF MEVCUDU :.................................... UYGULAYANIN İMZASI :.................................
GÖRME KUSURLARI
GÖZLÜKLÜ
GÖZLÜKSÜZ
S
I
R
A
N
O
ÖĞRENCİNİN
ADI SOYADI
SAĞ
GÖZ
SOL
GÖZ
İKİ
GÖZ
SAĞ
GÖZ
SOL
GÖZ
İKİ
GÖZ
DÜŞÜNCELER
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Normal görenlere (-) kusurlu görenlere (?) İşareti konarak doldurulacaktır.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
109
GÖRME KUSURLARI TARAMA FİŞİ (FORM-2)
(Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü)
TESTİ YAPAN ÖĞRETMENİN DEĞERLENDİRENİN
OKULUN ADI : ................................ ADI SOYADI : .............................. ADI SOYADI :..........................
SINIFI ŞUBESİ :.................................. İMZASI : .............................. ÜNVANI :...........................
SINIF MEVCUDU : ................................ TARİHİ : ............................. TARİH-İMZA :.........................
SAĞ GÖZ
KUSURU
SOL GÖZ
KUSURU
YAPILAN ÇALIŞMA
VE SON DURUM
S
I
R
A
N
O
ÖĞRENCİNİN
ADI SOYADI
HAFİF
ORTA
AĞIR
ŞAŞILIK
HAFİF
ORTA
AĞIR
ŞAŞILIK
Velisine
Haber Verildi
Gözlük ilaç
Aldırıldı
Hiçbir şey
Yapılmadı
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
( ) Bu sınıfta Görme Kusurlu öğrenci tespit edilemedi.
( ) Snellen Kartı Kullanarak ( ) Sağlık Muayenesi ile ( ) Öğretmenin Kendi Gözlemi
1- Bu form okulunuzun ilköğretim 1. sınıf seviyesindeki bütün şubeleri için ilgili sınıf öğretmeninin gözlemlerine
dayalı olarak doldurulacak ve özür düzeyleri ve türleri kendilerine ayrılan sütuna “X” işareti konularak belirtilecek.
2- Görme kusurları tespit edilmeyen sınıflar içinde form doldurulacak ve belirtilecektir.
3- Görme kusurunu tespit ediliş şekli ile ilgili alanda işaretlenerek belirtilecektir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
110
GÖRME KUSURLARI TARAMA FİŞİ (FORM-3)
(Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü)
OKULUN ADI : ..................................................... SINIFI / ŞUBE : ..........................................
OKULCA
YAPILACAK İŞ
DOKTOR
TEŞHİSİ
SON
DURUM
S
I
R
A
N
O
ÖĞRENCİNİN
ADI SOYADI
SINIFI / ŞUBESİ
Doğrudan doktora
Yollandı.
Velisine haber
Verildi.
Hiçbir şey
Yapılamadı.
Gözlük verildi
Gözlüğü yeterli
Görüldü.
İlaç ve tedbir
önerildi
Bozukluk yok.
İlaç alındı
Gözlük alındı
M. yapılamadı bir
Şey yapılamadı
DÜŞÜNCELER
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
NOT : Bu çizelge 2 nüsha olarak düzenlenip,takip işi biter bitmez bir nüshası Ağrı Rehberlik ve Araştırma
Merkezi Müdürlüğü’ne gönderilecektir. Yapılabilen işler için ilgili sütuna (X) konulacaktır.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
1 1 1
B- AİLE TERAPİSİ
KULLANILIŞ AMACI: Okullarda öğrencilerin problemlerinin önemli bir kısmı aile içi
ilişkilerle ilgili bulunmaktadır. Bundan dolayı aile terapisi çocuğu ailesi ile olan ilişkilerini olumlu
yönde geliştirmede önemli bir rol oynamaktadır.
UYGULANIŞI: Aile terapisi bu konuda yeterli ve tecrübeli uzmanlar tarafından
yapılmalıdır.Aile terapisi, aile ile yapılan, bir tür grupla Psikoloji Danışmadır. Burada grubu bir birim
olarak aile üyeleri oluşturur. Ancak , aile terapisinde 9 yaşından küçük çocukların gruba katılmaları
genellikle uygun bulunmaz. Çünkü, bunlar kavramsal düzeyde sözel iletişimi başarı ile sürdüremezler.
Aile terapisinde de genel olarak Psikolojik Danışma sürecinde esas olan temel ilke ve anlayışlara
bağlı kalınmalıdır. Danışmanın temel işlevleri yine Psikolojik Danışma sürecinde olduğu gibidir.
Aile terapisinde ilk oturumda toplantıya katılanlara terapi ve amaçları hakkında bazı bilgilerin
verilmesi yararlı olur. Bu, bir tür oryantasyon aşamasıdır. Daha sonraki oturumlarda, sıra ile, çocukların
duygu ve düşüncelerini belirtmelerine önem verilebilir. Sonra, veli-çocuk etkileşimi üzerinde durulabilir.
Daha sonra, ana-baba arasındaki ilişkiler ele alınabilir. Son oturumlarda ise, tüm aile üyeleri arasındaki
etkileşime dikkat çekilerek karşılıklı görüş ve önerilerin ortaya çıkmasına çalışılmalıdır. Sonuç
aşamasında da tüm terapinin ortaya koyduğu gelişmeler birlikte özetlenerek, yine ailenin isteği ile,
oturumlara son verilmelidir.
Danışmanların bireysel ve grupla Psikolojik Danışma uygulamalarında yeterli tecrübe
kazandıktan sonra aile terapisine başlamaları; Psikoloji Danışmada bu tecrübeye henüz sahip olmayan
danışmanların aile terapisi uygulamalarına girmemeleri yerinde olur.
C- BİBLİYOTERAPİ
KULLANILIŞ AMACI: Bibliyoterapi, Psikoloji Danışma ve Rehberlikte bireyin sorunları ile
ilgili konularda okuyarak kendisine psikolojik yardım sağlama tekniğidir.
UYGULANIŞI: Bibliyoterapi başlı başına bir yardım tekniği olarak ele alındığı gibi, devam
etmekte olan Psikolojik Danışma oturumlarında danışanın problemleri hakkında okuyarak daha çok
bilinçlenmesini sağlamak amacı ile de alınabilir. Birinci durumda, sürekli bir Psikolojik Danışma
yardımı olmaksızın, birey ilgili kaynakları okuyarak doğrudan doğruya problemleri hakkında daha çok
bilgi edinip kendine yardım sağlamış olur. İkinci durumda ise, bireyin problemleri hakkında bazı
kaynakları okuması, zaten sürdürülmekte olan Psikolojik Danışma oturumlarını daha da zenginleştirmek
ve bireyin problemi hakkında yapacağı konuşmaları daha da artırmak amacına hizmet edebilir.
Okunacak kaynak bulunduğu takdirde, birey için sorun ya da problem olan her konuda
bibliyoterapi uygulamasına başvurulabilir. Ancak, bibliyoterapi amacı ile hangi durumlarda hangi
kaynakların okunması gerektiği danışmanlarca önerilmelidir. Böyle bir önerinin yapılabilmesi ise,
kuşkusuz, danışmanların ilgili literatürü iyi tanımalarına bağlıdır.
Bibliyoterapi amacı ile başvurulacak kaynaklar psikolojik sağlıkla ilgili konularda doğrudan
doğruya bilgi veren kitaplar olduğu gibi; çeşitli konularda yazılmış roman, hikaye, masal türünden
kitaplar da olabilir
Bibliyoterapi tekniğinden yararlanmakta olan bireylerin izlenmesi; bunun için zaman zaman bir
araya gelerek okuma sonuçlarının paylaşılması ve gelişmelerin neler olduğunun ortaya konulması yerinde
olur.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
1 1 2
D- ZAMAN ÇİZELGESİ
KULLANILIŞ AMACI: Zekası ve şartları müsait pek çok öğrencinin
derslerinde başarısız oldukları sık görülen bir durumdur. Bu başarısızlık, bir çok hallerde öğrencinin
zamanını iyi kullanamamasından ileri gelmektedir.
Zaman çizelgesi, bireyin zamanını nasıl kullandığını, ders çalışmaya ne kadar zaman
ayırdığı, bireyin boş zamanını ve hobileri, sosyal faaliyetleri, mesleki eğilimleri ve faaliyetleri,
beden ve ruh sağlığı hakkında bilgi verir. Aynı zamanda öğrenciyi “zamanı iyi ayarlama ve
kullanma” hususunda bilinçlendirir.
UYGULANIŞI: Zaman Çizelgesi, -en basit şekliyle- öğrencinin sabahtan yatıncaya
kadar giriştiği faaliyetleri çeşitleri ve süresiyle çizelge üzerine kaydetmesidir. Çizelgede her faaliyet
hakkında öğrencinin duygu ve düşüncelerini yazacağı bir yerde bulunmaktadır. Bu kısım öğrencinin
ilgi ve tavırlarını keşfetmede çok işe yarar. Her çizelge bir günü temsil eder.
Bu çizelgede, her günün sonunda faaliyetler türlerine göre gruplandırılarak ve her birinin
tüm gün içinde ne oranda bir yer tuttuğunun kaydedileceği bir bölüm de bulunmaktadır.
DEĞERLENDİRME VE YORUMLAMA: Her günün sonunda öğrenci o gün
giriştiği faaliyet çeşitlerini gruplandırır. Çizelgenin sonundaki özet kısmına bu faaliyet gruplarını
kaydeder. Her bir grubun aldığı toplam zamanı faaliyet türünün sonuna yazar. O günkü bütün
faaliyetlerin toplam zamanı içinde her bir grubun aldığı zaman oranı yüzde (%) olarak bulunup
yanındaki sütuna yazılır. Böylece öğrenci o gün hangi tür faaliyete ne oranda zaman sarf etmiş
olduğunu görür. Zamanı etkili kullanıp kullanmadığı hakkında kendince bir değerlendirme yapar.
Sadeceelli atmış yıl yaşamak için budünyaya geliyor ve yeri
doldurulmaz saatleri, bir yıl içinde kendimizin ve herkesin
unutacağı şeyleri kara kara düşünerek geçiriyoruz. Hayır !
Yaşamımızı dişe dokunur. İşlere ve duygulara, ve büyük
düşüncelere, gerçek aşklara ve kalıcı şeylere adayalım. Çünkü
hayat küçük olmayacakkadar kısa.
DISRAELLİ
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
1 1 3
ZAMAN ÇİZELGESİ
ADI :.........................................
SOYADI :......................................... SINIFI :.................... TARİH:...../..../ 2001
SÜRE FAALİYET BU FAALİYET HAKKINDA DUYGU VE
DÜŞÜNCELER
FAALİYETİN
ÇEŞİDİ
ALDIĞI ZAMAN
%’ Sİ FAALİYETİN ÇEŞİDİ ALDIĞI ZAMAN
%’ Sİ
REHBERLİK ve PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK SERVİSİ
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
114
E- HATIRA KAYITLARI (ANI DEFTERİ)
Kimi kişiler en gizli dilek, istek, sevinç ve üzüntülerini günü gününe, anı defteri diye adlandırılan
deftere yazmaktadırlar. Bu defter böyle kişiler için güvenilir, rahatlıkla içlerini dökebilecekleri bir
gizdeş olmaktadır.
Ortaöğretim dönemindeki öğrencilerin önemli bir kısmı hatıra kayıtları(anı defteri) tutarlar.
Aslında, genel olarak öğrencilerin hatıra kayıtları tutmaları teşvik edilmelidir.
Hatıra kayıtları öğrenciler için çok özel ve gizli dokümanlardır. Öğrenciler bu kayıtları en yakın
arkadaşlarından başka, kimseye vermek istemezler. Ancak, karşılıklı güven ve iyi ilişkiler sağlandığında
danışmanlarda bu kayıtları kendi gönüllülüğü ile öğrenciden alıp okuyabilirler ve birlikte bunlar
etrafında konuşabilirler.
Hatıra kayıtları Psikolojik Danışmada danışanın davranışlarını ve problemlerini anlamada
danışana önemli kolaylıklar sağlar.
Psikolojik Danışma ve Rehberlikte hatıra kayıtları kullanırken danışmanlar bu kayıtların
gizliliğini korumaya çok dikkat etmelidirler.
Hatıra kayıtları, çoğu kez sınıf öğretmenlerinin etkinlik alanları dışında kalan derin
çözümlemeleri gerektiren yaşantı, duygu ve düşünceleri içermektedir. Onun için sınıf öğretmenlerinin
bu araçtan yararlanmaya kalkışmamaları gerekir.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
115
F-AKADEMİK BENLİK KAVRAMI ÖLÇEĞİ
Öğrenim yaşamları boyunca öğrenciler, okul seçme, seçimlik derslere veya ders dışı
etkinliklerden birine yönelme konusunda kararlar vermektedirler. Bu kararlardan bazıları küçük ve
önemsiz görülebilir. Ancak, her kararın, yapılan her tercihin gelecekte seçilecek mesleği adım adım
belirleyici etkileri vardır. Bu nedenle öğrencilerin doğru ve isabetli karar verme becerileri
geliştirmeleri büyük önem taşımaktadır.
Kişinin bir konuda doğru karar verebilmesi için önce ne istediğini ve ne gibi kaynaklara
(yeteneklere, mali olanaklara ve çevre desteğine) sahip olduğunu bilmesi gereklidir. Bir öğrenci
hangi konulardan hoşlandığına yani ilgilerine ve hangi konuları kolay ve çabuk öğrenebildiğine
yani yeteneklerine ilişkin doğru, gerçekçi ve zengin bir benlik kavramına sahip oldukça ve ders ve
okul seçerken isabetli karar verme olasılığı artar. Akademik Benlik Kavramı Ölçeği öğrencilerin
yetenekleri ve ilgileri hakkında daha berrak ve gerçekçi bir kavrama sahip olmalarına yardımcı
olmak amacıyla geliştirilmiştir.
Akademik Benlik Kavramı Ölçeği ile bir kimsenin dört yetenek ve on bir ilgi alanına ilişkin
benlik kavramları ölçülmektedir. Aşağıda bu ölçekle ölçülen yetenek ve ilgi türleri tanımlanmıştır.
Sözel Yetenek: Sözcüklerle akıl yürütebilme, okuduğunu anlayabilme ve düşünceleri
sözcüklerle açık bir biçimde ifade edebilme.
Sayısal Yetenek: Sayılarla akıl yürütebilme, problemleri çözebilme.
Şekil – Uzay Yeteneği: Şekiller arasındaki benzerlikleri ve farkları görebilme, cisimleri ve
şekillerin döndürüldükleri zaman alacakları durumları göz önünde canlandırabilme.
Göz – El Koordinasyonu: Kesme, delme gibi, el ve gözün işbirliği ile yapılabilecek işleri
yapabilme.
Fen Bilimleri İlgisi: Fen bilimleri ile ilgili konuları öğrenmeye ve fen konuları üzerinde
çalışmaya istekli olma.
Sosyal Bilimler İlgisi: Sosyal bilim alanı ile ilgili konuları öğrenmeye ve bu konular
üzerinde çalışmaya istekli olma.
Ziraat İlgisi: Bitki (meyve, sebze, tahıl) ve/veya hayvan yetiştirmekten (üretmekten)
hoşlanma.
Mekanik İlgi: Alet ve makinaları çalıştırmaktan ve onarmaktan hoşlanma.
İkna İlgisi: Duygu ve düşünceleri başkalarına iletmekten ve onları etkilemekten hoşlanma.
Ticaret İlgisi: Mal alıp satmaktan, bu yolla kâr elde etmekten hoşlanma.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
116
İş Ayrıntıları İlgisi: Bir yazının küçük ayrıntılara dikkat edebilme ve hataları düzeltmekten
hoşlanma.
Edebiyat İlgisi: Akıcı konuşabilme ve yazabilme, edebi eserleri incelemekten ve edebi eser
üretmekten hoşlanma.
Yabancı Dil İlgisi: Yabancı dil öğrenmeye istekli olma ve öğrenebilme.
Güzel Sanatlar İlgisi: Resim, heykel, el sanatları vb. sanat ürünleri yaratmaktan, mevcut
eserleri incelemekten hoşlanma.
Müzik İlgisi: Müzik dinlemekten, müzik aleti çalmaktan, müzik parçaları bestelemekten
hoşlanma.
Sosyal Yardım İlgisi: Zayıf ve hasta insanlara yardım etmekten hoşlanma.
DEĞERLENDİRME İŞLEMİ
Değerlendirme için yapacağınız işlemler aşağıda sırasıyla açıklanmıştır:
1. Size verilen “Akademik Benlik Kavramı Ölçeği” kitapçığının içinde 1 tane “Cevap
Kağıdı”, 1 tane “Akademik Benlik Kavramı Ölçeği Madde Numaraları Listesi”, 1 tane “Norm
Tablosu”, 1 tane “Profil Tablosu” bulacaksınız.
2. Önce Akademik Benlik Kavramı Ölçeği ve Cevap Kağıdını alınız. Ölçeği, yönergelere
uygun olarak cevaplayınız.
3. Cevaplama işlemi bittikten sonra “Akademik Benlik Kavramı Ölçeği madde Numaraları”
listesini açınız. Bu listede maddeler yetenek ve ilgi alanlarına göre gruplanmıştır. Önce sözel
yetenek ile ilgili maddelerden başlayarak, sırasıyla maddelere verdiğiniz cevapların sayısal
karşılıklarını ait oldukları aralıklara yazınız. Cevapların sayısal karşılıklarının neler olduğu cevap
kağıdının üst satırında verilmiştir. Ayrıca, bunların listede nasıl bulunacağı biraz aşağıda daha
ayrıntılı olarak bir örnekle açıklanmıştır. Bu açıklamaları okuduktan sonra cevaplarınızın ham puan
karşılıklarını listeye yazınız.
4. Her ölçek için toplam puanları elde ettikten sonra, norm tablosunu açınız. Bulduğunuz
toplam ham puanların yüzdelik karşılıklarını, yine aşağıda ayrıntılı olarak açıklanacağı şekilde
tabloda işaretleyiniz.
5. Her ölçek için bulduğunuz yüzdelik puanlarını “Profil Kağıdına” işaretleyiniz.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
117
PUANLAMA
Cevap kağıdına yaptığınız işaretlemelerin sayısal değerleri şöyledir:
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Şimdi, “Akademik Benlik Kavramı Ölçeği Madde Numaraları” başlıklı listeyi alın.
Cevap kağıdınızda her soru için yaptığınız işaretlemelerin sayısal değerlerini, ilgili soru
numaralarının karşısındaki ve “Ham Puan” başlığının altındaki cevap aralıklarına yazınız. Daha
sonra, her bir ölçek için elde ettiğiniz ham puanları toplayıp toplam anlamına gelen T hizasındaki
aralığa kaydediniz.
Puanlama işleminin nasıl yapıldığı aşağıdaki örnekte görülmektedir.
Bir öğrencinin Sözel ve Sayısal Yetenekleri ile İlgili Maddelere Verdiği Cevapların Sayısal Değerleri
Sözel Yetenek Sayısal Yetenek
Madde No İşaretlenen
Seçenek
Ham Puan Madde No İşaretlenen
Seçenek
Ham Puan
1 D 4 3 A 1
2 A 1 9 C 3
5 C 3 13 B 2
8 D 4 20 D 4
11 D 4 21 D 4
12 D 4 23 A 1
19 A 1 26 D 4
22 C 3 29 D 4
24 C 3 32 D 4
30 D 4 31 A 1
167 A 1
TOPLAM 23 TOPLAM 27
Şimdi, Norm Tablosunu açınız. Sayfanın en başında, 44’den 10’a kadar sıralanmış sayılar
göreceksiniz. Bu sayılar, ölçekten her bir kişilik boyutu için alınabilecek toplam puanları
göstermektedir. Bundan sonra sırasıyla yetenekler ve ilgiler ile ilgili yüzdelik puanlar verilmektedir.
Yüzdelik puanlar, bu ölçeğin daha önce cevaplanmış 1142 ortaokul öğrencisinin yetenek ve ilgi
alanlarının her birinde aldıkları puanları göstermektedir. Siz, almış olduğunuz ham puanları bu
grubun puanları ile karşılaştırarak, 1142 kişilik bir grup içindeki yerinizi görme imkanı
bulabileceksiniz. Örneğin, sözel yeteneğe ait 12 maddeden toplam 29 puan almışsanız, bunun
yüzdelik karşılığı 35 tir. Bu sözel yetenek bakımından grubun %34 ünden daha iyi, %65 inden daha
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
118
geri durumdasınız demektir. Başka bir deyişle, grup 100 kişi olsaydı, siz 35 inci kişi olarak 34 kişiyi
geçmiş ama 65 kişinin gerisinde kalmış olacaksınız.
Yüzdelik puanlarınızı bulmak için önce sözel yetenek alt testinde aldığınız toplam puan
değerini yüzdelik tabloda “Ham Puan” başlığı altında verilen sayılar arasında bulunuz. Ondan sonra
bundan “Sözel Yetenek” sütunundaki yüzdelik karşılığını bir yuvarlak içine alınız ve bu işlemi
bütün puanlarınız için yapınız.
Yüzdelik Puanların Profil Kağıdına İşlenmesi
Şimdi de profil kağıdını alınız. Profil kağıdının, sağında ve solunda çerçevenin dışında çizgi
ile işaretlenmiş ve her 10 çizgide bir rakamlar yazılmış, sıfırdan 100’e kadar sayılara bakınız.
Yüzde basamağı denilen bu dizi içinde her bir özellik için aldığınız yüzdelik puanı bulup ait olduğu
sütuna bir (X) işareti koyunuz. Örneğin, sözel yetenekte yüzdelik puanınız 15 ise yüzde basamağı
15’i bulunuz. Bu, 10 ile 20 arasında biraz daha uzun çizgi ile gösterilen yerdedir. Bu çizginin
üzerine gelecek şekilde cetvelinizi yatay olarak tutunuz ve sözel yetenek sütununda bu hizaya bir
çarpı (X) işareti koyunuz. Diğer özellikler için de aynı işaretleri yapınız ve daha sonra bu çarpı
işaretlerini düz çizgilerle birleştiriniz.
Profiliniz sizin güçlü ve zayıf olduğunuz yönlerinizi açık bir şekilde görmenizi sağlar.
Yetenek ve ilgileri ayrışmış bir kimsenin profilinde yukarı ve aşağı doğru sivrilikler görülür.
Örneğin, ilgilere ait profilde en yüksek, puanlar kişinin hoşlandığı alanları gösterirken en düşük
puanlar da katiyen istemediği alanlar hakkında fikir verir. Yüzdelik puanlar yorumlanırken
genellikle yüzde 75’inci puanın üzerinde ve yüzde 25’inci puanın altında kalanlar üzerinde durulur.
Profilinde böyle puanları olan kimselerin hedeflerini belirlemeleri oldukça kolay olur. Özellikleri
yeterince ayrışmamış olanlar, yani yüzdelik puanları, 25 ile 75 arasında yer alan kimseler belli bir
alanı seçme konusunda karar vermede güçlük çekebilirler.
Aşağıda, yetenek ve ilgilerin ortaöğretimde hangi alan ve okul türlerinde başarı için gerekli
olduğunu gösteren bir cetvel verilmiştir. *** ile değerlendirilen yetenek veya ilgi “Çok Gerekli”, **
ile değerlendirilenler ise “Gerekli” anlamına gelmektedir. Bir kimse bir yetenek veya ilgi alanında
20 yüzdeliğe kadar puan almışsa, yani ilk 300 kişi içine giriyorsa, o yetenek veya ilgi alanı için
“çok iyi”, 40 yüzdeliğe kadar puan almışsa, yani ilk 600 kişi içinde yer alıyorsa “iyi” durumda
demektir. 60. Yüzdeliğe kadar alanlar “orta”, onun altındakiler “zayıf” olarak değerlendirilir.
Bir alanı seçmeyi düşünen bir öğrenci o alan için “Çok gerekli” olarak belirtilen yetenek ve
ilgi alanlarında “Çok iyi”, “Gerekli” olarak belirtilen alanlarda “iyi” ise, o alan o öğrenci için uygun
bir alandır.
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
119
ALANLAR GEREKEN
YETENEKLER GEREKEN İLGİLER
FEN SAYISAL (***) FEN BİL. (***)
MEKANİK (**)
ZİRAAT (**)
SOSYAL SÖZEL (***) SOSYAL BİL. (***)
SOSYAL YARDIM (**)
İKNA (**)
MATEMATİK SAYISAL (***)
ŞEKİL-UZAY (***)
MEKANİK (**)
FEN BİL. (**)
YABANCI DİL SÖZEL (***) YABANCI DİL (***)
EDEBİYAT (**)
GÜZEL SANATLAR GÖZ-EL KOORD. (***)
ŞEKİL-UZAY (**)
GÜZEL SANATLAR (***)
TİCARET SAYISAL (**) İŞ AYRINTILARI (***)
TİCARET (***)
İKNA (**)
SAĞLIK SAYISAL (**)
GÖZ-EL KOORD. (**)
FEN BİL. (***)
SOSYAL YARDIM (***)
ÇOCUK GELİŞİMİ SÖZEL (**) SOSYAL YARDIM (***)
İKNA (**)
GİYİM ŞEKİL-UZAY (***)
GÖZ-EL KOORD. (**)
GÜZEL SANATLAR (**)
ÇİÇEK-ÖRGÜ-DOKUMA GÖZ-EL KOORD. (**) GÜZEL SANATLAR (***)
ELEKTRONİK-ELEKTRİK SAYISAL (***)
GÖZ-EL KOORD. (***)
FEN BİL. (***)
AĞAÇ İŞLERİ-YAPI-KALIPÇILIK SAYISAL (***)
GÖZ-EL KOORD. (***)
ŞEKİL-UZAY (***)
MEKANİK (***)
FEN BİL. (**)
TURİZM SÖZEL (***)
SAYISAL (**)
İKNA (**)
İŞ AYRINTILARI (**)
TARIM SAYISAL (**)
GÖZ-EL KOORD. (**)
ZİRAAT (***)
FEN BİL. (**)
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
120
AKADEMİK BENLİK KAVRAMI ÖLÇEĞİ (ABKÖ) – PROFİL
YETENEKLER
İLGİLER
SÖZEL
SAYISAL
ŞEKİLGÖZ-
EL
FEN
SOSYAL
İKNA
Y.DİL
TİCARET
ZİRAAT
MEKANİK
İŞ
EDEBİYAT
SANAT
MÜZİK
SOSYAL
Yüzde Basamağı
Yüzde Basamağı 90 90
80 80
50 50
40 40
30 30
20 20
10 10
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
121
AKADEMİK BENLİK KAVRAMI ÖLÇEĞİ CEVAP KAĞIDI
Adı ve Soyadı :................................................................
Cinsiyeti :................. Sınıf :......No :….. Tarih : .. / .. / ........
A) Hiçbir Zaman (1) B) Ara Sıra (2) C) Sık Sık (3) D) Her Zaman (4)
A B C D A B C D A B C D A B C D
1. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 44. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 87. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 130. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
2. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 45. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 88. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 131. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
3. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 46. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 89. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 132. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
4. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 47. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 90. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 133. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
5. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 48. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 91. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 134. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
6. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 49. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 92. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 135. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
7. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 50. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 93. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 136. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
8. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 51. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 94. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 137. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
9. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 52. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 95. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 138. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
10. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 53. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 96. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 139. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
11. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 54. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 97. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 140. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
12. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 55. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 98. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 141. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
13. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 56. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 99. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 142. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
14. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 57. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 100. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 143. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
15. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 58. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 101. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 144. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
16. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 59. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 102. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 145. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
17. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 60. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 103. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 146. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
18. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 61. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 104. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 147. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
19. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 62. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 105. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 148. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
20. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 63. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 106. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 149. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
21. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 64. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 107. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 150. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
22. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 65. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 108. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 151. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
23. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 66. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 109. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 152. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
24. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 67. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 110. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 153. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
25. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 68. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 111. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 154. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
26. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 69. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 112. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 155. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
27. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 70. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 113. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 156. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
28. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 71. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 114. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 157. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
29. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 72. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 115. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 158. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
30. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 73. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 116. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 159. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
31. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 74. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 117. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 160. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
32. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 75. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 118. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 161. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
33. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 76. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 119. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 162. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
34. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 77. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 120. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 163. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
35. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 78. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 121. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 164. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
36. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 79. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 122. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 165. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
37. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 80. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 123. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 166. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
38. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 81. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 124. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 167. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
39. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 82. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 125. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 168. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
40. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 83. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 126. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 169. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
41. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 84. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 127. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 170. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
42. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 85. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 128. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 171. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
43. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 86. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 129. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀 172. 􀀀 􀀀 􀀀 􀀀
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
122
AKADEMİK BENLİK KAVRAMI ÖLÇEĞİ MADDE NUMARALARI
YETENEKLER
SÖZEL SAYISAL ŞEKİL-UZAY GÖZ-EL
KOORD.
1 ( ) 3 ( ) 4 ( ) 27 ( )
2 ( ) 9 ( ) 6 ( ) 34 ( )
5 ( ) 13 ( ) 7 ( ) 35 ( )
8 ( ) 20 ( ) 10 ( ) 36 ( )
11 ( ) 21 ( ) 14 ( ) 39 ( )
12 ( ) 23 ( ) 15 ( ) 40 ( )
19 ( ) 26 ( ) 16 ( ) 52 ( )
22 ( ) 29 ( ) 17 ( ) 60 ( )
24 ( ) 32 ( ) 18 ( ) 66 ( )
30 ( ) 25 ( ) 67 ( )
31 ( ) 28 ( )
167 ( ) 33 ( )
T ( ) T ( ) T ( ) T ( )
İ L G İ L E R
FEN
BİLİMLERİ
SOSYAL
BİLİMLER
İKNA YABANCI
DİL
TİCARET ZİRAAT MEKANİK İŞ
AYRINTILARI
EDEBİYAT SANAT MÜZİK SOSYAL
YARDIM
38 ( ) 42 ( ) 87 ( ) 48 ( ) 90 ( ) 69 ( ) 70 ( ) 93 ( ) 100 ( ) 115 ( ) 133 ( ) 137 ( )
41 ( ) 43 ( ) 88 ( ) 51 ( ) 97 ( ) 72 ( ) 71 ( ) 94 ( ) 103 ( ) 117 ( ) 134 ( ) 138 ( )
45 ( ) 44 ( ) 92 ( ) 73 ( ) 101 ( ) 75 ( ) 79 ( ) 98 ( ) 113 ( ) 132 ( ) 144 ( ) 139 ( )
46 ( ) 53 ( ) 96 ( ) 74 ( ) 110 ( ) 76 ( ) 81 ( ) 99 ( ) 114 ( ) 135 ( ) 145 ( ) 140 ( )
49 ( ) 54 ( ) 108 ( ) 77 ( ) 111 ( ) 78 ( ) 84 ( ) 102 ( ) 116 ( ) 136 ( ) 152 ( ) 141 ( )
50 ( ) 56 ( ) 109 ( ) 89 ( ) 120 ( ) 80 ( ) 86 ( ) 104 ( ) 131 ( ) 147 ( ) 153 ( ) 146 ( )
55 ( ) 57 ( ) 119 ( ) 106 ( ) 122 ( ) 82 ( ) 91 ( ) 105 ( ) 142 ( ) 149 ( ) 156 ( ) 148 ( )
58 ( ) 61 ( ) 128 ( ) 124 ( ) 123 ( ) 83 ( ) 95 ( ) 112 ( ) 143 ( ) 160 ( ) 159 ( ) 151 ( )
59 ( ) 62 ( ) 150 ( ) 157 ( ) 126 ( ) 85 ( ) 107 ( ) 121 ( ) 165 ( ) 162 ( ) 161 ( ) 154 ( )
63 ( ) 64 ( ) 151 ( ) 170 ( ) 129 ( ) 169 ( ) 118 ( ) 125 ( ) 166 ( ) 163 ( ) 164 ( ) 155 ( )
65 ( ) 168 ( ) 130 ( ) 127 ( ) 167 ( ) 158 ( )
68 ( )
T ( ) T ( ) T ( ) T ( ) T ( ) T ( ) T ( ) T ( ) T ( ) T ( ) T ( ) T ( )
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
123
ADEMİK BENLİK KAVRAMI ÖLÇEĞİ NORM TABLOSU
M PUAN SÖZEL SAYISAL ŞEKİLUZAY
GÖZ-EL
KOORD.
FEN BİL. SASYOL
BİL.
İKNA Y. DİL TİCARET ZİRAAT MEKANİK İŞ
AYRINTI
EDEBİYAT SANAT MÜZİK SOSYAL
YARD.
HAM
PUAN
44 99.9 99.9 99.9 99.9 99.9 99.9 44
43 99.1 99.4 99.1 97.0 99.8 99.4 43
42 98.1 98.7 98.3 95.7 99.7 99.1 42
41 96.5 98.2 97.2 93.3 99.2 98.1 41
40 94.8 99.9 99.9 99.9 99.9 96.7 95.7 99.9 99.9 90.0 99.9 98.7 99.9 99.9 97.0 40
39 91.4 99.8 99.6 99.4 99.9 94.8 92.6 99.2 99.9 99.3 86.6 99.6 97.8 99.3 99.3 94.6 39
38 88.4 99.3 99.1 98.7 99.5 92.2 89.6 98.5 99.7 98.6 83.7 98.7 97.0 98.8 98.8 91.6 38
37 84.6 98.6 98.0 96.5 98.2 98.3 86.1 96.0 99.5 97.2 80.5 97.7 96.3 97.8 97.1 88.7 37
36 80.5 97.0 96.0 95.0 96.8 85.5 81.5 93.5 99.2 95.8 78.1 95.1 95.2 96.7 95.8 85.4 36
35 74.8 95.0 92.8 91.5 94.5 82.2 76.7 90.5 98.8 93.9 73.6 92.2 93.7 94.9 93.6 80.2 35
34 68.2 89.8 89.7 86.6 92.0 77.4 70.8 86.5 98.3 91.0 69.7 89.3 90.6 92.2 91.7 75.9 34
33 62.9 89.0 84.6 82.1 88.6 72.4 64.9 80.8 96.8 87.5 64.1 84.5 88.0 89.7 89.3 74.3 33
32 59.9 86.5 78.6 75.7 85.2 65.2 60.2 73.9 95.6 83.7 58.8 80.4 85.4 86.3 86.5 65.4 32
31 47.4 82.5 71.4 68.9 80.6 59.2 53.0 68.6 94.3 79.5 54.2 74.6 84.2 83.2 82.3 59.8 31
30 41.5 77.0 64.7 60.8 75.9 52.9 47.9 62.5 92.1 74.0 49.9 69.4 78.8 79.0 77.5 54.7 30
29 35.0 71.6 58.7 52.7 70.2 47.2 41.0 55.7 89.3 69.9 45.5 62.8 73.9 74.6 73.1 49.9 29
28 28.7 66.5 52.0 45.3 63.3 40.9 33.5 49.1 87.2 63.0 41.0 55.0 68.4 70.2 67.2 43.0 28
27 22.5 60.1 45.4 37.9 57.9 34.4 26.7 43.7 83.4 58.1 36.2 47.4 62.7 64.8 62.0 36.5 27
26 17.3 54.1 38.7 31.6 50.2 28.1 21.6 37.6 78.6 53.0 32.8 40.8 58.3 60.2 56.6 30.1 26
25 12.0 46.5 31.6 25.4 42.4 22.1 17.1 31.6 74.2 45.7 28.2 33.7 53.8 55.9 50.5 25.0 25
24 8.2 40.8 24.1 18.7 35.8 17.9 12.9 25.9 68.6 39.7 25.8 27.1 46.5 50.4 45.1 20.8 24
23 5.4 35.1 17.9 14.0 30.7 14.6 9.8 21.3 62.0 33.4 19.5 21.5 41.0 45.7 39.0 16.3 23
22 3.2 29.2 12.9 9.9 25.1 11.2 7.2 16.9 57.0 28.2 16.2 16.5 34.4 39.1 34.0 12.2 22
21 1.7 25.7 9.4 7.0 19.1 8.4 5.2 12.9 51.2 23.6 13.1 12.6 29.6 33.8 28.7 9.0 21
20 1.2 18.2 5.9 4.8 14.8 6.2 3.1 10.9 44.7 19.2 9.7 9.0 24.4 28.9 23.7 6.6 20
19 0.7 14.1 3.9 3.1 10.8 4.3 1.8 8.3 38.8 15.2 7.5 5.7 20.0 25.3 19.1 4.9 19
18 0.5 10.9 2.8 1.7 7.8 2.8 1.1 5.6 32.0 11.9 5.6 4.2 16.1 21.3 15.3 3.4 18
17 0.5 7.3 1.8 0.7 5.3 1.9 0.8 4.4 26.1 9.1 4.2 2.7 12.1 17.5 11.9 2.1 17
16 0.1 4.7 0.7 0.3 3.7 1.2 0.5 2.3 20.4 6.0 3.0 2.0 9.0 13.9 9.6 1.5 16
15 2.9 0.5 0.1 2.0 0.5 0.3 1.5 16.1 4.6 1.7 1.3 6.0 11.2 6.9 1.0 15
14 1.6 0.2 1.1 0.4 0.3 1.5 11.2 3.3 1.2 0.7 3.9 7.7 4.3 0.8 14
13 1.0 0.1 0.3 0.1 0.2 0.3 7.6 2.2 0.7 0.3 2.1 5.4 2.9 0.7 13
12 0.5 0.1 4.7 1.0 0.7 0.1 1.0 3.5 1.9 0.6 12
11 0.2 2.8 0.3 0.2 0.3 1.6 1.4 0.5 11
10 1.3 0.2 0.9 1.0 0.5 10
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
124
AKADEMİK BENLİK KAVRAMI ÖLÇEĞİ
AÇIKLAMA
Bu ölçek yetenek ve ilgilerinizi daha iyi tanımanıza ve bu yolla okul ve ders
seçiminize yardımcı olmak amacı ile geliştirilmiştir. Ölçekte yetenek ve ilgi alanlarını
yansıtan faaliyetleri ne kadar başarı ile ve ne derece sıklıkla yaptığınızı ya da o işi yapmaktan
ne derece hoşlandığınızı soran sorular bulunmaktadır. Sizden istenen, bu soruları dikkatle
okuyup, her faaliyeti veya işi ne derece başarı ile yapabildiğinizi veya o işten ne derece
hoşlandığınızı cevap kağıdında ilgili sorunun altındaki aralığı karalamak suretiyle
belirtmenizdir.
Cevap kağıdında A “Hiçbir zaman”, B “Ara sıra”, C “Sık sık” ve D “Her zaman”
anlamına gelmektedir. Cevaplamanın nasıl yapılacağı, aşağıda bir örnekle gösterilmiştir.
“Matematik dersinde öğrendiğiniz ilke ve kuralları kullanarak ilk defa karşılaştığınız
bir problemi kolaylıkla çözebilir misiniz?”
Eğer siz, benzerini daha önce görmediğiniz bir problemi hiç çözemiyorsanız, A
harfinin, bunu ara sıra başarabiliyorsanız B’nin, böyle problemi sık sık çözüyor ama arada
başarısız oluyorsanız C’nin, her zaman başarılı iseniz D’nin altındaki aralığı karalayacaksınız.
A B C D
   
Bazı sorular, bir faaliyetten hoşlanıp hoşlanmadığınızı sormaktadır. Eğer, bir
faaliyetten hiç hoşlanmıyorsanız “A” harfinin, çok hoşlanıyorsanız “D” harfinin altındaki
aralığı karalayacaksınız. Görüldüğü gibi “A” bir ilgi veya yeteneğin en az “D” en çok olduğu
durumu göstermekte ve diğer seçenekler buna göre derecelenmektedir. İçinizden geldiği gibi
cevaplamaya ve cevapsız soru bırakmamaya çalışınız.
1. Bir yazı yazarken, bir ödev yaparken, yazım (imla) kurallarına dikkat eder misiniz?
2. Bir hikaye kitabını hızlı ve doğru okuyabilir misiniz?
3. Çarpım tablosunu, bölme işlemini kolay öğrenebildiniz mi?
4. Birbirine çok benzeyen iki resmin arasındaki küçük farkları hemen görebilir
misiniz?
5. Kelimeleri doğru bir biçimde yazabiliyor ve söyleyebiliyor musunuz?
6. Bir dairenin merkezini doğru bir biçimde tahmin ederek işaretleyebilir misiniz?
7. İki çizgi arsında çok az bir uzunluk farkı olduğunda, bunu kolaylıkla algılayabilir
misiniz?
8. Bir parçayı bir kere okuduktan sonra hemen özetleyebiliyor musunuz?
9. Dört işlemle akıldan, hızlı problem çözebilir misiniz?
10. Bir doğru parçasının kaç santimetre olduğunu doğru tahmin edebilir misiniz?
11. Yeni duyduğunuz kelimelerin anlamlarını öğrenmeye çalışır mısınız?
12. Okuduğunuz bir parçada belirten fikirler arsında ilişki kurabiliyor musunuz?
13. Bir matematik probleminin çözüm yolunu öğrendikten sonra, ona benzer
problemleri çözebiliyor musunuz?
14. İlk defa gittiğiniz binada yönünüzü bulabiliyor musunuz?
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
125
15. Bir defa başkaları ile birlikte gittiğiniz bir yeri, ikinci defa yalnız başına
gittiğinizde, kolaylıkla bulabilir misiniz?
16. Gelişigüzel parçaları ayrılmış bir şeklin veya cismin parçalarını eski yerlerine
kolaylıkla yerleştirebilir misiniz?
17. Bir makinanın şemasına bakarak makineyi kurabilir misiniz?
18. Açılmış hali verilen geometrik bir cismin, kapandığı zaman açılacağı şekli göz
önünde canlandırabilir misiniz?
19. Bir konuda edindiğiniz bilgileri, kendi sözcüklerinizle başkalarına aktarabiliyor
musunuz?
20. Sizin düzeyinizde bir matematik kitabını okuyarak bir problemin çözüm yolunu
bulabiliyor musunuz?
21. Boş zamanlarınızda, zevk için matematik problemleri çözmeye çalışır mısınız?
22. Bir konuyu söz ve yazı ile anlatırken, fikirleri doğru bir sıra ile verebiliyor
musunuz?
23. Matematik dersinde, özel bir yardım (ders) almadan başarılı olabiliyor musunuz?
24. Bir yazıdaki fikir ve ifade hatalarını kolaylıkla görebilir misiniz?
25. Boş bir kesme şeker kutusu, kısa kenarlarından kesilip açılınca hangi yüzeyin
nereye geleceğini göz önünde canlandırabilir misiniz?
26. Öğrendiğiniz matematik kurallarına fen bilgisi derslerindeki problemlere
uygulayabiliyor musunuz?
27. Bir kağıda, cetvel kullanmadan düzgün paralel çizgiler çizebiliyor musunuz?
28. Karmaşık bir geometrik şeklin, sağa ve sola döndürülmesi ile alacağı durumu göz
önünde canlandırabilir misiniz?
29. Bir problemin, size öğretilen çözüm yollarından farklı çözüm yollarını bulabilir
misiniz?
30. Akıcı bir üslupla güzel yazı (örneğin bir mektup) yazabilir misiniz?
31. Okuduğunuz bir parçada anlatılan fikirleri bulup özetleyebiliyor musunuz?
32. Sizin düzeyinde, ama daha önce hiç görmediğiniz bir matematik kitabını rahatlıkla
okuyabilir misiniz?
33. Bir evin planına baktığınızda, evin yapılmış halini göz önünde canlandırabilir
misiniz?
34. Bir kağıda çizilen yıldız biçimindeki bir şekli makasla, düzgün bir biçimde kesip
çıkarabilir misiniz?
35. Alet kullanmadan düzgün geometrik şekiller çizebilir misiniz?
36. Attığınız bir bilyeyi veya bir taşı istediğiniz hedefe gönderebilir misiniz?
37. Satranç öğrenmek için çaba sarf ediyor musunuz?
38. Fen dersleri ile ilgili konuları kolay öğrenebiliyor musunuz?
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
126
39. Desenli kağıtları, şekilleri birbirine tamamlayacak şekilde, yan yana yapıştırabilir
misiniz?
40. Bir aletin (örneğin, saatin) çok küçük bir parçasını (vidasını) yerine kolayca
yerleştirebilir misiniz?
41. Gelecekte kendinizi, laboratuarda araştırmacı olarak düşlediğiniz oldu mu?
42. Bir kente gittiğinizde, müzeleri, tarihi yerleri gezer misiniz? (gezmek ister
misiniz.)
43. Çeşitli atasözlerinin ve özdeyişlerin nereden çıktığını araştırmak ister misiniz?
44. İnsanların ne düşündüklerini ve ne hissettiklerini incelemekten hoşlanır mısınız?
45. Fen derslerinde öğrendiğiniz ilke ve kuralları evinizdeki sorunların çözümünde
kullanır mısınız?
46. Fen dersleri ile ilgili konularda sınıfta öğretilenlerden daha fazla bilgi edinmek için
başka kaynaklara başvurduğunuz oluyor mu?
47. Evcil hayvanların veya bitkilerin gelişmelerini incelemekten hoşlanır mısınız?
48. Yeni öğrendiğiniz yabancı dildeki sözcükleri bir cümlede kullanmaya çalışır
mısınız?
49. Fen bilgisi ile ilgili problemleri çözmekten hoşlanır mısınız?
50. Deniz dibindeki hayatı gösteren bir filmi ilgi ve dikkatle izler misiniz?
51. Yabancı dildeki kelimeleri kolaylıkla ezberleyebiliyor musunuz?
52. Bir bilyeyi, başka bir bilye ile vurarak, istediğiniz hedefe gönderebilir misiniz?
53. Büyük coğrafya keşiflerini anlatan bir televizyon dizisini izlemekten hoşlanır
mısınız?
54. Tarih ve coğrafya derslerinde okutulan konuları kolay öğrenebiliyor musunuz?
55. Bilimsel proje sergilerini gezer misiniz? (Gezmek ister misiniz)
56. İnsanların gazetelerde hangi haberleri merakla okuduklarını araştırmak ister
misiniz?
57. Tarih romanları okumaktan hoşlanır mısınız?
58. Televizyonda bilimsel buluşları anlatan belgesel programları izler misiniz?
59. Ünlü bilim adamlarının hayatını anlatan televizyon dizilerini izler misiniz?
60. bir pastayı veya böreği, eşit olarak ve düzgün biçimde kesebilir misiniz?
61. “Çocuklarda yaratıcılık” başlıklı bir makaleyi okumak ister misiniz?
62. Çevrenizdeki insanların davranışlarının nedenlerini merak edip araştırır mısınız?
63. Uzay araçlarının, roketlerin evrimini gösteren bir sergiyi izlemek ister misiniz?
64. Ünlü toplum liderlerinin hayatını anlatan eserleri okumak veya filmleri izlemek
ister misiniz?
65. “İnsan hakları” konulu bir ödev hazırlayıp sınıfta sunmak ister misiniz?
66. Küçük bir deliğe, ince bir çubuğu, deliğin kenarına değdirmeden sokabilir misiniz?
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
127
67. Küçük bir şeklin (örneğin bir çiçek resminin) içini, dışarı taşırmadan sulu boya ile
boyayabilir misiniz?
68. Orta Asya’daki eski uygarlık eserlerini gösteren bir belgesel filmi izlemekten
hoşlanır mısınız?
69. Evinizde ipekböceği yetiştirip bakımını üstlenebilir misiniz?
70. Kapı zili, kilit gibi ev aletlerini onarmaya çalışır mısınız?
71. Tahtadan veya metalden oyuncaklar yapabilir misiniz?
72. Yeni çiçek türleri yetiştirmeyi denemek ister misiniz?
73. Bir yabancı turistle, bildiğiniz yabancı dille konuşmaya çalışır mısınız?
74. Gelecekte yabancı dilinizi ilerletip o dilde yazılmış dergi ve kitapları okumayı
düşünür müsünüz?
75. “Hayvanat bahçesine getirilen hayvanların yeni çevreye uyum sorunları” konulu
bir belgesel filmi ilgi ile izler misiniz?
76. Bir çiftliğin yöneticisi olmayı düşünür müsünüz?
77. Yeni öğrendiğiniz yabancı dildeki sözcükleri doğru biçimde söylemeye gayret eder
misiniz?
78. Kaliteli meyve yetiştiren bir üretici olmayı düşünür müsünüz?
79. Bir aleti parçalara ayırıp tekrar birleştirebilir misiniz?
80. Evcil hayvanların hangi koşullarda ve ortamda daha iyi geliştiklerini incelemekten
hoşlanır mısınız?
81. Yeni bir alet veya makine ile karşılaştığınızda, hemen onun nasıl çalıştığını
öğrenmeye çalışır mısınız?
82. Evde bir hayvan (kuş) besler, bakımını yapar mısınız?
83. Saksıda ve bahçede çiçek yetiştirip bakımını üstlenir misiniz?
84. Elektrikli aletlerin nasıl işlediklerini inceler misiniz?
85. Havuzlarda balık üretme yöntemlerini gösteren bir filmi ilgi ile izler misiniz?
86. Her türlü araç ve gereç sağlansa, bir kafes yapmayı dener misiniz?
87. İnanç ve düşüncelerinizi başkalarına kolaylıkla aktarabilir misiniz?
88. Tartışmalarda güçlü kanıtlar bularak, görüşünüzü karşınızdakilere kabul ettirebilir
misiniz?
89. Belleğiniz kuvvetli midir?
90. İnsanların daha çok hangi malları almak istediklerini öğrenmeye çalışır mısınız?
91. Model uçak yapmaya çalışır mısınız?
92. Arkadaşlarınız arasındaki çatışmaların çözümünde arabuluculuk yapar mısınız?
93. Bir yazıdaki hataları düzeltmekten, bir hesabı kontrol etmekten hoşlanır mısınız?
94. Yaptığınız herhangi bir işin temiz ve özenli olması için gereken özeni gösterir
misiniz?
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
128
95. Bir makinanın, örneğin bir elektrik motorunun, evrimini gösteren bir sergiyi
gezmek ister misiniz?
96. Çevrenizde “Hazırcevap” bir kişi olarak tanınır mısınız?
97. Okul kantini ya da kooperatifini yönetmek ister misiniz?
98. Bir işin ince ayrıntıları ile uğraşır mısınız?
99. Paranızı nerelerde harcadığınızın kaydını tutar mısınız?
100. Anılarınızı yazar mısınız?
101. Yaz aylarında bir dükkanda ya da ticarethanede çalışmak ister misiniz?
102. Derslerinize günü gününe çalışır mısınız?
103. Okulda şiir okuma yarışmaları düzenleyen bir grubun üyesi olmak ister misiniz?
104. Mektuplarınızı eski okul karnelerinizi tarih sırasına koyup saklar mısınız?
105. Aldığınız her şeyin ya da yaptığınız her işin düzenli bir biçimde kaydını tutar
mısınız?
106. Yabancı dil kurslarına gitmek ister misiniz?
107. Bir makinanın çalışmasını geliştirici yöntemler düşünür müsünüz?
108. Söz ve davranışlarınızın başkaları üzerindeki etkilerini öğrenmeye çalışır
mısınız?
109. Konuşurken çevrenizdeki insanların ilgisini çekebilir ve görüşlerinizi onlara
kabul ettirebilir misiniz?
110. Televizyondaki reklamların daha iyi nasıl yapılabileceği üzerinde araştırma
yapan bir grubun içinde yer almak ister misiniz?
111. Evleri dolaşıp bir malın tanıtımını yapmaktan hoşlanır mısınız?
112. Ödevlerinizi zamanında ve düzgün biçimde yapar mısınız?
113. Televizyonda veya radyoda şiir saatlerini izler misiniz?
114. Kendini gelecekte bir yazar olarak düşlediğiniz olur mu?
115. Yaptığınız her hangi bir şeyi özenle süsler misiniz?
116. Küçük hikayeler yazmayı dener misiniz?
117. Ünlü sanatçıların, ressamların hayatını merak eder misiniz?
118. Çevrenizdeki çeşitli makinaların bakımını yapar, onları bozmadan kullanabilir
misiniz?
119. Sizin gibi düşünmeyen insanları ikna etmek için uzun tartışmalara girer misiniz?
120. Çevrenizdeki eşyaların, ürünlerin, satılsalar kaç lira edeceklerini düşünür
müsünüz?
121. Eşyalarınızı yerli yerine koyar, çevrenizi düzenli tutar mısınız?
122. Bir malı satmak için neler yapmak gerektiğini öğreten bir kursa katılmak ister
misiniz?
123. Gazete, boş şişe gibi kullanılmış şeyleri satarak para kazanmayı düşünür
müsünüz?
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
129
124. Yabancı dilde şarkı söylemeye özenir misiniz?
125. Mektupları zamanında cevaplandırır mısınız?
126. Bir şeyi satın alacağınız zaman çeşitli dükkanları dolaşıp fiyatları karşılaştırarak
gereğini duyar mısınız?
127. Bir aleti, tarifesine ve şemasına bakarak çalıştırabilir misiniz?
128. Güzel konuşma ve başkalarını ikna edebilme gücünü geliştirici kurslara katılmak
ister misiniz?
129. Arkadaşlarınıza çiklet, çikolata, bilye vb. şeyler sattınız mı?
130. Gelecekte kendinizi bir tüccar olarak düşlediğiniz olur mu?
131. Roman, hikaye veya şiir okur musunuz?
132. Boş vakitlerinizde çiçek, nakış, resim, heykel vb. yapar mısınız?
133. Radyo ve televizyonda müzik programlarını isler misiniz?
134. Müzik yarışmalarına katılmak ister misiniz?
135. Televizyonda resim sanatı ile ilgili haberleri ilgi ile izler misiniz?
136. Gittiğiniz bir kentte sanat galerilerini, resim sergilerini gezmek ister misiniz?
137. Ağlayan bir çocuğu oyalayabilir misiniz?
138. Yaşlılar yurdunda eğlence günleri düzenlemekten hoşlanır mısınız?
139. Başkalarına kişisel sorunların çözümünde yardımcı olabiliyor musunuz?
140. Çocuk gürültüsüne katlanabilir misiniz?
141. Belli bir anda pek çok şeye birden dikkat edebilir misiniz?
142. Kompozisyon derslerinde başarılı mısınız?
143. Okul gazetesine yazı yazar mısınız? (Yazmak ister misiniz?)
144. Müzik dersleri alıyor musunuz veya almak ister misiniz?
145. Bir müzik aleti çalar mısınız?
146. Bir hastaya bakabilir, ilaçlarını zamanında verebilir misiniz?
147. Resim ve mimarlık sanatının gelişimini anlatan bir kitabı zevkle okur musunuz?
148. Bir hastanede, yaz aylarında gönüllü olarak çalışmak ister misiniz?
149. Boş vakitlerinizi resim veya el işleri yaparak geçirmeye çalışır mısınız?
150. Konuştuğunuz zaman kendinizi çevrenizdeki insanlara dinletebiliyor musunuz?
151. Karşınızdaki insanların ne düşündükleri ve ne hissettiklerini anlayabilir misiniz.
152. Müzik aletleri sergisini gezmek ister misiniz?
153. Çeşitli ülkelerin halk şarkılarını tanıtan bir program izler misiniz?
154. Hastalar ve yaşlılara kitap okumaktan hoşlanır mısınız?
155. Küçük çocuklara oyun öğretmekten, onlara şarkı söylemekten hoşlanır mısınız?
156. İmkanlarınız ölçüsünde konserlere gitmeye çalışır mısınız?
157. Yabancı dil dersinde başarılı mısınız?
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
130
158. Ayakta ve hareketli olarak çalışmaktan hoşlanır mısınız?
159. Ufak tefek besteler yapmaya çalışır mısınız?
160. Bir evi ya da salonu süslemekten hoşlanır mısınız?
161. Başkalarına dinletecek düzeyde bir müzik aleti çalıyor musunuz?
162. Odanızı, yaptığınız resim veya el işleri ile süsler misiniz?
163. El sanatları ya da resim kurslarına gitmek ister misiniz?
164. Yeni duyduğunuz bir müzik parçasını çalmaya veya söylemeye çalışır mısınız?
165. Gazete ve dergilerdeki edebiyat sütunlarını okur musunuz?
166. Okul kitaplığına gider ve kitap alır mısınız?
167. Dilbilgisi kurallarını öğrenip uygulayabiliyor musunuz?
168. Görüşlerinize karşı çıkıldığında bunu soğukkanlılıkla karşılar mısınız?
169. Açık havada çalışmaktan hoşlanır mısınız?
170. Gelecekte kendinizi çeşitli dillerin yapı ve özellikleri üzerinde çalışan bir
araştırmacı olarak düşünebilir misiniz?
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
131
KAYNAKÇA
1. 2000-2001 Ağrı Eğitim Fakültesi, Mesleki Rehberlik Dersi, Ders Notu
2. 2001-2002 Erzurum Atatürk Üni. K.K.Eğitim Fakültesi,Çocuklarla
Oyunla Terapi Ders Notları
3. Antalya Rehberlik Araştırma Merkezi, (1998) Okullarda Rehberlik
Hizmetleri-Antalya
4. BAKIRCIOĞLU, Rasim (2000) Rehberlik Ve Psikolojik Danışma-
Ankara
5. BİNBAŞIOĞLU, Cavit (1983) Rehberlik-Ankara
6. GENÇDOĞAN, Başaran (1996) Test Dışı Ölçme Teknikleri –Erzurum
7. KEPÇEOĞLU, Muharrem (1997) Psikolojik Danışma ve Rehberlikİstanbul
8. MAMAK REHBERLİK ve ARAŞTIRMA MERKEZİ, (1999) Aile ve
Okulda Rehberlik - Ankara
9. MAMAK REHBERLİK ve ARAŞTIRMA MERKEZİ,(1997)Okulda
Rehberlik Çalışmaları-ANKARA
10. Mili Eğitim Bakanlığı Rehberlik Ve Psikolojik Danışma Hizmetleri
Yönetmeliği, Tebliğler Dergisi, Cilt 64, Tarih: Mayıs 2001, Sayı: 2524
11. ÖNER, Necla (1997) Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testlerİstanbul
12. Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, Tebliğler Dergisi, Cilt 63,
Tarih: Şubat 2000 Sayı: 2509
13. ÖZGÜVEN, İbrahim Ethem (1998) Bireyi Tanıma Teknikleri-Ankara
14. RAY, Naar Grup Terapisinde İlk Adım, Çeviren Nesrin HİSLİŞAHİN
15. TAN, Hasan (1989) Psikolojik Danışma ve Rehberlikİstanbul
16. YENİMAHALLE REHBERLİK ve ARAŞTIRMA MERKEZİ,
(2002)Güldüşün Dergisi
17. YEŞİLYAPRAK, Binnur (2000) Eğitimde Rehberlik Hizmetleri-
Ankara
18. YEŞİLYAPRAK, Binnur-GÖNGÖR, Abide-KURÇ, Güzin (1996)
Eğitsel ve Mesleki Rehberlik -Ankara
Ağrı Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
132
􀁶 IQ (Zeka) Tespiti
􀁶 Kekemelik
􀁶 Hiperaktivite
􀁶 Alt ıslatma
􀁶 Tikler (Tırnak Yeme, Parmak Emme vb)
􀁶 Korkular (Fobiler)
􀁶 Uyum Problemleri
􀁶 Etkili Anne-Baba Eğitimi
􀁶 Utangaçlık
􀁶 Geçikmiş Konuşma
􀁶 Kardeş Kıskançlığı
􀁶 Verimli Ders Çalışma Yolları
􀁶 Mesleki Rehberlik
􀁶 Sınav Kaygısı
􀁶 Bireysel Rehberlik
􀁶 Eğitsel Rehberlik
􀁶 Motivasyon
􀁶 Stres ve Başa Çıkma Yolları
􀁶 Arkadaşlık İlişkileri
􀁶 ÖSS ve Fen Liseleri ile ilgili bilgilenme
ve kendini daha iyi tanıyabilmek, duygularının farkına
varabilmek, sağlıklı iletişim kurabilmek, stres ile baş
edebilmek, kendini gerçekleştirme isteği gösteren kişilere
PSİKOLOJİK DANIŞMA …..
Vali Konağı Caddesi Cumhuriyet İlköğretim Okulu Arkası
􀀋: 215 38 04
E mail: ram_agri@hotmail.com
İnternet: www.agriram.org.tr.tc
Hafta İçi Her Gün Telefon
Ederek Veya Şahsen
Randevu Alarak
Hizmetlerimizden
Faydalanabilirsiniz